لیگ کشتی ایران با حواشی زیاد به پایان رسید و تیم بازار بزرگ (ایران مال) در ۲ رشته فرنگی و آزاد عنوان قهرمانی را از آن خود کرد عنوانی که این تیم را به عنوان نماینده کشتی ایران راهی جام باشگاههای جهان خواهد کرد. جامی که ایران از پایهگذاران ان به شمار میرود در بیشتر دورهها این مسابقات به میزبانی کشورمان برگزار شده است. نگاهی به حواشی این دوره از رقابتهای لیگ برتر نشان از آن دارد که پس از دومینوی انصراف تیمها از لیگ برتر، این لیگ نکات بارزی داشت که نمیشود از آن چشمپوشی کرد.
۱- در مجموع مسابقات نیمهنهایی و نهایی لیگ برتر کشتی فرنگی و آزاد ایران چندین کشتیگیر از کشورهای ارمنستان، روسیه و گرجستان در لیگ حضور داشتند. نگاه کلی به عملکرد نامداران کشتی جهان در این هشت مسابقه نشان از آن دارد که کشتیگیران وطنی در برابر آنان در بیشتر رقابتها بازنده بودند. باختی که در برخی از مواقع با اختلاف زیاد رقم خورد و در برخی از مواقع نیز نزدیک بود اما نتیجه کلی این نتایج نشان میدهد که به جز ۲ مسابقه در فینال کشتی آزاد و فرنگی روسها و ارمنیهای حاضر در لیگ، برنده نبرد بر روی تشک کشتی بودند. برندهای که نشان داد کشتی ایران به عنوان یکی از قطبهای جهان در حال فاصله گرفتن از دیگر رقیبان است.
اگر حسن یزدانی به عنوان یک نابغه در کشتی جهان از سایر ملیپوشها جدا کنیم بدون شک کار برخی از ستارههای کشتی ایران بر روی تشک برابر رقیبان سخت است و این سختی زمانی بیش از پیش خواهد شد که کمتر از یک سال دیگر تیم ایران برای کسب مدال در المپیک ۲۰۲۰ توکیو باید به سرزمین آفتاب سفر کند. سفری که برخلاف برخی از دوره ممکن است برای ما رهآورد چندانی نداشته باشد. بدون شک در توکیو و مسابقات جهانی با هر قرعهای ممکن است دل ایرانیان کشتی دوست بلرزد، لرزشی که ناشی از باختهای پرتکرار به حریفان آذربایجانی، روس، گرجستانی و ازبکستانی است.
البته در این دوره از رقابتها امیرحسین زارع جوان مازندرانی توانست بر «گنو پتریاشویلی» قهرمان جهان و المپیک در سنگین وزن غلبه کند. هر چند آزادکار نامدار گرجستانی به نظر خسته و بیمار میرسید اما پیروزی روحیهبخش زارع دارنده نقره بازیهای المپیک نوجوانان و طلای جوانان جهان، همه را برای کسب مدال در وزن ۱۲۵ کیلوگرم کشتی آزاد در بازیهای المپیک امیدوار ساخت. مالخاز آمویان، الدانیز عزیزلی و آرتور شاهینیان سه کشتیگیر خارجی لیگ کشتی فرنگی بودند که ۵ برد و ۱ باخت کسب کردند. به عبارتی خارجیهای لیگ فرنگی در ۸۵ درصد مسابقات خود برنده بودند. تنها باخت آنان آرتور شاهینیان در فینال لیگ فرنگی بود.
ختاک تسابالوف، گاژی احمد نبییف، آرسن هاراتونیان، احمدنبی گوارزاتیلوف، جبرئیل حسناف و گنو پتریاشویلی ۶ آزادکار خارجی در مرحله نیمهنهایی لیگ برتر ایران بودند که پنچ نفر از آنان در نیمهنهایی برنده از تشک خارج شد. تنها بازنده این مرحله آرسن هاراتونیان بود که به احمد نبی گوارزاتیلوف نتیجه را واگذار کرد.
۲- ایران را خاستگاه کشتی آزاد میدانند و هواداران این رشته در مسابقات معتبری مانند فینال و نیمهنهایی لیگ برتر این رشته کشتی سالن را پر خواهند کرد اما در مرحله نیمهنهایی و فینال کشتی آزاد این مسابقات شرایط به گونهای دیگر رقم خورد. شمار کم هواداران و صندلیهای خالی سالن کشتی مجموعه ورزشیآزادی تهران بیش از هر حاشیه دیگر به چشم میآمد. البته این پیکارها به خصوص دیدار فینال تا ساعات پایانی جمعه شب به طول انجامید و مسوولان سازمان لیگ باید ساعت مناسبتری را برای برگزاری انتخاب میکردند. تعداد کم هواداران به گونهای بود که گزارشگر رقابتها هر چند دقیقه یکبار از شهروندان غرب تهران خواست تا با حضور خود سالن را پر کنند اما انگار مردم با کشتی قهر بودند. شمار هواداری که در سالن حضور داشت بیشتر مازندران هایی بودند که برای تشویق تیم دانشگاه آزاد این استان به سالن آمدند.
کشتی به عنوان یک ورزش هیجانی نمیتواند بدون حضور پرشمار هوادار برگزار شود اما فینال رقابتهای لیگ برتر برگزار شد و این در حالی بود که تماشای این رقابتها برای قشرهای مختلف جامعه هزینه کمی داشت و بنا به گفته گزارشگر تنها ۲ هزار تومان بود. قهر مردم با سالن کشتی مجموعه ورزشی آزادی تهران در حالی بود که فدراسیون میتوانست با برگزاری آن در شهر دیگر زمینه را برای نشاط اجتماعی جوانان فراهم کند.
۳- مردم با کشتی قهر بودند؛ چرا چنین اتفاقی در ایران که یکی از قطبهای کشتی آزاد جهان است باید رخ بدهد؟ برای پاسخ به این پرسش لازم است شیوه امتیازگیری و مبارزه برخی از کشتیگیران مورد بررسی قرار گیرد. در رقابتهای تیمی محافظهکاری و برد با امتیاز پایین بر بردهای تکنیکی برتری پیدا کرده و کشتیگیران ایران کمتر خود را برای اجرای فنون ناب کشتی به آب و آتش میزنند.
بسیاری از دوستداران این رشته مدتهاست که از تماشای فنون ناب این رشته محرومند. کمتر کسی بیاد دارد که کشتیگیر ملیپوش یا در سطح اول ایران به صورت مداوم از فن «یک دست، یک پا» استفاده کند فنی که «امامعلی حبیبی» با آن قهرمان المپیک شد. در لیگ برتر ایران به ویژه در فینال کشتی آزاد چند کشتیگیر از فن «بزکش» که مخصوص «رسول خادم» بود استفاده کردند، فن «زشت و زیبا» سالهاست در لیگ ایران کمتر مورد استفاده قرار میگیرد. مشاهده نشده است که کشتیگیری از ایران در شرایط کنونی فن فتیله پیچ را به زیبایی «علیرضا حیدری» اجرا کند.
چرا با وجود آنکه ۲ تیم از خطه خراسان در بین چهار تیم برتر کشور قرار گرفتند فن لنگ در هیچکدام از مسابقات آنان دیده نشد. چرا «فن دست رو» مخصوص «عبدالله موحد» نابغه کشتی دنیای جایی در تشک کشتی ایران ندارد. و فن «مشکسقا» نیز برای هواداران نامی ناآشنا است. این فن در مسابقات قهرمانی جوانان و نوجوانان جهان که خردادماه سالجاری برگزار شد توسط «محسن مدهنی» در برابر حریف بلغاری پس از دههها رونمایی شد.
فراموشی تکنیکهای ناب کشتی آزاد در ایران موجب شده بود تا تمام فنون مورد استفاده کشتیگیران آزادکار ایران به زیر گیر و خارج کردن پا از تشک برای گرفتن تک امتیاز ختم میشد.