بررسی تطبیقی تمام آمارهای جهانی، اثبات میکند که توزیع سوخت در ایران ناکاراست. همین ناکارا بودن، باعث بهرهوری پایین انرژی در ایران شده است.
شاخص شدت انرژی، نشان میدهد که بهبود تکنولوژی و نگرانیهای مربوط به محیط زیست، منجر به روند کاهنده شدت انرژی در بسیاری از کشورها شده، اما در ایران اوضاع خلاف روند جهانی است.
از سال ۱۹۹۰ تا کنون، هرچه شدت استفاده از انرژی در کشورهای مختلف کم شده، در ایران افزایش یافته است.
شدت انرژی شاخصی است که نسبت انرژی استفاده شده به ازای هر واحد از تولید ناخالص داخلی را نشان میدهد. این شاخص در دنیا در سال ۱۹۹۰، نزدیک به عدد ۰.۱۸ کیلوژول قرار داشت، در سال ۲۰۰ به حدود ۰.۱۵ رسید و در سال ۲۰۱۷ نیز نزدیک به ۰.۱۲ قرار دارد.
اما در ایران این روند معکوس است. در سال ۱۹۹۰، شاخص شدت انرژی در نزدیکی ۰.۱۱ کیلوژول قرار داشته و در سال ۲۰۱۷ به نزدیکی عدد ۰.۲ رسیده است.
شدت مصرف انرژی در ایران سه برابر بالاتر از متوسط شدت انرژی در دنیاست. بر اساس گزارش سازمان ملی بهرهوری ایران، شاخص شدت انرژی جهان در سال ۲۰۱۵ معادل ۰.۱۴۹ بوده که نسبت به سال ۲۰۱۴، ۲.۶۱ درصد کاهش یافته است. کشورهای انگلستان، آلمان، ژاپن و ترکیه به ترتیب با ۰.۰۸، ۰.۱، ۰.۱۱ و ۰.۱۱ کمترین شدت انرژی و روسیه، ایران و چین به ترتیب با ۰.۳۴، ۰.۲۲ و ۰.۱۹ بیشترین شدت انرژی را در سال ۲۰۱۵ داشتهاند.
با این وجود، دولت حجم عظیمی از منابع کشور را صرف پرداخت یارانه انرژی میکند.
مجموع یارانه پنهان در حوزه انرژی ۸۹۸ هزار میلیارد تومان است که تنها ۵۴۱ هزار میلیارد تومان از آن برای گاز طبیعی و ۴۳۶ هزار میلیارد تومان متعلق به فرآوردههای نفتی است.
در کل جهان از نظر پرداخت یارانههای پنهان انرژی در رتبه اول قرار دارد. بر اساس آمار سازمان بینالمللی انرژی ایران سالانه ۷۰ میلیارد دلار یارانه برای سوختهای فسیلی میپردازد. بعد از ایران در جایگاه دوم عربستان سعودی و چین قرار دارند که حجم یارانه پنهان سوخت این کشورها، حدود ۴۵ میلیارد دلار است.
این یارانهها از یک طرف هزینههای سنگینی را به دولت تحمیل کرده است و از طرف دیگر نتوانسته اند که به هدف خود یعنی توانمندسازی اقشار کمتر برخوردار جامعه برسند. آمارهای مختلف اثبات میکند که ثروتمندان، ۲۳ برابر بیشتر از فقرا از یارانه انرژی بهره میبرند.
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۸ - ۱۷:۴۳
تهران- ایرنا- هرچه شدت استفاده از انرژی در کشورهای مختلف از سال ۱۹۹۰ تا کنون کم شده، در ایران افزایش یافته است. اکنون ایران بعداز روسیه، بالاترین شدت مصرف انرژی را در جهان دارد.