رضا گل پیرا روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایرنا درباره ویرایش یازدهم سیستم طبقه بندی بین المللی بیماری‌ها افزود: ایران جزو کشورهای انتخاب شده برای پایلوت ویرایش یازدهم طبقه بندی بین المللی بیماری‌ها است و برای مشارکت موفقیت‌های خویش در زمینه اجرای آزمایشی این ویرایش در کنار کشورهای منطقه مدیترانه شرقی مانند افغانستان، پاکستان، عمان و عراق در آموزش ویرایش یازدهم سیستم طبقه بندی بین المللی بیماری‌ها شرکت کرد.
وی ادامه داد: این کارگاه پنج روزه است و تسهیل گران آن از سازمان جهانی بهداشت و دفتر مدیترانه شرقی این سازمان حضور دارند. این برنامه با هماهنگی دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی معاونت درمان وزارت بهداشت و دفتر نمایندگی سازمان جهانی بهداشت در ایران انجام شد. معاونت درمان این طبقه بندی را در ۵ ماه اخیر در چند بیمارستان آموزشی و غیرآموزشی به صورت آزمایشی اجرا کرد که نتایج آن در این کارگاه ارائه می‌شود.
اهمیت سیستم‌های طبقه بندی در نظام سلامت
گل پیرا درباره اهمیت طبقه بندی و کدگذاری بیان کرد: نظام سلامت از پویایی بسیار زیادی برخوردار است و مسیر نامحدودی را برای اعتلا و توسعه پیش رو دارد. توسعه بر مبنای پژوهش و ارزیابی بر مبنای اطلاعات است که امکان تحقق پیدا می‌کند. از آنجا که نظام سلامت و تمامی بخش‌های مرتبط به آن، خود هم تولیدکننده اطلاعات و هم مصرف کننده اصلی این کالای حیاتی هستند باید به طور جدی با رویکرد استاندارد و علمی چرخه و جریان پیچیده تولید اطلاعات، پردازش، ذخیره و بازیابی اطلاعات را به خصوص در پرونده الکترونیک سلامت تا مسیر رسیدن به دست مصرف کننده هدایت کند.
وی ادامه داد: یکی از ارزشمندترین ابزارها برای تسهیل جریان این چرخه، سیستم‌های طبقه بندی و کدگذاری هستند. سیستم‌های طبقه بندی چه در مرحله تولید داده، چه در مرحله خلاصه سازی و تلخیص و تبدیل داده به اطلاعات و چه در مراحل ذخیره سازی، بازیابی و تبادل اطلاعات، از طریق کدگذاری به عنوان یک اهرم قدرتمند، عمل کرده و این جریان را تسهیل می‌کنند.
مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت گفت: کدها علائم قراردادی و استاندارد شده‌ای هستند که فارغ از زبان، یک مفهوم واحد را برای همه بیان می‌کنند و از طریق آنها می‌توان مفاهیم را با کمترین نماد به زبان واحد به نمایش گذاشت. هدف اصلی از اختصاص کدها، تسهیل ارتباطات است. بر همین اساس سیستم‌های طبقه بندی به غیر از دسته بندی و رده بندی علمی مقوله‌های پزشکی، از طریق کد، مفاهیم تشخیصی و درمانی در پرونده الکترونیک سلامت را نشانه گذاری می‌کنند.
سلامت مرز بین المللی نمی‌شناسد
گل پیرا اظهار داشت: اعتلای سلامت مرز بین المللی نمی‌شناسد و اطلاعات مرتبط با سلامت باید فراتر از مرزها، شیوه‌ها و تفاوت‌های زبانی، تولید، سازماندهی، مدیریت و تبادل شوند. بنابراین استفاده از سیستم‌های طبقه بندی بین المللی یا منطبق کردن طبقه بندی‌های ملی با طبقه بندی‌های جهانی غیرقابل اجتناب است.
وی افزود: تنها در این شرایط است که امکان مقایسه بین المللی فراهم می‌شود. در نتیجه تهیه آمارهایی که برای ارزیابی و رصد وضعیت مرگ و میر و بیماری در سطوح مختلف شهری، کشوری، منطقه‌ای و جهانی تولید می‌شوند، جز با کدینگ تشخیص‌ها ممکن نمی‌شود. مطالعه و ارزیابی پیامدهای مداخلات و اقدامات سلامت و پایش میزان بهره‌وری خدمات ضروری و غیرضروری پزشکی که برای برنامه ریزی و تخصیص منابع ضرورت دارند و با وجود این حجم عظیم اطلاعات، جز با خلاصه سازی و طبقه بندی داده‌های مداخلات ممکن نمی‌شود.
الکترونیکی شدن نظام سلامت با استفاده از استانداردهای بین المللی
مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت گفت: امروزه برای الکترونیکی شدن نظام سلامت استفاده از استانداردها و پروتکل‌های بین المللی داده که بر مبنای طبقه بندی‌ها و نامگذاری‌ها ساختاربندی شده و عمل می‌کنند جهت فراهم شدن هم کنش پذیری بین سیستم‌ها و نرم افزارها به شدت حیاتی است. زیرا با توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات با تنوع سیستم‌های اطلاعاتی مواجه هستیم که اگرچه هر کدام برای اهداف خاص خود توسعه پیدا کرده‌اند، ولی برای بقا نیازمند تبادل داده با سایر سیستم‌های موجود در اکوسیستم سلامت هستند.
وی ادامه داد: سرعت الکترونیکی شدن نظام سلامت، همه دست اندرکاران تولید و مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی از جمله متخصصانی که از سیستم‌های طبقه بندی برای کدگذاری داده‌های بالینی استفاده می‌کنند را مجبور می‌کند که به این مساله توجه ویژه داشته باشند.
گل پیرا بیان کرد: برای توسعه ویرایش یازدهم طبقه بندی بین المللی بیماری‌ها روی این مساله به طور خاص تمرکز شد. با برگزاری این گردهمایی و بررسی ظرفیت‌ها، چالش‌ها و نیازهای آموزشی آن و با نگاهی به تاثیرات اجرای آن در آینده، بازوهای مهم اجرایی در این زمینه را تقویت می‌کنیم.
مدیرکل دفتر مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت اظهار داشت: در ایران در چند ماه گذشته وزارت بهداشت با تلاش گروه آمار و فناوری اطلاعات سلامت معاونت درمان و پس از تشکیل کمیته‌ای از متخصصان حوزه پزشکی و حوزه مدیریت اطلاعات سلامت، برنامه پایلوت آموزش این ویرایش را آغاز کرد. این کمیته در این مدت به صورت تمام وقت این برنامه را با همکاری مسئولان و کارشناسان واحد مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستان‌های پایلوت به اجرا رساند تا ضمن ارائه گزارش نتایج آن در این کارگاه، نقشه راه پیاده سازی کدینگ بیماری‌ها در پرونده الکترونیک سلامت را ترسیم کند.
تا پیش از این، ایران از ویرایش دهم سیستم طبقه بندی بیماری‌ها استفاده می‌کرد. این سیستم طبقه بندی توسط سازمان جهانی بهداشت تعریف می‌شود. بر اساس این طبقه بندی، بیماری‌ها و انواع تشخیص‌ها دسته بندی شده و با کد مشخصی تعیین می‌شود.
1834