الگوی انتقال ویروس ایدز در کشور تغییر یافته و از سرنگ‌های آلوده به تماس‌های جنسی محافظت نشده رسیده و متاسفانه این تغییر الگو در هرمزگان نیز بسیار جدی و قابل تامل است و با توجه به مهاجرپذیری بالای آن، زنگ خطری برای استان و کشور است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان دراین زمینه می گوید: روند انتقال ایدز در هرمزگان از طریق تماس جنسی محافظت نشده ۴۸ ممیز ۶ دهم درصد، تزریق و سرنگ مشترک ۲۹ درصد،انتقال از مادر مبتلا به کودک ۱ ممیز ۴ دهم درصد و سایر موارد ۲۱ درصد است.
دکتر محمود حسین پور تصریح کرد: مردان در هرمزگان با ۷۳ درصد بیشترین میزان مبتلایان به اچ.آی.وی نسبت به زنان را به خود اختصاص می دهند اما زنان با آمار ۲۷ درصد نسبت به متوسط کشوری در جایگاه مناسبی قرار ندارند.
وی خاطر نشان کرد: تمامی این آمار بر اساس نرم افزار ورود داده های مراکز مشاوره بیماری های رفتاری استخراج شده و تمامی موارد تکراری و مهاجرت ها لحاظ گردیده و از کل آمار حذف شده است.
احتمال ابتلای بیش از سه هزار نفر در هرمزگان به ایدز
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان تعداد کل آمار مبتلایان به اچ.آی.وی در استان را یک هزار و ۳۷۲ نفر اعلام کرد و گفت: از این تعداد ۹۹۲ مرد و ۳۸۰ زن می باشند.
حسین پور بیان داشت: موارد زنده مبتلا به اچ.آی.وی در هرمزگان ۶۳۹ نفر (۴۱۵ مرد و ۲۲۴ زن)، افراد تحت درمان ۴۱۱ نفر (۲۲۳ مرد و ۱۸۸ زن) و تعداد فوت شدگان ناشی از این بیماری ۵۱۱ نفر است.
رییس مرکز بهداشت هرمزگان خاطرنشان کرد: احتمال می رود حدود ۳ هزار و ۵۰۰ بیمار مبتلا به اچ.آی.وی در استان وجود داشته باشد.
آموزش و اطلاع رسانی گامی اساسی برای پیشگیری و کنترل بیماری ایدز
رییس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: نهانی شدن مسیرانتقال و پنهان کاری مبتلایان، کار مسئولان مبارزه با ایدز را به شدت سخت و پیچیده کرده ، در حالی که با تشخیص و درمان به موقع می توان تا حدودی این بیماری را کنترل کرد.
دکتر حسین فرشیدی بیان داشت: افراد آلوده به ویروس ایدز به دلیل وحشت از مرگ و تنهایی، طرد از خانواده و جامعه و پیشداوری‌هایی که در خصوص این بیماری وجود دارد، از لحاظ روحی و روانی بسیار آسیب پذیر هستند و از همین رو سعی در مخفی کردن بیماری خود دارند که این موضوع خود باعث گسترش ایدز می شود.
وی تصریح کرد: متاسفانه هم در خصوص میزان ابتلاء زنان و هم شیوه ابتلا از طریق رفتارهای پرخطر جنسی ، هرمزگان جایگاه خوبی نسبت به متوسط کشوری ندارد که این مقوله جای نگرانی بسیار دارد.
فرشیدی با اشاره به اهمیت تقویت هماهنگی های بین بخشی در هرمزگان در راستای مبارزه با بیماری ایدز ، گفت: برنامه مبارزه با ایدز یک برنامه چند وجهی است و در همین راستا باید هماهنگی های بین بخشی بیشتر تقویت شود .
وی با تاکید بر اینکه به منظور پیشگیری از شیوع ایدز در جامعه باید نگاه‌ها در خصوص این بیماری اصلاح شود، گفت: باید بپذیریم که ایدز یک بیماری است و فرد مبتلا مجرم نیست و نیازمند حمایت های معنوی و عاطفی می‌باشد.
دکتر فرشیدی تاکید کرد: با آموزش و اطلاع رسانی و شناسایی دقیق و درمان به موقع می توان گامی اساسی در راستای پیشگیری و کنترل این بیماری برداشت و یک زندگی با کیفیت را برای این بیماران رقم زد.
انگ زدایی از بیماران مبتلا به ایدز از راهبردهای اساسی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان است
مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به اهمیت توسعه آموزش در جهت پیشگیری از بیماری ایدز گفت: تمرکز جدی ما توسعه آموزش‌ها در مناطق پرجمعیت و آسیب‌پذیر است ، زیرا این رویکرد در دنیا جواب داده و بسیاری کشورها از جمله تایلند که با شیوع گسترده بیماری ایدز روبرو بودند هم اکنون با رویکردهای واقع‌بینانه رشد این بیماری را منفی و مهار کرده‌اند.
دکتر فاطمه نوروزیان تاکید کرد: پنهان کاری در این زمینه ، چالش های موجود را تشدید می کند و به همین دلیل، انگ زدایی از مبتلایان به HIV از سیاست های وزارت بهداشت و درمان و دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان است.
وی در خصوص برنامه های این دانشگاه برای پیشگیری از شیوع بیماری ایدز در استان، گفت: این دانشگاه به سهم خود گام‌هایی را برداشته که گسترش فعالیت‌های آموزشی و افزایش مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری از جمله این اقدامات است.
نوروزیان با اشاره به اهمیت مقوله فرهنگسازی و آموزش به ویژه برای نسل جوان و نوجوان به منظور پیشگیری از شیوع این بیماری، گفت: همه مسوولیت‌ها در این مسیر بر دوش حوزه بهداشت نیست و دیگر حوزه ها از جمله صدا و سیما، آموزش و پرورش و رسانه ها نیز باید با جدیت بیشتری وارد عمل شوند.
ایدز را با آموزش و آگاهی به زانو درآوریم
ایدز یا اچ آی وی یک بیماری ویروسی نوپدید و نقصی در سیستم ایمنی بدن با همه‌گیری جهانی می‌باشد و حوزه شیوع آن بسیار وسیع و در حال گسترش است.
پژوهش‌های ژنتیکی نشان می‌دهند که HIV در اوایل قرن بیستم میلادی با جهش در غرب آفریقا پدید آمده و اولین بار در سال ۱۹۸۱ توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) شناسایی و عامل آن (عفونت HIV) در اوایل آن دهه شناخته شد.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی ایدز یکی از بزرگترین معضلات حوزه سلامت عمومی به ویژه در کشورهای فقیر و کم درآمد است و شمار مبتلایان به آن تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۳۶.۹ میلیون نفر از سوی این سازمان گزارش شده و براساس آمارها فقط در سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۱.۸ میلیون نفر به این ویروس آلوده شدند.
ایدز تهدیدی برای همه جامعه
اول دسامبر (۱۰ آذرماه) روز جهانی ایدز نامگذاری شده و این مناسبت برای اولین بار در سال ۱۹۸۸ میلادی به صورت جهانی برگزار شد و فرصتی برای اتحاد مردم سراسر دنیا در مبارزه با ایدز، حمایت از مبتلایان و گرامی داشت قربانیان است.
شعار امسال روز جهانی ایدز با این مضمون است: همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم و باید دست به دست هم دهیم تا روند این بیماری را در جامعه کاهش دهیم.
طبق نظر محققان پزشکی ویروس ایدز در خارج از سلول زنده، قادر به ادامه حیات نیست وبا توجه به راه های انتقال HIV، تمام افراد جامعه در معرض خطر ابتلا به این عفونت هستند و این بیماری به هیچ گروه خاصی از افراد اختصاص ندارد که این خود اهمیت برنامه ریزی و آموزش برای پیشگیری از این بیماری را دو چندان می کند.
بیش از ۶۰ هزار نفر در ایران گرفتار ایدز
جدیدترین آمارهای اعلام شده از سوی مسوولان وزارت بهداشت حکایت از آن دارد که در حال حاضر بیش از ۶۰ هزار نفر در کشور ما مبتلا به ایدز هستند که از این شمار ۲۱ هزار و ۶۰۰ نفر شناسایی و ثبت شده‌اند و حدود ۴۰ هزار نفر از مبتلایان نیز اطلاعی از بیماری خود ندارند و این نگران کننده است.
طبق این آمارها تاکنون ۱۸ هزار مورد در کشور بر اثر ابتلا به ایدز جان خود را از دست دادند.
محققان و متخصصان پزشکی راه‌های انتقال ویروس ایدز را از طریق آمیزش جنسی محافظت نشده، انتقال خون، استفاده از سرسوزن آلوده و همچنین از مادر به فرزند در طول بارداری، زایمان یا شیردهی عنوان می‌کنند.
تغییر الگوی انتقال ایدز از تزریق به رفتارهای جنسی پرخطر
با توجه به خطر و سرعت بالای شیوع ویروس ایدز ، باید صدای تیک تیک این بمب ساعتی را جدی‌تر بگیریم و آن را نه به عنوان یک مشکل بهداشتی، بلکه به عنوان یک معضل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مدنظر قرار دهیم.
امروز الگوی انتقال ایدز از اعتیاز و تزریق با سرنگ‌های آلوده به روابط جنسی محافظت نشده و رفتارهای پرخطر جنسی تغییر یافته و این تهدیدی جدی برای سلامت جسم و روان جامعه جوان ما است.
رییس اداره کنترل ایدز و بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت در سومین همایش ایدز، خانواده، رسانه که به مناسبت روز جهانی ایدز در قالب چند پنل در سالن همایش های برج میلاد برگزار شد، اظهار داشت: موج اول این بیماری از طریق خون های آلوده وارد کشور شد، موج دوم از طریق تزریق مشترک موادمخدر بود.
پروین افسر کازرونی درهمین زمینهتاکید کرد: امروز موج سوم این بیماری از طریق رابطه جنسی رخ می‌دهد و باید نسبت به کاهش ایدز از این طریق، اقدام‌های درستی انجام داد.
نقش مهم آموزش و آگاهی در پیشگیری از شیوع ایدز
امروز بیماری ایدز در همه جای جهان شناخته شده است و تا به امروز درمان قطعی برای آن اعلام نشده، البته پیشرفت‌هایی در جهت کنترل بیماری و کاهش تاثیرهای سوء آن در فرد مبتلا انجام شده، اما هنوز این بیماری درمان قطعی ندارد و کارشناسان اجتماعی و بهداشتی به این نتیجه رسیده‌اند که با توجه به سرعت شیوع این بیماری، باید جامعه را برای مقابله و پیشگیری از ابتلا به آن آماده کرد و مهمترین مساله در این مسیر مقوله آموزش و آگاهی عنوان می‌شود.
در حالی که در کشور ما صحبت از مسایل جنسی در محافل رسمی به دلایل مختلف تابو محسوب می شود، کمبود اطلاعات و آگاهی جوانان در این زمینه موجب ابتلای بسیاری را فراهم آورده است.
دانشیار مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور و محقق حوزه رفتار پرخطر جوانان در همایش امسال روز جهانی ایدز گفت: عدم آموزش جوانان و سیاستگذاری های کلان در این زمینه می تواند وضعیت آسیب‌پذیری جوانان در برابر HIV و دیگر بیماری‌های مقاربتی را افزایش دهد.
فریده خلج آبادی فراهانی با بیان اینکه مهمترین چالش در این زمینه بحث آموزش است، خاطرنشان کرد: طبق آمارها ابتلا به ویروس HIV در سه ماه اول سال ۹۶ از طریق رابطه جنسی نسبت به ۳۰ سال پیش دوبرابر شده است و این نشان دهنده تغییر الگوها بوده است. چراکه پیش از این تزریق سرنگ آلوده بیشترین راه ابتلا به این بیماری به حساب می آمد.
وی خاطرنشان کرد: طبق تحقیقات و مطالعات و آمارهای به دست آمده ۱۹ درصد جوان‌ها در ایران روابط جنسی قبل از ازدواج را تجربه کرده‌اند که در این بین بحث اجبار رابطه برای دخترها و برقراری رابطه جنسی به همراه الکل نیز مطرح بوده که بسیار نگران کننده است.
این محقق تاکید کرد: با اطلاع و آگاهی از این بیماری و راه‌های پیشگیری و همچنین درمان می‌توانیم در آینده جامعه را از این ویروس حفظ کنیم.
با توسعه آموزش و آگاهی جامعه را برابر ایدز واکسینه کنیم
با توجه به آنچه در این گزارش عنوان شد، مقوله آموزش و ارتقای آگاهی اقشار مختلف مردم به ویژه نسل جوان و نوجوان در جهت پیشگیری از گسترس و شیوع ایدز از اهمیت بسزایی برخوردار است و بایدمسوولان و برنامه‌ریزان با جدیت و با یک برنامه ریزی کلان این موضوع را در دستور کار خود قرار دهند.
باید با ارایه آموزش های لازم، ترویج فرهنگ پیروی از رفتارهای سالم با توجه به جمعیت جوان کشور و جلوگیری از رواج استفاده از مواد روانگردان که زمینه رفتار پرخطر جنسی و ابتلا به ایدز را بیشتر می‌کند، از ابتلا به این ویروس پیشگیری شود.
در این مسیر همه ارگان‌ها و نهادهایی که وظیفه‌شان خدمت رسانی به نسل جوان است، باید یکدل و متحد باشند و با اتخاذ برنامه‌های کاربردی و عملی برای آگاه سازی جامعه، خانواده‌ها و به خصوص جوانان گام بردارند.