یکی از مهمترین و موثرترین دوران زندگی انسان بی شک دوران کودکی است، دورانی که در آن شخصیت فرد پایه ریزی شده و شکل می‌گیرد، پرورش خلاقیت ها در همین دوران باید با کمک والدین و مدارس به آن پرداخته شود.
کارشناسان تربیتی از امکانات و ابزارهایی مانندد کتاب، موسیقی، داستان گویی والدین، فضا سازی مناسب برای ایجاد تخیل در کودکان، قبول عادات عجیب در کودکان، قبول دوستان تخیلی فرزندان و تعیین محدودیت های نسبی را از جمله عوامل مؤثر در پرورش خلاقیت کودکان می دانند.
ایجاد خلاقیت درکودکان به آنان کمک می کند که مشکلات خود را آسان تر حل کرده و با ذهن بازتری از چالش های پیش رو در زندگی با موفقیت عبور کنند.
جایگاه دوره ابندایی درسند تحول بنیادین آموزش و پرورش مورد تاکید قرار گرفته است لذا ایجاد بسترهای مناسب برای تربیت و آموزش در دوران کودکی بیش از دوره های دیگر تحصیلی اهمیت دارد.
کودک را نباید یک بزرگسال محسوب کنیم به همین دلیل استفاده از بازی و سرگرمی در این دوره باید درمحوریت کاری قرار گیرد تا دانش آموزان نکات آموزشی را به زبان بازی و سرگرمی یاد بگیرند.
براین اساس فعالیت اتاق های بازی بیانگر توجه به یادگیری عمیق، شاداب و ماندگار است که دانش آموزان از پایه اول تا سوم و نو آموزان پیش دبستانی را شامل می شود.
اتاق بازی و فکری نقشی چون کارگاه مهارتی
روانشناس البرزی می گوید: اتاق بازی در مدارس نقشی همانند کارگاه یادگیری مهارت آموزی دارد.
فاطمه فیضی با اشاره به اینکه بازی در روند آموزش و یادگیری دانش آموزان مهم و موثر است، افزود: در دوران پیش دبستانی و ابتدایی تنها چیزی که می تواند زبان و فهم مشترک میان کودکان و اولیای مدرسه ایجاد کند بازی است به گونه ای که امروزه بسیاری از درمان ها هم از طریق بازی صورت می گیرد و به رفع مشکل کمک می کند.
وی بیان داشت: این طرح که اتاقی در مدرسه به اتاق بازی اختصاص داده شود،علاوه بر جنبه درمانی و یادگیری موجب می شود که آموزش عملی تر و کاربردی ترشود.یادگیری کودکان با وسایلی که برایشان دلپسند و خوشایند تر باشد، بیشترخواهد بود.
این روانشناس با بیان اینکه وسیله بازی برای کودکان، یک فضای امن روانی ایجاد می کند، یادآورشد: داشتن اسباب بازی هم پیوندی میان خانه و مدرسه ایجاد می کند که دانش آموز می تواند همان احساس امنیت داخل خانه را در مدرسه داشته باشد.
فیضی شرط رسیدن به این هدف را وجود فردی کارشناس عنوان کرد که درزمینه بازی درمانی و روانشناسی کودکان کار کرده است و همپای آنان در اتاق اسباب بازی حضور دارد.
وی خاطرنشان کرد: بدون هدایتگری افراد روانشناس و کارشناس در حوزه آموزش کودکان این اتاق نتیجه ای جز بازی و سرگرم شدن صِرف نخواهد داشت.
این روانشناس البرزی درباره نقش اسباب بازی در آموزش مهارت های اجتماعی پرداخت وافزود: به وسیله اسباب بازی می توان به دانش آموز، مهارت های زندگی را یاد داد.
فیضی عنوان کرد: دانش آموز یاد می گیرد که در ارتباطات بین فردی، جملات محبت آمیز بکار ببرد و با خوشرویی و مهربانی وسایل بازی را به اشتراک بگذارد.
وی افزود: کودکان در بازی یاد می گیرند علاوه برایجاد رابطه مشترک با همنوع خود، از قانون هم تبعیت کنند واز وسیله بازی در زمان و مکان مشخص استفاده کنند و پس از بازی،آن را سرجای خود قرار دهند.
بازی کودکانه و خلاقیت آفرینی
معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه سه کرج اظهارداشت: باید اجازه خلاقیت،کشف کردن و بازی کودکانه را به دانش آموزان بدهیم.
فاطمه رمضان زاده خاطرنشان کرد: سندتحول بنیادین نقشه راه حرکت ماست و تعلیم و تربیت یک علم است و یادگیری زمانی در کودکان به نتیجه مطلوب می رسد که همراه با دست ورزی و فعالیت های عملی و بازی باشد.
وی تصریح کرد: لازم است در کودکی اجازه خلاقیت،بازی کودکی و کشف کردن به آنها داده شود.کودکان نباید بایکدیگر مقایسه شوند وبا تربیت صحیح ازطریق بازی ویادگیری شاهد ایرانی آباد وآینده ای درخشان باشیم.
ایجاد تفکر جدید و تغییر درنوع نگاه معلمان و والدین کاری یک شبه نیست و نیازمند زمان است. در سند تحول بنیادین به دنبال این هستیم که ازبسترهای مناسب برای تربیت در دوران کودکی استفاده کنیم و استفاده از بازی و سرگرمی رادر این مقطع محور کار قراردهیم.
وی ادامه داد: با راه اندازی اتاق های بازی و یادگیری درمدارس ابتدایی و بهره گیری ازابزار هنر و ادبیات در امر یادگیری با برنامه هایی همچون یار مهربان ،انس با کتاب،داستان و...تلاش می کنیم نشاط و شادابی را در مدارس بیشتر کنیم.
بازی‌های فکری و خلا قیتی که می تواند دانش‌آموزان را به تفکّر و خلاّاقیت و فعالیت‌های بدنی وادار کند، باید در مسیر آموزش قرار گیرد.
معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش ناحیه سه کرج افزود: پایه تربیتی ،علمی و پیشرفت دانش آموز در دوره ابتدایی شکل می گیرد که آموزش و پرورش برای این کار برنامه محور حرکت می کند.
رویکرد تربیتی اتاق بازی
مدبرآموزش و پرورش ناحیه یک کرج گفت: گشایش اتاق بازی در راستای اهداف تربیتی سند تحول و رشد و شکوفایی خلاقیت های دانش آموزان و ارتقای کیفیت یادگیری و عمق بخشی به آن است.
فرزاد شعبانی با اشاره به اینکه سند تحول آموزش و پرورش از رویکرد تربیتی برخوردار بوده و این اتاق ها نیز در راستای اجرای ساحت های ششگانه سند تحول بنیادین است، تصریح کرد: آموزش توام با یادگیری از گذشته در نظام تعلیم و تربیت به صورت غیر مستقیم بوده و در کلاس درس معلمان آن را اعمال می کردند.
وی هدف از اجرای طرح بازی و یادگیری این است که با استفاده از بازی به عنوان یک عامل یادگیری و شاداب سازی مدرسه، رغبت دانش آموزان را برای تعلیم و تربیت بیشتر کنیم. در این طرح بازی های ذهنی، فکری و حرکتی و همچنین بازی های بومی و محلی برای یادگیری بهتر دانش آموزان استفاده می شود.
شعبانی ادامه داد: بازی علاوه بر سرعت رشد شناختی کودکان و یادگیری درباره خود، جهان پیرامون و اطرافیان و همچنین حل مسائل را برای کودک ارتقا می بخشد.
وی با بیان اینکه کودکان از طریق بازی زندگی درآینده را تمرین می کنند افزود: بازی از جمله ساز و کاری است که می تواند جریان آموزش و یادگیری را در دوره ابتدایی به ویژه دوره اول به جریانی شوق انگیز، نشاط بخش و ایجاد خلاقیت تبدیل کند.
شعبانی از دیگر اهداف اجرای این طرح را افزایش نشاط و شادابی و کاهش استرس و اضطراب در دانش آموزان دوره ابتدایی و شوق انگیز کردن محیط های یادگیری ذکر کرد.
راه اندازی اتاق های بازی در مدارس البرز
روانشناس و رئیس اداره دوره اول ابتدایی آموزش و پرورش البرزگفت: راه اندازی اتاق های بازی در مدارس ابتدایی این استان در دستور کار قرار گرفته است.
یونس جاوید نسب اتاق بازی کودک در دوره ابتدایی را مهم دانست و خاطرنشان کرد: باید در دوره ابتدایی توجه ویژه ای به دانش آموزان صورت گیرد زیرا این دوره بهترین زمان درآموزش و پرورش است.
رئیس اداره دوره اول ابتدایی آموزش و پرورش البرزادامه داد: امیدوارم در آینده درکنار مطالب درسی و آموزشی فضاهایی برای دانش آموزان در نظر گرفته شود که به امر مهم بازی، تفریح، پرورش ذهن و خلّاقیت و نشاط دانش آموزان بپردازد.
جاوید نسب عنوان کرد: راه اندازی اتاق بازی کودک در مدارس برای فراگیری بهتر مطالب آموزشی و تربیتی توسط دانش آموزان از برنامه های آموزش و پرورش البرز در دوره ابتدایی است که در حال آماده سازی مقدمات اولیه این طرح مهم برای اجرا در مدارس ابتدایی استان البرز هستیم.
وی یادآورشد: دانش آموزان باید درکنار بازی های فکری, بیشتر درفضایی که مناسب بازی های حرکتی است و امکان جنب و جوش دارند به فعالیت بپردازند,در غیر اینصورت درآینده با یک نسل نشسته و بی تحرک مواجه خواهیم بود زیرا تمام بازی ها و سرگرمی های آنان در فضای مجازی است.
این مسئول با بیان این که دربحث آموزش دانش‌آموزان نمی توان از زور و اجبار استفاده کرد، افزود: این بازی‌های فکری باعث می شود، آموزش به دانش‌آموزان به صورت غیر مستقیم انجام شود و آنها با علاقه بیشتری آموزش‌ها را فرا گیرند.
رئیس اداره دوره اول ابتدایی آموزش و پرورش البرزادامه داد: بازیهایی که دراین اتاق های بازی در نظر گرفته شده ، می تواند به خوبی فکر، خلاقیت و تمرکز دانش‌آموزان را تقویت کند و آنها را به تحرک و کار گروهی تشویق کند واین هدفی است که باید در آموزش ابتدایی به دنبال آن بود.
جاوید نسب یادآورشد: بازی‌های فکری با کنار هم قرار دادن خانواده‌ها و بچه‌ها، یک فرصت تعامل سازنده میان آن ها ایجاد می‌کند.
این روانشناس خاطرنشان کرد: این فرصت برای خانواده هایی ایجاد می‌شود که شاید در حالت عادی نتوانند به راحتی با فرزندان خود صحبت کنند اما از طریق انجام بازی‌های فکری به خوبی می توانند رفتارهای فرزند خود را از نظر روحی و روانی و میزان شرکت پذیری در کار های گروهی رصد کنند.
جاوید نسب با بیان این که در بحث آموزش دانش‌آموزان نمی توان از زور و اجبار استفاده نمود، بیان داشت: این بازی‌های فکری باعث می شود، آموزش به دانش‌آموزان به صورت غیر مستقیم انجام شود و آنها با علاقه بیشتری آموزش‌ها را فرا گیرند.
استان البرز ۵۰۰ هزار دانش آموز دارد که ۲۵۰ هزار نفر آن در یک هزار کلاس درس در دوره ابتدایی تحصیل می کند.