ماجرای رسوایی موسوم به «اوکراین‌گیت» پس از آن آغاز شد که افشاگر یا افشاگرانی از کاخ سفید به رسانه‌ها و نمایندگان کنگره اطلاع دادند، ترامپ در جریان گفت‌وگوی تلفنی با رئیس‌جمهوری اوکراین، از او خواسته است دستور انجام تحقیقاتی را در مورد تخلفات مالی احتمالی پسر «جو بایدن» معاون وقت «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا صادر کند. به گفته افشاگرها، ترامپ حتی ارائه کمک‌های نظامی به اوکراین را منوط به پذیرش این خواسته کرده است.
«نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان به همراه دیگر نمایندگان حزب دموکرات، این اقدام ترامپ مصداق سوءاستفاده از قدرت خوانده و به همین دلیل روند استیضاح وی را کلید زده‌اند.
برهمین اساس، کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا در هفته‌های اخیر چندین مقام دولت ترامپ از جمله نماینده آمریکا در اتحادیه اروپا و «ماری یووانوویچ» سفیر سابق این کشور در اوکراین را برای ارائه توضیحات درباره ماجرای «اوکراین‌گیت» به کنگره احضار کردند و حتی از «مایک پنس» معاون ترامپ نیز خواسته شده در این مورد با کمیته قضایی همکاری کند.
اما ماجرا از زمانی پیچیده‌تر شد که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا دیروز(جمعه) همزمان با ادای توضیحات یووانوویچ در مجلس نمایندگان، توئیت‌هایی منتشر کرد و در یکی از آنها نوشت: «هر جایی که ماری یووانوویچ رفت، وضعیت بد شد. این خانم کارش را از سومالی آغاز کرد. چه شد؟ بعد به اوکراین می‌رسیم، جایی که رئیس‌جمهوری جدیدش در دومین مکالمه تلفنی با من نظر مساعدی درباره او نداشت. این حق بلامنازع رئیس جمهور آمریکاست که سفیرها را منصوب کند».
«آدام شیف» رئیس دموکرات کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان هنگام ادای شهادت یووانوویچ توئیت‌های ترامپ را نشان داد و از سفیر پیشین ایالات متحده در اوکراین نظرش را در رابطه با آنها پرسید.
یووانوویچ گفت: «نمی‌توانم بگویم رئیس‌جمهوری آمریکا در تلاش است چه چیزی بگوید، اما به نظرم تاثیرش تهدیدآمیز است».
دموکرات‌ها که اکثریت مجلس را در اختیار دارند نیز اظهارات ترامپ را «تهدیدآمیز» خوانده‌اند.
ماری یووانوویچ کیست؟
یووانویچ که به عنوان سومین شاهد در ادامه تحقیقات پیرامون اتهام سوءاستفاده دونالد ترامپ از قدرت، به‌طور علنی در مقابل کمیته اطلاعاتی کنگره آمریکا حاضر شد، یک دیپلمات حرفه‌ای و یکی از مقام‌های ارشد وزارت خارجه آمریکاست.
او در زمان ریاست جمهوری هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات خدمت کرده است؛ یووانوویچ چندین سال در طول ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش رئیس جمهوری پیشین آمریکا، سفیر این کشور در قرقیزستان و در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، سفیر این کشور در ارمنستان، بوده است.
او در آخرین سال ریاست جمهوری اوباما به سفارت آمریکا در اوکراین منصوب شد و تا دو سال بعد و مِی ۲۰۱۹ میلادی (اردیبهشت) که توسط دونالد ترامپ برکنار شد، در این سمت باقی ماند.
بنا به شهادت پیشین او در پشت درهای بسته، برکناری یووانوویچ به دنبال تلاش «رودی جولیانی» وکیل ترامپ و چند تن دیگر برای تخریب او انجام شده بود. جولیانی، یوانوویچ را متهم کرده که علیه ترامپ سخن گفته اما او، آن را تکذیب کرده است.
برخی تحلیلگران بر این باورند که جولیانی و دیگر مقام‌های ارشد کاخ سفید، یووانوویچ را به عنوان مانعی در راه پیگیری سیاست آمریکا در مورد اوکراین تلقی کرده‌اند.
اهمیت شهادت یووانوویچ
در حالی که نخستین نشست علنی تحقیقات استیضاح ترامپ چهارشنبه هفته گذشته در مجلس نمایندگان برگزار شد و « ویلیام تیلور» سرپرست سفارت آمریکا در اوکراین در این جلسه، به افشاگری درمورد کانال جانبی سیاست خارجی کاخ سفید با محوریت جولیانی پرداخت، اما نشست دیروز(جمعه) با تحقیق از ماری یووانوویچ، بازتاب بیشتری در رسانه‌های آمریکایی و در میان نمایندگان مجلس نمایندگان داشت.
نمایندگان مجلس آمریکا معتقدند، اخراج یک مقام به انگیزه استفاده از ابزار فساد بسیار ناپسند است؛ بر این اساس حزب دموکرات آمریکا در تلاش اثبات آن است که برکناری یووانوویچ بخشی از تلاش مقام‌های طرفدار دونالد ترامپ برای اعمال نفوذ شخصی در اوکراین است.
دموکرات‌ها معتقدند، هدف ترامپ از این برکناری، انتصاب فردی به جانشینی او بوده که با فشارهایی که تحقیقات سیاسی (علیه جو بایدن) می‌توانسته به کارزار انتخاباتی ترامپ در سال آینده کمک کند، همراهی کند.
همچنین شهادت برخی دیگر از مقام‌های پیشین نشان می‌دهد، به دنبال برکناری یووانوویچ، رودی جولیانی در صدر تلاش‌هایی قرار گرفته که رئیس جمهوری اوکراین را برای اعلام آغاز تحقیقات در مورد جو بایدن تحت فشار بگذارد.
اما در نهایت باید دید تحقیقات برای استیضاح ترامپ چه روندی را طی می‌کند،آن هم در حالی که نانسی پلوسی اقدامات ترامپ را نوعی «رشوه» خوانده است.
با توجه به شرایط پیش آمده، ناظران سیاسی معتقدند پایان ماجرای استیضاح هرچه باشد، قدرت ترامپ در کاخ سفید را به افول نزدیکتر می‌کند.
2023