معلمان بی ادعایی که هر آنچه در توان دارند در طبق اخلاص می گذارند تا به آنان که خاص هستند آموزش دهند، آنها که یادگیری، پرورش استعدادها و توانمندی هایشان و بهره مندی از همه امکانات شهروندی حق شان است و صد البته این وظیفه سنگین و ویژه بر دوش معلمانی است آنها نیز در آموزش و شیوه رفتار با دانش آموزان ناتوان، خاص هستند.
همواره از حقوق معلمان و فرهنگیان صحبت می شود اما شاید کمتر به سختی کار و حقوق و مزایای معلمان مدارس استثنایی پرداخته شده است، آنان که در شیوه تدریس و آموزش باید تمامی تفاوت های ارتباطی، حسی، رفتاری و جسمانی دانش آموزان با نیازهای ویژه را بشناسند و در کنار آن خلاقیت و توانمندی خود را به کار گیرند تا این گروه از دانش آموزان نیز پا به پای همسالان و همکلاسی های خود در مدارس عادی دررس بخوانند.
امروز ۱۲ آذرماه که روز جهانی معلولان نامگذاری شده فرصت خوبی بود تا پای درد دل معلمان مدارس استثنایی بنشینیم و از مشکلات و سختی های کار و زندگی شان جویا شویم به همین دلیل خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا روایتگر مسائل آنان شده است که در ادامه می خوانید:
البته در این گزارش نام هیچ یک از معلمان به دلیل درخواست آنها منتشر نشده است.
یکی از معلمان مدرسه ناشنوایان از مشکلات کاری خود گفت و اظهار داشت: دانش‌آموزان ناشنوا از جمله دانش آموزان با نیازهای ویژه هستند که در زمینه شغل، ازدواج، مسکن و مسائل اجتماعی مشکلات بسیاری دارند.
وی ادامه داد: ساختار شهرری به گونه ای است که تنها برای شنوایان ساخته شده و ناشنوایان در این خصوص مورد توجه قرار نگرفته اند. شهر ما شغلی برای ناشنوایان ندارد و مردم کاری را به این افراد به دلیل ناشنوا بودنشان واگذار نمی کنند.
این معلم مدرسه استثنایی تصریح کرد: مردم می گویند این فرد چون نمی شنود پس کاری نمی تواند انجام دهد. وقتی کار و شغلی نداشته باشند در نتیجه پولی نیز برای خریداری خانه و مسکن نخواهند داشت.
وی گفت: بزرگ‌ترین مشکل این افراد نداشتن مترجم زبان اشاره در سطح شهر است، این افراد در ارگان های دولتی همچون بیمارستان ها به دلیل نداشتن مترجم زبان اشاره نمی توانند مشکل خود را با دکتر مطرح کنند.
این معلم با طرح این پیشنهاد که می توان در تمام ارگان های دولتی مترجمی را برای این افراد قرار داد تا آنها بتوانند در این مراکز کارها و امور خود را پیش ببرند، افزود: به طور مثال در دادگاه ها مجرمی که در مقابل یک فرد ناشنوا قرار دارد به نفع خود کار کرده و یا در محضر، شخص مقابل ناشنوا ملک را به نام خود می زند چون فرد مقابل او یک ناشنوا بوده و نمی شنود.
وی با بیان این مطلب که در جامعه افرادی هستند که از افراد ناشنوا به راحتی کلاهبرداری می کنند، در خصوص کتاب های درسی این گروه از دانش آموزان نیز گفت: کتاب های درسی این افراد همچون دانش آموزان عادی است، اما دانش آموزان ویژه از جمله چند معلولیتی و کم توان ذهنی کتاب هایی جدا از دانش آموزان عادی دارند.
این معلم که خود از ناشنوایان و دانش‌آموزان قدیم یکی از مدارس استثنایی شهر تهران است، افزود: معلمان این مدارس به دلیل دانستن زبان اشاره می توانند با دانش آموزان در هر رده ای ارتباط برقرار کنند.
وی خاطر نشان کرد: حقوق این معلمان به نسبت کار زیاد و سختی بسیار پایین بوده و تفاوت بسیار ناچیزی با معلمان عادی دارد. شغل ما به دلیل سر و کار داشتن با کودکان کم توان ذهنی بسیار تخصصی، سخت تر و مشکل تر از معلمان مدارس عادی است که تقریبا در زمان دریافت حقوق فرق چندانی با معلمان عادی ندارد.
کمبود نیرو مشکل جدی مدارس استثنایی است
یکی دیگر از معلمان بازنشسته مدارس استثنایی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: معلمان این مدارس باید دوره دیده باشند و بعد در این مدارس حضور پیدا کنند، مشکل اساسی این است که در ازای خروجی و بازنشسته شدن این معلمان، معلم دیگری جای او را نمی گیرد و کمبود نیرو در این مدارس مساله بسیار مهمی است.
وی افزود: معلمان آموزش دیده برای این دانش آموزان باید جای معلمان قدیمی را گرفته و جای خالی این معلمان را تامین کنند. خروجی طبق روال انجام می شود اما ورودی جدیدی به آن صورت وجود ندارد.
این معلم به دریافتی پایین حقوق این معلمان اشاره کرد و گفت: حدود ۸ سالی است که معلمان این مدارس ۲۰ درصد افزایش حقوقی را که به نسبت معلمان عادی بیشتر دریافت می کردند دیگر نداشته و می توان گفت یکی از دلایلی که معلمی در این مدارس متقاضی کمتری دارد دریافت حقوق پایین آن است.
وی در خصوص کتاب های درسی دانش آموزان با نیازهای ویژه نیز گفت: دانش آموز یک معلولیتی که تنها ناشنوا باشد مشکلی به آن صورت ندارد، مشکل بیشتر بر سر دانش آموزان چند معلولیتی است که معلول جسمی حرکتی و یا اوتیسم بوده که کتاب های عادی برای چنین دانش آموزانی بسیار سنگین است و نیاز به مناسب سازی دارد.
این معلم بازنشسته ادامه داد: معلمان این مدارس تا جایی که بتوانند مناسب سازی را در این کلاس ها برای دانش آموزان انجام می دهند به عبارتی کتاب ها را در حد توان دانش آموزان به آنها آموزش می دهند. به طور مثال کلمه ایدئولوژی را به صورت قابل فهمی برای این دانش آموزان برگردانده و به آنها آموزش می دهند.
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی برای معلمان مدارس استثنایی نیز چند روز قبل خبر خوشی داشت و در خصوص رتبه بندی این گروه از معلمان گفت: معلمان حوزه استثنایی که به نسبت معلمان عادی دارای تخصص و توان بیشتری هستند، حدود پنج برابر معلم عادی فعالیت می کنند و باید مجموعه امتیازاتی را که قانون برای این معلمان در نظر گرفته و یا تعدادی را که در نظر نگرفته و می‌توان آنها را تبدیل به قانون کرد در دستور کار قرار دهد تا کمی از زحمات آنها قدردانی شود.
سید جواد حسینی اظهار داشت: از ۲۴ هزار معلمان استثنایی بیش از ۲۰ هزار نفر در دوره ابتدایی هستند که اغلب آنها ۱۰ درصد بیش از سایرین از مزایای رتبه بندی بهره مند می شوند. در تلاش هستیم تا با رایزنی سایر معلمان استثنایی را هم مشمول مزایای ویژه رتبه بندی کنیم.
وی اضافه کرد: در یک هزار و ۶۰۰ مدرسه استثنایی حدود ۸۰ هزار دانش آموز با نیازهای ویژه تحصیل می کنند که بیش از ۷۱ هزار دانش آموز در مدارس تلفیقی مشغول به تحصیل هستند و ۱۲ هزار مدرسه پذیرا نیز ۸۰۰ مدرسه استثنایی پشتیبان دارند.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با اعلام این خبر که با رویکرد فراگیرسازی سند جامع تشخیص آموزشی کودکان دارای اختلالات هیجانی و رفتاری تا ۳۰ دی نهایی می شود، اظهار کرد: رویکرد دوم نیز مناسب سازی است که شامل فضا و تجهیزات، محتوا درسی و معلمان و دانش‌اموزان و خانواده‌ها می شود و حتی دستگاه‌های دولتی را نیز با این مسئله که چه میزان امکانات نیاز داریم، مرتبط می‌کند.
حسینی با تاکید بر اینکه اکنون نیازمند ۲۱۰ مدرسه استثنایی برای استانداردسازی خدمات به دانش آموزان با نیازهای ویژه هستیم، افزود: ۴۶ مرکز اوتیسم ، ۲۰۰ کلاس ضمیمه اوتیسم و ۸۲ کلاس در سطح کانکس داریم که بیش از ۶۲۰ دانش آموز در آنها درس می خوانند.
رییس سازمان آموزش و پرورش استثنایی با بیان اینکه مناسب‌سازی محتوا برای دانش آموزان با نیازهای ویژه بسیار مهم است، افزود: ۱۷۵ کتاب بریل را برای نابینایان تولید و ۱۶۸ کتاب عادی را برای آنها متناسب سازی کرده‌ایم. همچنین ۴۲ عنوان کتاب صوتی نیز تولید شده است که هر سال ۱۵۵ عنوان کتاب در ۵۰ هزار جلد چاپ و توزیع می‌شود که باید مناسب‌سازی نیز در این خصوص صورت گیرد.
حسینی ادامه داد: برای ایجاد عدالت و ارتقای کیفیت از ۱۲ آذرماه نهضت بریل آموزی را برای همکاران و کارشناسان، خانواده‌ها و برخی دستگاه‌ها همچون نیروی انتظامی کلید خواهیم زد. همچنین زبان اشاره نیز بسیار مهم بوده که در این رابطه کتاب فارسی کلاس اول را تدوین کرده و فارسی دوم نیز در دست تدوین است.
وی با بیان این مطلب که مناسب‌سازی معلمان شاغل بسیار مهم است، افزود: دوره‌های ضمن خدمت ۲۳ دوره برای معلمان بوده که به ۶۶ دوره افزایش خواهد یافت. همچنین مناسب سازی دانش آموزان مدارس پذیرا را نیز دنبال خواهیم کرد. زمانی که دانش آموز ما به مدرسه عادی می رود نیاز دارد که همکلاسی‌های او نیز نحوه برخورد و رفتار با آنها را بدانند که در این رابطه سه کتاب راهنمای والدین نیز تدوین شده است.
رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی یادآورشد: میزان تعداد معلم به دانش آموز یک به ۶.۱۶ است که این نسبت باید یک به پنج باشد. ما در حوزه توانبخشی بیشترین نیاز به نیروی انسانی را داریم و ورودی از طریق ماده ۲۸ (دانش آموختگان دیگر دانشگاه ها) و دانشگاه فرهنگیان در این بخش نداریم. همچنین قصد رایزنی با دانشگاه فرهنگیان را داریم و طرح آمایش سرزمینی نیروی انسانی در دست تهیه است./