طالبان پس از آزادی انس حقانی و عضو دیگر شبکه حقانی، نقش دولت افغانستان در رهایی آنها را بطور کامل نادیده گرفت و اعلام کرد که هیچ ارتباطی در رابطه با آزادی اعضای شبکه حقانی با دولت افغانستان وجود ندارد.
آنها همچنین در باره نشست آینده بین افغانستانی که قرار است در «پکن» برگزار شود، نیز گفتهاند که با نمایندگان دولت گفت و گو نخواهند کرد و با هر شرکت کنندهای در این نشست به عنوان یک افغانستانی مذاکره خواهد کرد.
این واکنش و سخنان طالبان نشان می دهند که تاثیر رهایی انس حقانی برای گفت وگو مستقیم دولت و طالبان هنوز هم در پرده ابهام قرار دارد.
سه زندانی کلیدی طالبان در نزد دولت افغانستان که به قاتلان مردم و نیروهای امنیتی این کشور مشهور بودند تحت فشار آمریکایی ها از زندان رها شدند و دولت افغانستان ابراز امیدواری کرد که رهایی این افراد در آغاز گفت وگوی صلح موثر باشد.
رئیس جمهوری افغانستان سه شنبه ۲۱ آبان در بیانیه تلویزیونی گفت «انس حقانی»، «مالی خان» و «عبدالرشید عمری» فرماندهان مشهور شبکه حقانی به صورت مشروط با آغاز مذاکرات صلح آزاد خواهند شد.
اشرف غنی افزود: بارها گفته بودیم که برای تامین صلح با عزت و پایدار باید بهای تلخ آن را بپردازیم که وی رهایی این افراد را یکی از آن بهای صلح دانست.
عبدالله عبدالله رئیس اجرایی دولت وحدت ملی نیز پس ار مبادله دو استاد دانشگاه آمریکایی افغانستان گفت که این مبادله بتواند در تسهیل روند مذاکرات با طالبان و گفت وگوی بین افغانستانی موثر واقع شود.
ریاست اجرایی در این اطلاعیه ابراز امیدواری کرده بود که با تطبیق تعهدات بعدی این مبادله گام های اساسی برای کاهش خشونت و صلح عادلانه و همه شمول برداشته شود و فرصت گفت وگوی طالبان و دولت را فراهم سازد.
**حسن نیت دولت افغانستان با آزاد کردن اعضای حقانی
این اظهارات مقامات بلند پایه دولتی افغانستان نشان می دهد که برای جلب رضایت طالبان و حاضر شدن آنها برای گفت وگو با دولت وحدت ملی گام یک طرفه ای را برای نشان دادن حسن نیت خود برداشته است و اکنون منتظر اقدام مثبت طالبان است.
اگر این رهایی نتواند کمکی به گفت وگوی بین طالبان و دولت وحدت ملی کند، تنها امتیاز این مبادله نصیب رئیس جمهوری آمریکا شده است. زیرا ترامپ می تواند در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده میلادی از رهایی استادان آمریکایی از چنگ طالبان به سود خود استفاده کند و دست دولت افغانستان را نیز از این برگ امتیاز در برابر طالبان خالی کرد.
ظواهر امر نشان می دهد طالبان به این خواست دولت افغانستان جواب منفی داده است، زیرا پس از رهایی انس و همراهان وی «سهیل شاهین» سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر گفت که هیچ تماسی در باره این مبادله با دولت افغانستان نداشته است.
وی گفته است که چانه زنی رهایی اعضای بلند پایه طالبان با آمریکایی ها صورت گرفته است و نقش دولت افغانستان در این پیشرفت انکار کرد.
**رهایی حقانی و امتیازگیری
اما شماری از کارشناسان باور دارند که دولت افغانستان هم در پی امتیازگیری از رهایی انس حقانی از آمریکایی ها هستند.
«عبدالشکور سالنگی» کارشناس مسائل سیاسی باور دارد که رئیس جمهور «محمد اشرف غنی» در پی آن است تا حمایت آمریکا را در روند انتخابات ریاست جمهوری برای خود جلب کند.
وی به برخی از رسانه های خارجی گفته است: هدف دیگری که از رهایی آنها برای دولت افغانستان متصور است در مورد اشرف غنی رئیس جمهوری است که با رهایی این سه زندانی گروه طالبان می خواهد نفوذ بیشتری در بین این گروه پیدا کند تا زمینه گفت وگوی مستقیم میان دولت افغانستان و گروه طالبان آغاز شود.
اکنون که ۱۲ روز از این مبادله می گذرد، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرده است که کشورش روی یک طرح جدید برای گفت وگوی صلح با طالبان کار می کند.
**آغاز مذاکرات پنهانی آمریکا و طالبان
از سوی دیگر دیروز شنبه رسانه های افغانستان از آغاز گفت و گوی پنهانی «زلمی خلیل زاد» فرستاده ویژه آمریکا درامور صلح افغانستان با طالبان خبر داده اند.
این منابع نوشته اند که گفت و گوها به شکل پنهانی ادامه خواهد داشت و احتمال می رود تا پایان این هفته دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، آغاز دوباره مذاکرات رسمی طالبان را اعلام کند.
در عین حال کاخ ریاست جمهوری افغانستان روز پنجشنبه گذشته در اطلاعیه ای از گفت وگوی تلفنی محمد اشرف غنی با دونالد ترامپ خبر داد که در این گفت وگو در باره روند صلح بحث و تبادل نظر کرده اند.
در اطلاعیه آمده است که دو طرف در این گفت وگوی تلفنی در باره روند مذاکرات با طالبان بر حتمی بودن آتش بس به عنوان پیش شرط آغاز گفت و گوهای صلح تأکید کرده اند.
ریاست جمهوری افغانستان همچنین افزوده است که رئیس جمهوری آمریکا از اشرف غنی دعوت کرده است که به آن کشور سفر کند به زمان این سفر اشاره ای نشده است.
دولت افغانستان تمام تلاش های خود را انجام داده است که تا مالکیت و رهبری گفت وگوی صلح با طالبان را در اختیار داشته باشد اما آمریکا تاکنون به این خواست کابل بی اعتنا بوده است و در مذاکرات آینده روشن نیست که کابل بار دیگر در حاشیه گذاشته خواهد شد و یا نقشی ایفا خواهد کرد.