«کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان های بین المللی در وین، با اعلام این خبر افزود: به دنبال اطلاع ایران به آژانس در روز شنبه، بازرسان آژانس روز یکشنبه ۲۶ آبان از تاسیسات آب سنگین اراک بازدید و راستی آزمایی کردند که میزان ذخایر آب سنگین ایران به ۱۳۱/۵ (یکصد و سی و یک ممیز پنج) متریک تن رسیده است.
آژانس هفته گذشته هم اقدام ایران در خصوص ازسرگیری فرآیند غنیسازی اورانیوم در تاسیسات فردو را تائید کرد.
این چهارمین گام ایران برای کاهش تعهداتش در چارچوب برجام بهشمار می رود.
ایران که همواره بر حفظ برجام و غیرقابل مذاکره بودن آن تأکید کرده است؛ یکسال پس از خروج آمریکا از این توافق، پایبندی کامل خود به آن را حفظ کرد اما پس از مشاهده بدعهدی اروپاییها در اجرای تعهداتِ برجامی آنها بویژه بهرهمندی ایران از منافع اقتصادی این توافق، از اردیبهشتماه امسال گامهایی را در جهت کاهش تعهدات خود، آن هم طبق برجام آغاز کرد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی دوشنبه گذشته با انتشار گزارش اعلام کرد که ایران غنی سازی یو اف ۶ را در فردو آغاز کرده و سطح غنی سازی ایران نیز به ۴.۵ درصد رسیده است. میزان ذخایر اورانیوم غنی شده ایران نیز تا تاریخ ۳ نوامبر، ۳۷۲.۳ کیلوگرم اعلام شده است.
این گزارش اذعان کرد که آژانس به اماکن مورد نیاز دسترسی دارد، ایران به اجرای داوطلبانه و موقت پروتکل الحاقی ادامه می دهد، و راستی آزمایی عدم انحراف مواد و فعالیت های اظهارشده در ایران، ادامه دارد. با این حال اروپا اقدام اخیر ایران را در تناقض صریح برجام خوانده که «تبعات بالقوه ی زیادی در زمینه ی اشاعه دارد.»
در بیانیه روز دوشنبه اتحادیه اروپا آمده است: ما بر اهمیت اجرای کامل و موثر برجام توسط تمامی اعضا و نیز بر اراده خود بر ادامه تمامی تلاشها برای حفظ قرارداد هسته ای که منافع همگان را تامین می کند تاکید می کنیم. ایران باید بلافاصله به اجرای کامل تعهدات برجامی اش بازگردد.
نخستین گام جمهوری اسلامی ایران ۱۹ اردیبهشتماه امسال و در قالب افزایش میزان تولید اورانیوم در سطح ۳.۶۷ درصد کلید خورد. بر این اساس تهران اعلام کرد که به محدودیتهای برجام در زمینه میزان ذخایر اورانیوم ۳.۶۷ درصد و ۱۳۰ تن آب سنگین پایبند نخواهد بود.
به دنبال پایبند نبودن گروه ۱+۴ به تعهداتش و برآورده نشدن مطالبات تهران در این توافق، گام دوم کاهش تعهدات ایران در توافق هستهای از ۱۶ تیرماه اجرایی شد. بر اساس این برنامه، ایران دیگر محدودیت سطح غنیسازی تا سقف ۳.۶۷ را رعایت نخواهد کرد و این میزان به ۴.۵ درصد افزایش یافت.
گام سوم را رئیس جمهوری اسلامی ایران ۱۳ شهریورماه بعد از پایان جلسه سران قوا اعلام کرد و گفت: از ۱۵ شهریور این مرحله کلید میخورد. دکتر حسن روحانی تأکید کرد: هر آنچه کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری هستهای نیاز دارد، سازمان انرژی اتمی اقدام کند.
درباره جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی در تاریخ ۱۶ شهریورماه در نشست خبری گفت: قرار بود از ابتدای سال یازدهم برجام، گازدهی ماشین آی. آر۶ (IR۶) انجام شود که ما آن را در گام سوم شروع کردیم.
در خصوص گام چهارم نیز دکتر حسن روحانی سه شنبه ۱۴ آبان در آیین افتتاح کارخانه نوآوری آزادی گفت: از فردا با نظارت آژانس گام چهارم و جدید را برمیداریم. ما طبق برجام یک هزار و ۴۴ سانتریفیوژ در فردو داریم. در برجام قرار ما این بود که اینها در فردو بچرخند اما گاز به آنها تزریق نشود. امروز به سازمان انرژی اتمی دستور خواهم داد که از فردا گازدهی را در فردو آغاز کند.
«فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز امروز (دوشنبه) پس از پایان نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل تصریح کرد: به رغم دشوار شدن حفظ برجام، به آن پایبند میمانیم.