فرزین حبیب زاده، کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث در همایش علمی-پژوهشی «طالقانی و زمانه ما» که صبح امروز (چهارشنبه 22 آبان ماه 1398) در سالن قلم کتابخانه ملی ایران آغاز به کار کرد، به ارائه مختصری از مقاله خود با عنوان «بررسی بازخوانی نظم آهنگ سوره های جز 30 از منظر طالقانی» پرداخت و با اشاره به این که طالقانی فردی بود که در فنون متفاوت تبحر داشت، گفت: طالقانی در تفسیر خود به مسئله نظم آهنگ پرداخته است که پدیده جدیدی در میان تفاسیر فارسی محسوب می شود و نهایتا مربوط به 100 سال اخیر است.
وی در معنای نظم آهنگ، گفت: نظم آهنگ معانی متفاوتی دارد؛ آوا معنایی، واج آهنگ، متن آهنگ و در پایان ائتلاف متن و آهنگ از محسنات معنوی نظم آهنگ است. در ائتلاف متن و آهنگ چگونگی ارتباط لفظ و معنا مورد تاکید قرار می گیرد. به این مفهوم که میان ضرب اهنگ و موسیقی قرآن با مفاهیمی که خدا در نظر دارد، تناسب کامل برقرار است. این موضوع در چینش کلمات در آیه اذا زلزلت الارض زلزالها دیده می شود که احساسات هراس انگیز را القا می کند.
حبیبزاده تصریح کرد: طالقانی در مقدمه پرتوی از قرآن میگوید آهنگها و الحان و قافیههای متعدد آیات نمایانگر مقاصد آیات است و مخارج آیات ما را به معانی آیات میرساند. این موضع در صد سال اخیر مورد توجه مفسرین قرار گرفته است که طالقانی از پیشگامان این مسیر در داخل کشور است. پیش از وی و هم زمان با او، سید قطب، مصطفی صادق ارفعی، آیتالله معرفت، احمد احمد بدوی، مصطفی محمود و بکری شیخ امین به صورت گذرا به موضوع نظم آهنگ در قرآن اشاره کرده اند و این مسئله با پیشرفت علم زبان شناسی مطرح شده است.
وی در ادامه به علت انتخاب موضوع خود پرداخت و گفت: به این دلیل مقاله به بررسی جزء 30 می پردازد که از نظر خود آقای طالقانی جزء 30 بلاغت خاصی دارد و بلاغت در این جزء مشهودتر است. در پایان هر سوره به الحان و اوزان و ارتباط تنگاتنگ معانی با اوزان اشاره میکند.دیکی از مهمترین ویژگیهای سبک تفسیر آقای طالقانی روش منحصر به فرد ایشان به نام روش مزاجی است. ایشان ارتباط موسیقی و هنر با آیات قرآن را تحلیل کرده و در پایان اظهار به عجز انسان در فهم ویژگی های موسیقایی قرآن اعتراف می کند.
این دانش آموخته علوم قرآنی خاطرنشان کرد: به طور کلی طالقانی از جمله مفسران قرآن است که به جنبه های آوایی و هنری قران توجه ویژه داشتند و به همین دلیل از ویژگی های جزء 30 قرآن اطلاع کافی داشت و مکرر خواننده را به نمایاندن ارتباط آهنگ با معانی دعوت می کند.