اکنون در دومین سال استقرار نظام آموزشی و سه ساله شدن مقطع دوم متوسطه برای رشته های فنی‌وحرفه و کاردانش هستیم که بر سر این تحول حرف ها و انتقادات بسیاری وارد است.
نظام آموزشی جدید همانطور که به کرات مسئولان بیان کردند بر مهارت آموزی، خارج شدن از نظام حفظی محوری ، آموزش نیروی کار موثر بر اساس نیاز صنعتی و فنی کشور و جلوگیری از تلنبار شدن دانش آموختگان نظری تکیه دارد.
همانطور که گفته شد بر نظام آموزشی جدید نیز انتقادات بسیاری وارد است اما مهم ترین چالش این نظام آموزشی تازه نفس تجهیزات هنرستان‌ها است که بیش از ۶۰ درصد آموزش مهارتی را تشکیل می دهد.
به طور دقیق تر ۶۰ درصد فرآیند آموزشی رشته های فنی و حرفه ای و کار دانش به صورت عملی و در کارگاه ها صورت می گیرد که آمارها نشان میدهد حداقل در مازندران شرایط خوبی ندارد.
بر اساس آمارهای رسمی آموزش و پرورش مازندران در ابتدای سال تحصیلی جاری ۵۰ درصد تجهیزات هنرستان های مازندران نیازمند به روز رسانی بودند که هنوز با گذشت سه ماه این آمار نه تنها کم نشده بلکه شواهد نشان می دهد بیشتر نیز شده است.
منظور از نوسازی تجهیزات هنرستانی به روز رسانی تجهیزات بر اساس نیازهای روز صنعت و سر فصل های تحصیلی است که متاسفانه تجهیزات هنرستانی مازندران با وجود تغییر کتاب هنوز در ۲ دهه گذشته به سر می برند.
این درحالی است که استان مازندران امسال با هدایت تحصیلی ۴۴ درصد از دانش‌آموزان متوسطه دوم به رشته‌های فنی نسبت به کشور حدود سه درصد پیش است ، عدم توازن امکانات و تجهیزات با شمار مهارت آموزان بیشتر به چشم می‌آید.
به گفته مسئولان آموزش و پرورش بیش از ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای نوسازی تجهیزات هنرستان های مازندران لازم است و علاوه بر این هنرستان های استان ۲۱۴ کلاس درس و ۲۳۳ کارگاه هم کم دارند.
البته نا گفته نماند از ابتدای سال ۹۸ تاکنون سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای تجهیز هنرستان‌های مازندران اعتبار ملی و استانی صرف شد که در مقابل با محدودیت‌ها بسیار کم به نظر می رسد.
از امارهای فوق که بگذریم باید چه کرد و تا چه زمانی هنرجویان با محدودیت ها دست و پنجه نرم کنند و آیا می توان انتظار داشت با این حجم از محدودیت با دانش آموختگان کشورهای دیگر رقابت کرد و تکنولوژی روز را فرا گرفت؟
جواد اسماعیل پور دانش آموز مقطع رشته مکانیک خودرو یکی از هنرستان های بابل به خبرنگار ایرنا گفت: هنوز از موتور خودروهایی در کارگاه های هنرستان استفاده می کنیم که حتی کارخانه آن نیز دیگر آن را تولید نمی کند.
وی فقر تجهیزاتی را بسیار گسترده عنوان کرد و گفت: حتی در رشته های دیگر همچون الکترونیک ، سینما، صنایع فلز و صنایع ساختمانی و دیگر رشته ها نیز محدودیت ها به شدت به چشم می خورد.
به گفته این دانش‌آموز محدودیت ها فقط مربوط به تجهیزات نیست و حتی فضای کافی نیز برای فعالیت و دروس عملی وجود ندارد و در برخی مواقع چند گروه یا چند کلاس به طور همزمان در یک کارگاه برگزار می شود.
پوریا درزی دانش آموز رشته مکاترونیک نیز می گوید: ابزاری که ما با آن اموزش میبینیم مروبط به حداقل ۲۰ سال پیش است که در مهندسی دنیا منسوخ و یا غیر کاربردی شده است .
به گفته پوریا ما فقط تکنولوژی روز را باید در اینترنت ببینیم و خود از استفاده آن محروم هستیم، در حالی که صنعت دنیا بروز شده و با این تجهیزات نمی توان در مواجه با بازار کار موفق عمل کرد وتوانایی خود را به خوبی نشان دهیم.
صنایع و شهرک های صنعتی باید پا پیش بگذارند
معاون متوسطه آموزش و پرورش مازندران با بیان اینکه توان مالی آموزش و پرورش محدود و هزینه ها بسیار سنگین است ، گفت: از نظر کارشناسی و استاندارد ابتدا باید زیرساخت های آموزشی مهیا می بود و در مسیر نظام آموزشی جدید گام بر می داشتیم.
اسفندیار نظری با اشاره به اینکه دولت در محدودیت های مالی قرار دارد، تاکید کرد: صنایع و شهرک های صنعتی به عنوان اصلی ترین مصرف کنندگان نیروی کار مهارتی هنرستان‌ها باید به این مسئله ورود کنند.
وی ادامه داد: بیشترین خروجی نیروهای مهارتی هنرستان‌ها وآموزش فنی‌وحرفه‌ای و کارودانش وارد شهرک‌های صنعتی برای اشتغال در صنعت می شود، پس لازم است که فعالان حوزه صنعت برای بروز شدن نیروی کار خود برای کمک به آموزش و پرورش قدم بردارند.
معاون آموزش و پرورش مازندران گفت: نباید آموزش و پرورش را به چشم یک خزانه نا تمام دید، زیرا برای استفاده از ظرفیت حداکثری مهارت آموختگان باید سرمایه گذاری نیز کرد.
نظری اظهارداشت: متاسفانه رابطه صنعت و آموزش و پرورش در دهه‌های اخیر همواره قطع بوده که هر ۲ بخش از این مسئله آسیب دیده اند.
وی همچنین حمایت و کمک دیگر نهادها همچون سازمان فنی و حرفه‌ای ، سازمان صنعت، معدن و تجارت و دیگر نهادهای متولی را برای توسعه کیفی هنرستان های مازندران خواستار شد.
تجهیزات بخشی از مشکلات هنرستانی مازندران
معاون آموزش و پرورش مازندران همچنین گفت: تجهیزات و زیرساخت ها تنها بخشی از مشکلات هنرستان های مازندران است این بخش با مسائل دیگری نیز گریبانگیر می باشد.
نظری کمبود نیروی انسانی و غیر قابل پیش بینی بودن نیروی انسانی در هنرستان های مازندران را از بزرگ ترین مشکلات این بخش عنوان کرد و گفت: بیشتر نیروهای آموزشی هنرستان های مازندران حق التدریس هستند که اصلا معلوم نیست سال آینده بتوان روی آنان حساب باز کرد یا خیر؟
به گفته او ، عدم پرداخت به موقع حقوق ، رقم پایین دستمزد ها و فقدان آینده شغلی از دغدغه های نیروهای حق التدریس هنرستان ها است که هر سال شاهد ریزش بسیاری از آنها هستیم .
معاون آموزش و پرورش مازندران با بیان اینکه حدود یک هزار و ۷۰ معلم آموزشی در سطح هنرستان های مازندران کمبود داریم ، افزود: بخش قابل توجهی از این کمبود نیرو از محل نیروهای حق التدریس تامین شده است که نمی توان به طور حتم انتظار داشت سال دیگر نیز با ما همکاری کنند.
وی مشکلات حوزه هنرستان ها را بسیار برشمرد و تاکید کرد: حتما باید صنایع به این مسئله ورود کنند و برای آنچه مصرف می کنند سرمایه گذاری نمایند.