دانشجو و دانشگاه همواره سنگر مقابله با فساد و ستمگری در طول تاریخ ایران شناخته می شود؛ چه آن دانشجوی دهه ۳۰ که برای مبارزه با طاغوت زمانه خود خونِ ریخته خود را سپر دفاع در برابر ظلم کرد، چه آن دانشجوی دهه ۶۰ که با حضور در جبهه جنگ مقابل خمپاره دشمن سینه سپر کرد تا کشورش از گزند دشمن در امان باشد و چه این دانشجوی دهه ۹۰ که با ذهن روشنگر و آگاه خود در تلاش برای پیشرفت و رشد علمی موطن خود با دست های پشت پرده ای مبارزه می کند که به دنبال عقب نگاه داشتنش است.
چنین است که نمی توان وزنه سنگین دانشجو و دانشگاه در هماوردهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علمی را نادیده گرفت.
نامگذاری یک روز از تقویم خورشیدی به نام روز دانشجو جدا از اینکه به منزله گرامیداشت مقام این قشر مهم به عنوان هسته رشد علم و پیشرفت کشور است، نشان از اهمیت جایگاه دانشجو و دانشگاه در ساحت کشور دارد چرا که ذات دانشجو همواره با مطالبه گری گره خورده است.
اگرچه در سال های اخیر مسوولان و دولتمردان بر بهره برداری هرچه بیشتر از ظرفیت های سیاسی، علمی و فرهنگی دانشگاه ها و همچنین پیوند این نهاد با صنعت و تولید تاکید کرده اند اما هنوز بخش زیادی از ظرفیت های عظیم دانشگاهی نادیده انگاشته می شود.
اکنون اما ۱۶ آذر روزی برای شنیدن و توجه مشکلات و مطالبات این قشر جوان است. به همین بهانه خبرنگار دانشگاه ایرنا پای صحبت برخی دانشجویان نشسته و مطالبات آنان را جویا شده است.
خواستار نشاط فرهنگی و آزادی بیان هستیم
بازگرداندن فضای نشاط فرهنگی به دانشگاه ها، جریان آزاد نقد و مطالبه گری در کنار تقویت روحیه نقدپذیری همواره از شعارهای اصلی دولتمردان تدبیر و امید بوده است. اگرچه این شعارها در سال های تصدی دولت به معنای واقعی کلمه تحقق نیافته است اما در مقایسه با سال های پیش از آن می توان گفت تا اندازه زیادی از تسلط فضای دلمردگی و به حاشیه رانده شدن دانشجو و دانشگاه کاسته شده است.
شاهد چنین ادعایی نیز افزایش اعتراضات صنفی دانشجویان در سال های اخیر نسبت به امور دانشگاه و دانشجویان است که خود نشانی از ایجاد فضای آزاد نقد و مطالبه گری است.
در این زمینه، نفیسه کریمی دانشجوی حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی به خبرنگار ایرنا گفت: در شرایط فعلی با وجود تحریم های ناعادلانه علیه کشور و برخی محدودیت های ایجاد شده، جوانان به ویژه دانشجویان نیازمند نشاط و شادی بیشتری هستند تا بتوانند بر مشکلات فائق آمده و از یاس و ناامیدی دور باشند.
وی افزود: از مسئولان دولت و دانشگاه ها می خواهیم تا تمام تلاش خود را برای ایجاد روحیه نشاط در دانشجویان داشته باشند تا دانشجویان بتوانند با امید بیشتری در علم پیشرفت کنند.
سمانه رستمی دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات تهران نیز گفت: ایجاد فضای نشاط و انگیزه های فرهنگی یکی از خواسته های ما از مسوولان دانشگاه ها است. دانشجوی افسرده ای که امید به آینده شغلی خود ندارد نمی تواند آنگونه که باید سطح علمی خود را افزایش دهد.
تقویت تشکل‌های دانشجویی
امیر اصلانی دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه آزاد نیز می گوید: تشکل های دانشجویی با هر دیدگاه و عقیده ای باید امکان فعالیت در فضای دانشگاه را داشته باشند چرا که گاهی از تضارب آراء و اندیشه ها، تفکرات و دیدگاه های نوین شکل می گیرند.
وی با اشاره به کم توجهی مسوولان در به کارگیری ظرفیت های علمی دانشجویان، افزود: در بخش های مختلف جامعه به ویژه صنعت، تولید، بخش های مدیریتی از علم و دانش دانشجو و دانشگاهیان بسیار کم استفاده شده است و دانشجو گویی به حاشیه ای رانده شده که تنها وارد دانشگاه می شود و به امید مدرک گرفتن از آن خارج می شود.
اصلانی تاکید کرد: گویی حصاری به دور دانشگاه و دانشجو کشیده شده است که تنها باید با ورود به دانشگاه یک سری دروس نظری و گاهی علمی را بگذراند و مدرک را بگیرد.
این دانشجو در پایان نیز خواستار اعمال برخی مصونیت ها به ویژه مصونیت های سیاسی برای دانشجویان شد.
تقویت زیرساخت‌های آموزشی
یکی از دانشجویان مقطع رزیدنت رشته پوست دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: تقویت بخش های آموزشی به ویژه در حوزه زیرساخت ها از نیازهای دانشجویان است.
وی افزود: تقویت هیات علمی و استفاده از ظرفیت های علمی دانشجویان برای انجام طرح های پژوهشی نیز دیگر مطالبه دانشجویان است.
امکانات رفاهی و خوابگاهی
همواره بخش زیادی از اعتراضات صنفی دانشگاه ها به مطالبات رفاهی، خوابگاهی و تغذیه اختصاص دارد. زندگی در خوابگاهی با امکانات رفاهی مناسب و برخورداری از غذای سالم و با کیفیت جزو نخستین مطالبات دانشجویان است.
در این باره امین نیکوسرشت دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی به ایرنا گفت: برخی از خوابگاه ها در شرایط خوبی قرار ندارند و گاهی کمبود خوابگاه مشکلات بسیاری برای دانشجویان ایجاد می کند. خواب راحت و برخورداری از غذای مناسب نخستین نیازهای دانشجویان است اگر تامین نشود دانشجو آنگونه که باید نمی تواند وظایف خود را به ویژه در بخش های علمی دنبال کند.
آنچه از مطالبات دانشجویی برمی آید این است که دانشجو خواهان برخورداری از امکانات رفاهی، ایجاد فضای آزاداندیشی، علم اندوزی در فضایی با نشاط فرهنگی و شاداب و فعالیت صنفی در فضای شفاف سیاسی است. در کنار فراهم آوری این امکانات برای دانشجویان، می توان استفاده از ظرفیت های علمی و نیروی انسانی دانشگاهیان را در اولویت برنامه ریزی و سیاست گذاری های کشور قرار داد تا دانشجو و دانشگاه تنها منحصر به یک نقش و یک نهاد نشود.
آنچه واضح است اینکه رشد، پیشرفت و توسعه هر کشوری در گروی استفاده از علم، دانش و نیروی انسانی آن است. اکنون که مدار کشور بر خودکفایی، تقویت تولید داخل و بومی سازی علم و دانش قرار گرفته است، بهره مندی از نیروی عظیم دانشجویان بدون شک راهگشای امر خواهد بود./