روزنامه رسالت در گزارشی آورده است؛ خبر معافیت مالیاتی برخی صنوف ازجمله سلبریتی های پردرآمد ، که این روزها بازار تبلیغاتشان هم در فضای مجازی داغ است به گوش می‌رسد البته همه هنرمندان و بازیگران پردرآمد نیستند اما بازیگران ، چرا !
حسن موسوی فرد، کارشناس اقتصادی در خصوص معافیت مالیاتی اظهار کرده است :« فرار مالیاتی در کشور بین ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومان است. اما بر اساس تحقیقات صورت گرفته، این رقم تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم گمانه‌زنی می‌شود. بر این اســاس تولید ناخالص داخلی کشور، که ۴۲۰ میلیارد دلار است و با در نظر گرفتن ۲۰ درصد این مبلغ به‌عنوان مالیات، حدود ۱۴۵ هزار میلیارد تومان باید در کشور مالیات پرداخت شود که در حال حاضر این‌گونه نیست و این مبلغ پرداختی وجود ندارد . صنوف پردرآمد در کشور فرار مالیاتی گسترده‌ای دارند که می‌توان به پزشکان با حدود ۷۰۰۰ میلیارد تومان فرار مالیاتی اشاره کرد. وکلا نیز جزء همین اقشار هستند. طبق پژوهش سازمان امور مالیاتی، ۸۵ درصد وکلا مالیات نمی‌دهند اما برآوردها نشــان می‌دهد وکلا نیز باید ۱۲ هزار میلیارد تومان مالیات پرداخت کنند که در سال فقط ۲۴۰ میلیارد تومان پرداخت می‌شود.»
برای بررسی بیشتر روزنامه «رسالت» در گفت‌وگو با ابراهیم رضایی، عضو هیئت‌علمی پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی سازمان مطالعه و تدوین به بررسی این موضوع پرداخته است.
*معافیت به‌شرط سوددهی
ابراهیم رضایی گفت: «وقتی از معافیت مالیاتی صحبت می‌شود درواقع بحث از مشوق‌هایی برای تحریک برخی فعالیت‌های اقتصادی نیز مطرح می‌شود که ممکن است این فعالیت‌ها در حیطه اقتصاد نباشد و حتی در زمره فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی قرار گیرند اما هدف نهایی در حوزه اقتصاد و تحریک این مسائل دنبال می‌شود. معافیت‌های مالیاتی یکی از ابزارهای مهم برای اقتصاد هر کشور است اما نوع نگاهی که امروز در دنیا نسبت به معافیت‌های مالیاتی وجود دارد با نگاهی که در کشورهای درحال‌توسعه به‌ویژه، کشورهای نفت‌خیز وجود دارد بسیار متفاوت است .در دنیا معافیت‌های مالیاتی را با نگاهی هدفمند و برای فعالیت‌هایی که به‌طور حتم از سوددهی آن اطمینان دارند به کار می‌گیرند.»
وی افزود : «وقتی شما معافیت مالیاتی را اعمال می‌کنید باید اطمینان بر این باشد که می‌تواند منجر به فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شود و تولید کشور را افزایش و در کنار آن، درآمد دولت هم از محل معافیت‌های مالیاتی بیشتر شود. درواقع دولت از یک منبع درآمدی برای مدتی کوتاه چشم‌پوشی می‌کند تا در مقابل در مدت‌زمان کمتری، درآمدی بیشتر از مبلغ ازدست‌رفته، به دست آورد.»
او با اشاره به‌درستی برخی معافیت‌ها گفت : «در بحث معافیت‌های مالیاتی برای امور فرهنگی ، باید همه جوانب فرهنگی و فعالیتی آن‌ها را موردبررسی قرارداد. برخی معافیت‌ها چیزی جز دور ریختن درآمد دولت نیست. همان‌طور که برای برخی فعالیت‌ها ازجمله امور فرهنگی مربوط به کتاب؛ مالیات بر درآمد امری نادرست است. زیرا فرد با خریدن کتاب ، علاوه برافزایش اطلاعات عمومی و سطح دانش خود ، به جامعه نیز کمک خواهد کرد .»
*معافیت بدون صرفه بیرونی ، زیان اقتصاد است
مشاور اسبق پژوهشکده امور اقتصادی افزود: «یک فعال هنری که درآمد خوبی دارد باید مالیات بر درآمد را پرداخت کند زیرا هیچ توجیه ِ منطقی برای معافیت مالیاتی آن‌ها که مسیر انتفاعی را در هنر دنبال می‌کنند وجود ندارد. بنابراین معافیت مالیاتی به فرد ، مؤسسه و صنوفی که کار آزاد را دنبال می‌کند، چیزی جز زیان به اقتصاد کشور نیست. تشخیص این صنف‌ها به‌راحتی قابل‌تشخیص و دولت به‌سادگی می‌تواند اعلام کند که کدام بخش‌ها، از کدام حوزه‌ها باید مالیات بر درآمد خود را پرداخت کند و کدام بخش‌ها می‌تواند شامل معافیت‌های مالیاتی شود.»
*معافیت مالی نادرست ، پدیده شوم اقتصادی !
وی افزود : «معافیت مالیاتی نادرست روزنه اساسی برای دو پدیده شوم است، نخست اجتناب مالیاتی؛ یعنی شخصی که نمی‌خواهد مالیات خود را پرداخت کند به‌طور قانونی از این مسئله فرار می‌کند و بعدازآن فرارهای مالیاتی شکل می‌گیرد. البته در یک سال اخیر با دسترسی که سازمان امور مالیاتی به‌حساب های بانکی این افراد دارد مشکل تا حد زیادی حل‌شده است و با رصد کردن بیشتر، در شرایطی آرام و بدون حاشیه می‌توانند این مشکل را به‌طور کامل حل کنند تا رسانه‌ها نیز با یک قشر خاص به مشکل برخورد نکنند و فرصت مظلوم‌نمایی این قشر در فضاهای مجازی ایجاد نشود. بنابراین دولت و سازمان امور مالیاتی می‌توانند با وارسی بیشتر هزینه اجتماعی اجرای یک سیاست درست اقتصادی را بهتر کنند .»
رضایی درآخر ضمن اشاره به مسیرهای نادرست اقتصادی بیان کرد: «یکی از زمینه‌های فرار مالیاتی ، اقتصاد زیرزمینی است یعنی هرچقدر که در اقتصاد ثبت‌نشده و قابلیت پیگیری نداشته باشد به همان میزان فرار اقتصادی بیشتر می‌شود.»