محمود بازاری روز چهارشنبه در میز ملی توسعه صادرات محصولات زعفران، زرشک و عناب در اتاق بازرگانی بیرجند اظهار داشت: برخی بندهای این مجوز در خصوص قیمت‌گذاری، کارت اهلیت، نیم درصد ارزش صادرات و غیره است.
وی با تاکید بر اینکه از هر فرصتی برای فروش زعفران در شرایط تحریم باید استفاده شود گفت: از آنجا که دسترسی به برخی بازارها بسته شده، باید از مبادی دیگر ورود پیدا کرده و محصول استراتژیک را حمایت کنیم.
وی اعلام کرد: یکی از برنامه‌های حمایتی دفتر صادرات بخش کشاورزی در سازمان توسعه تجارت این است که صادرکنندگان بتوانند آخرین بازار مصرف کننده نهایی را هدف قرار دهند.
مدیرکل دفتر هماهنگی صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی سازمان توسعه تجارت از طراحی یک بسته تشویقی جدید برای زعفران خبر داد و گفت: یارانه در حوزه‌های مختلف ثبت برند و فرهنگ‌سازی از ماموریت‌های سازمان بوده لذا موظف به کمک هستیم.
وی با ابراز امیدواری از اینکه اقدامات حوزه فراوری محصول زعفران در کشور افزایش یابد اظهار داشت: بیش از ۸۵ درصد زعفران کشور و دنیا در ۲ استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی تولید می‌شود و میز صادرات برای محصولات استراتژیک زرشک، عناب و زعفران کار خوبی است.
بازاری گفت: انتظار می‌رود گل محمدی نیز با توجه به تقاضای موجود در بازارهای جهانی به این میز اضافه شود.
وی اضافه کرد: سازمان توسعه تجارت ایران زعفران را جزو اولویت‌های اول خود قرار داده و حداقل ۱۰ درصد وقت برنامه‌ریزی‌ها مربوط به این محصول است.
بازاری با بیان اینکه تمرکز روی معرفی، بازاریابی زعفران و کمک به حضور تاجران در بازارها است گفت: ۸۰ درصد محصول زعفران کشور باید صادر شود و فعلا برای این میزان هیچ مصرفی در کشور وجود ندارد.
وی از برگزاری اولین نمایشگاه تخصصی بین المللی خشکبار، گیاهان دارویی و زعفران خبر داد و گفت: این نمایشگاه ۲۸ آبان در تهران برگزار می‌شود که صادرکنندگان ممتاز در آن حضور خواهند داشت.
وی با بیان اینکه ثبت برندهای محصولات راهبردی را حمایت می‌کنیم افزود: سال‌های قبل هزینه ثبت برندها پرداخت می‌شده و امسال ۷۸۰ میلیارد بودجه برای سازمان پیش بینی شده که تاکنون یک ریال تخصیص نیافته است.
مدیرکل دفتر هماهنگی صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی سازمان توسعه تجارت ایران گفت: در معرفی زرشک و عناب همکاری می‌کنیم تا تجار با شرکت در نمایشگاه‌های مهم بین‌المللی به معرفی این محصولات بپردازند.
وی با بیان اینکه تامین منابع برای اقدامات حمایتی سخت‌تر شده است گفت: پیشنهاد داده‌ایم از ابتدای سال آینده ۲ درصد از افزایش سود بازرگانی واردات گیاهان دارویی و فرآورده‌های آن تا پایان برنامه ششم جذب شود تا درآمد آن را برای توسعه صادرات زعفران و گیاهان دارویی هزینه کنیم.
بازاری تصریح کرد: با هر گونه خرید توافقی در خصوص محصولات راهبردی از جمله زعفران، پسته و خرما مخالف هستیم به خصوص محصولاتی که بخش عمده آن باید صادر شود البته بورس بسیار مکانیزم خوبی است به شرط آن که تولیدکنندگان و صادرکنندگان بتوانند به صورت شفاف در این محیط خرید و فروش انجام دهند.
وی با اشاره به ابهام به وجود آمده در خصوص خام فروشی زعفران گفت: مرز محصول خام یا غیرخام صنعتی شدن است یعنی زعفران یک گرم هم که فروخته می‌شود خام بوده و فقط به لحاظ بسته بندی ارزش افزوده بالاتری دارد.
مدیرکل دفتر هماهنگی صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی سازمان توسعه تجارت ایران گفت: در حوزه زعفران از مجموع بیش از ۴۵ کشوری که صادرات انجام می‌شود کمتر از ۱۰ درصد این صادرات به صورت بسته بندی است و عمدتا صادرات به صورت بسته بندی بزرگ‌تر (فله) انجام می‌شود.
وی با اشاره به ورود برخی رسانه‌ها به موضوع فله فروشی زعفران اظهار داشت: این طور نیست که زعفران در گونه ریخته و صادر می‌شود بلکه باید براساس استاندارد اجباری گواهی دریافت کند و به صورت رسمی اظهار گمرکی شود.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی نیز با بیان اینکه بیش از ۷۰ درصد زعفران این استان صادر می‌شود گفت: این در حالی است که برای محصول زرشک و عناب کمتر از ۲ درصد صادرات داریم.
داود شهرکی افزود: صادرات زعفران در استان موجب درآمدزایی برای استان‌هایی بوده که خاستگاه آن هستند و یک مزیت نسبی از جمله برای خراسان جنوبی محسوب می‌شود.
وی با اشاره به حضور برخی برندها در حوزه فراوری زعفران گفت: علاوه بر این محصولات راهبردی، خراسان جنوبی در حوزه مواد معدنی نیز شاخص است.
او ایجاد واحدهای فراوری را راهکاری برای ارزش افزوده محصولات راهبردی استان دانست و بیان کرد: با توجه به لزوم توسعه صادرات نگاه ویژه‌ای به بازارهای خارجی داریم.
رئیس شورای ملی زعفران هم گفت: ۱۰ کشور دنیا مقصد صادرات زعفران ایران است و حدود ۸۶ درصد محصول زعفران به امارات متحده عربی صادر می‌شود که چهارراه صادراتی سایر کشورها است.
محسن احتشام اظهار داشت: اسپانیا، هنگ‌کنگ، ویتنام، ایتالیا، افغانستان، قطر، هند، آلمان و فرانسه از دیگر مقاصد صادراتی زعفران ایران است.
وی افزود: سطح زیر کشت و تولید زعفران کشور هر سال افزایش می‌یابد و از تولید ۳۳۶ تن در سال ۹۵ به تولید ۳۸۲ تن در سال ۹۷ رسید.
رئیس شورای ملی زعفران با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود امسال نیز ۴۵۰ تن زعفران از ۱۲۰ هزار هکتار سطح زیرکشت برداشت شود گفت: ۶ ماه نخست امسال ۷۷ تن زعفران ایران صادر شده است.
وی با اشاره به پایین بودن راندمان تولید زعفران ادامه داد: نهایت تلاش کشاورزان تولید چهار کیلوگرم زعفران در یک هکتار است که باید راندمان تولید افزایش یابد.
احتشام با تاکید بر لزوم آموزش به کشاورزان برای افزایش بهره‌وری و کیفیت زعفران بیان کرد: شناسنامه‌دار شدن مزارع زعفران اهمیت دارد و مکانیزاسیون با توجه به افزایش سطح زیر کشت و کمبود نیروی انسانی با جدیت دنبال شود.
وی به مشکلات محصولات راهبردی در بخش صادرات اشاره کرد و گفت: در این زمینه بحث خام فروشی مطرح است که خواستار این هستیم که فرایند صادرات زعفران به نحوی مدیریت شود که محصول خام منصفانه فروخته شود تا کشاورزان دستمزد واقعی خود را دریافت کنند.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند با اشاره به ثبت ملی برند زعفران افزود: ثبت جهانی برند زعفران نیامند تامین اعتبار است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی بیان کرد: باید صندوق حمایت از زعفران شکل بگیرد و نیم درصد از درآمد حاصل از صادرات زعفران در راستای بازارسازی و تحقیقات به این صندوق واریز شود.
تجدید نظر در برگشت ارز صادرات از دیگر درخواست‌های این فعال اقتصادی بود تا صادرکنندگان با انگیزه بیشتری به سمت بازار، برندسازی و جایگاه‌یابی محصولات راهبردی و بخصوص زعفران در دنیا گام بردارند.
وی با تاکید بر اینکه باید کارت اهلیت برای صادرکنندگان زعفران صادر شود افزود: همچنین خواستار واگذاری اختیاراتی به بخش خصوصی و شورای ملی زعفران و اتحادیه ها هستیم تا با این امر بخش خصوصی بتواند در بحث فرایند صادارت زعفران به نحو مطلوبی مدیریت کند.
احتشام با بیان اینکه تولید سالانه ۲۱ هزار تن زرشک، گفت: اما سهم ما از سبد صادرات این محصول راهبردی سالانه ۴۰۰ تن است که رقم پایینی بوده و باید بسته تشویقی برای معرفی و بازارسازی زرشک تدوین شود چرا که زرشک در دنیا ناشناخته و نیازمند معرفی بیشتر است.
وی خواستار اختصاص تسهیلات کم بهره برای ایجاد بارگاه‌های بهداشتی زرشک و فرآوری این محصول شد و افزود: در بحث عناب هم نیاز به معرفی بیشتر این محصول در سطح کشور و دنیا است و باید سازمان توسعه و تجارت بسته تشویقی برای قرارگرفتن عناب در سبد بازار کالاهای جهانی تدوین کند.
نایب رئیس شورای ملی زعفران هم گفت: با توجه به افزایش سطح زیر کشت زعفران باید تجهیزات برداشت این محصول ایجاد شود.
غلامرضا میری با بیان اینکه کیفیت زعفران ایران باعث ایجاد بازارهای جهانی شده است افزود: استفاده از مکانیزاسیون برداشت باعث افزایش هرچه بیشتر کیفیت می‌شود.
وی گفت: کشاورز برای یک کیلوگرم زعفران چهار میلیون تومان هزینه جمع آوری و جداسازی پرداخت می‌کند که ظلم مضاعف است و انتظار می‌رود مسئولان برای سال آینده اقدامات حمایتی انجام دهند.
نایب رئیس شورای ملی زعفران اضافه کرد: استفاده از دستگاه جدا کننده کلاله گل زعفران در کیفیت آن تاثیری زیادی دارد.
وی با بیان اینکه تولید زعفران در شرایط فعلی کشور کار دشواری است گفت: سازمان تعاون روستایی یا دولت که خرید زعفران را انجام می‌دهند، صادرکننده را هم ببینند.
میری افزود: پرداخت پول خرید توافقی زعفران باید به موقع باشد و مشکلات برگشت ارز حاصل از صادرات رفع شود.
وی بیان کرد: آمادگی داریم به هر کشوری که زعفران صادر می‌کنیم، ارز حاصل از صادرات را در همان کشور از طریق صرافی‌ها به دولت تحویل دهیم.
خراسان جنوبی رتبه نخست تولید زرشک و رتبه دوم تولید زعفران را در کشور دارد.