کریم تفضلی روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا درمورد اعتراض های بنزینی مردم و حضور اغتشاش‌گران به نام مردم و تخریب اموال عمومی و دولتی در هفته گذشته اظهارداشت: کشورهای در حال توسعه به لحاظ فرهنگی و شرایط اجتماعی بسیار با هم همگون هستند، در کشورهایی همچون تونس و هند که داعیه بزرگ ترین کشور دموکراسی در این منطقه را دارند، توانستند نظام هایی سیاسی بوجود آورند یا تقویت کنند که تعاملات اجتماعی و نحوه اعتراض ها کمتر به خشونت کشیده شده و کمتر زمینه برای افراد اغتشاش گر آماده شود.
این جامعه شناس افزود: همیشه افرادی در زلزله، سیل و حوادثی آماده هستند تا نظم عمومی بهم بخورد و از شرایط بهره برداری کنند، همانطور که در دوران انقلاب اسلامی تعداد زیادی اشیا عتیقه و زیرخاکی مفقود شد. کسانی داخل شهر انقلاب می کردند و عده ای دیگر در اماکن تاریخی در جست و جوی اشیا تاریخی و عتیقه بودند و دقیقا هم می دانستند که کجا می توانند به آن دست یابند.
تفضلی خاطرنشان کرد: در هر دوره ای هنگامی که جریان های اجتماعی به راه می افتد، عده ای معدود که فاقد پایگاه اجتماعی هستند، رفاه ندارند، دارای مشکلاتی هستند و علقه و تعهد اجتماعی به نظام و مردم ندارند، منتظرهستند از شرایط بهره برداری کنند.
وی تصریح کرد: افراد بسیاری در دوره های مختلف فقط منتظر بودند شرایط کمی بهم بریزد تا مغازه های مردم را غارت کنند.
وی به بخشی از خاستگاه حاشیه نشینی اشاره کرد و گفت: در هفته گذشته بیشتر مسایلی که در حاشیه شهر تهران اتفاق افتاد، بیش از خود تهران بود و استان های دیگر هم همینطور بودند، افرادی که به نوعی دنبال فرصت هستند تا از این دست مسایل بهره برداری کنند در حاشیه ها ساکنند، چرا که حاشیه ها مکانی است که آنها احساس امنیت دارند، کمتر به دست پلیس می افتند و دارای شناسنامه و هویت جعلی هستند.
این پژوهشگر اجتماعی یادآور شد: وقتی معاون اول رییس جمهوری می گوید باید مکان هایی ایجاد کنیم تا اعتراض ها در آنجا ساماندهی شود این مهم نباید در حد حرف باقی بماند. باید جامعه ای ایجاد کنیم که به طریق معقول و با رفتارهای مدنی و تشکل های صنفی و حزبی بتواند تعاملات بین مردم و نظام های سیاسی در حد بالایی پیشرفت کند تا این شرایط پیش نیاید.
تفضلی با بیان اینکه هرج و مرج فقط این نیست که عده ای به برخی اماکن هجوم آورند، گفت: در برخی مقاطع فقط عده ای اقدام به خرید اقلام و کالاهای ضروری می کردند که آن هم به نوعی چپاول است. حس ناامنی تاریخی و فردنگری افراطی و بدون حس تعهد اجتماعی تبدیل به مسایل خشن، کور و بی هدفی می شود که در نهایت ممکن است بسیاری از این موضوع بهره برداری کنند.
وی تصریح کرد: تامین یکسری نیازها و خواست‌ها جزو وظایف هر نظام سیاسی و هر حاکمیتی است، این موضوع حاکمیت دینی و غیر دینی یا الهی و غیرالهی هم ندارد.
این جامعه شناس یادآور شد: به دلیل اینکه بسیاری کشورهای در منطقه خاومیانه دچار مشکلات اقتصادی و تک محصولی هستند و تولید مناسب ندارند همواره با بحران و مسایلی روبرو می شوند، علاوه بر آن ایران امروز با مساله ای به نام تحریم نیز مواجه است.
تفضلی ادامه داد: ما همیشه از زمان مشروطه با این دست مسایل همچون غائله نان مواجه بودیم، موضوع بنزین نیز سال های ۵۳ و ۵۴ اتفاق افتاد و دولت وقت هم با همین مشکل روبرو شد. در آن زمان یک ریال به کرایه اتوبوس اضافه کردند که اعتراض ها بالا گرفت و مجبور شدند فردای همان روز، مجددا یک ریال کرایه خط واحد های اتوبوسرانی را کاهش دهند.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین ناآرامی های هفته گذشته اتفاق جدیدی نیست بلکه بخشی از آن به ساختار و وظایف حکومت و بخشی نیز به روانشناسی الگویی مردم بازمی گردد.
وی توضیح داد: ما در ۱۰۰ سال اخیر با حس ناامنی و عدم برآورد نیازهای افراد مواجه هستیم زیرا مدرنیته وارد شده، افراد را جدا کرده است و برای آنها حقوق و حقوقی قائل شده و معتقد است افراد باید به این حقوق خود دست یابند و حتی ما همواره از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون با یکسری شعارها و مسایل، حق و حقوقی را برای مردم گوشزد کردیم و گفتیم باید این کار و آن کار را برای شما انجام دهیم که این موضوع دامنه انتظارات را افزایش می دهد.