مصطفی پورعلی گفت: آثار ثبت شده در فهرست میراث صنعتی کشور به عنوان فهرست ذی‌ربط آثار ملی قرار می‌گیرند. از جمله آثار شاخص ثبت شده شامل سد کرخه و سد دز از استان خوزستان، سد سپید رود گیلان، کارخانه برق هرسین، معدن مس بایچه باغ ماهنشان زنجان، کارخانه ریسندگی و بافندگی نجف آباد، کارخانه کبریت توکلی، کارخانه ریسندگی آقا یزد، کارخانه نخ‌ریسی مشهد، کارخانه هوخ تیف لاهیجان و اسکله خور غزاله ماهشهر است.
پورعلی تصریح کرد: حفاظت از میراث صنعتی جزو وظایف وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری است در این راستا پرونده ثبت جهانی راه آهن مورد ارزیابی یونسکو قرار می‌گیرد. همچنین امروزه در دنیا حفاظت از میراث صنعتی مانند میراث تاریخی و فرهنگی مورد توجه همگان است.
مدیرکل دفتر ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی بیان کرد: میراث صنعتی شامل سدهای معاصر، تأسیسات معتبر با صنعت نفت، راه آهن، پالایشگاه‌ها، کارخانجات و... است.
نخستین همایش ملی ثبت میراث صنعتی، با حضور اعضای شورای ملی ثبت آثار ۱۶ و ۱۷ آذر در بندر ماهشهر خوزستان برگزار شد و ۱۷۳ اثر تاریخی فرهنگی غیرمنقول از سراسر کشور که به‌عنوان میراث صنعتی ایران شناخته می‌شود، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و ۱۵۶ اثر واجد ارزش ثبت در فهرست آثار ملی و فهرست آثار واجد ارزش فرهنگی و تاریخی تشخیص داده شد.
راه آهن ایران در مسیر ثبت جهانی میراث صنعتی
راه آهن سراسری ایران که از نخستین نمونه‌های صنعتی شدن کشور در تاریخ معاصر ایران است، حدود ۱۴۰۰ کیلومتر طول دارد و از جنوبی‌ترین نقطه ایران در بندر امام خمینی(ره) آغاز و تا شمالی‌ترین آن در بندرترکمن خاتمه می‌یابد.
این خط از نظر تکنیک، ویژگی‌های فنی و اقلیم منحصر به فرد است به طوری که با عبور از ۸ اقلیم مختلف باعث پیوند بین قومیت‌های متفاوت می‌شود، در اطراف این خط آهن آثار تاریخی و طبیعی بسیاری وجود دارد و سالانه حدود ۳۰میلیون مسافر را جابجا می‌کند.
این راه‌آهن از شمال کشور و استان گلستان آغاز می‌شود و با عبور از استان‌های مازندران، تهران، سمنان، قم، اراک و لرستان به ایستگاه آخر که خوزستان است می‌رسد. راه آهن ایران اولین میراث صنعتی ثبت شده ملی در ایران است. پل‌ها و ایستگاه‌ها در شرایط آب و هوایی مختلف، طراحی متفاوتی دارند، بطوری که ۱۴مدل ایستگاه مختلف در این مسیر به چشم می‌خورد.
ساخت این مسیر از سال۱۳۰۶ آغاز شد و پس از ۱۱سال در سال۱۳۱۷ خاتمه یافت.
کنسرسیوم دانمارکی کامپ ساکس متشکل از ۱۲کشور ساخت راه آهن ایران را بر عهده داشت، مهندسی و طراحی این مسیر بر عهده مهندسان این شرکت و علمیات ساخت و اجرای آن به عهده ایران بود. شرکتی که در حال حاضر با نام دیگری فعالیت می‌کند.
ایستگاه راه آهن بندرترکمن در سوم شهریور۱۳۱۷ با مساحت دو هکتار و در فضایی بیش از ۴۲هکتاری درحاشیه دریای خزر به عنوان شمالی‌ترین ایستگاه راه‌آهن سراسری ایران افتتاح شد.
مهدی عبدالکریم زاده گفت: این ایستگاه به عنوان بخشی از راه‌آهن سراسری بندرترکمن به بندر امام خمینی در سال۱۳۹۷ ثبت ملی شد.
بازرسان سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) از ایستگاه ۸۱ساله راه آهن بندرترکمن را برای ثبت جهانی، مورد برررسی و ارزیابی قرار دادند.
روند ثبت جهانی راهن آهن سراسری ایران
این فرایند از سال۱۳۹۴ آغاز شده است و کارشناسان شرکت راه آهن، میراث فرهنگی، سازمان جغرافیایی ارتش، سازمان نقشه برداری، مرکز اسناد وزارت امور خارجه، اداره اسناد کتابخانه ملی، شورای عالی معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی پیگیر این پرونده هستند.
این راه آهن در سال۱۳۹۶ در فهرست آثار ملی قرار گرفت. پیش بینی می‌شد که در سال۲۰۱۹ یه ثبت جهانی برسد، اما نرسید. تاکنون ۳خط آهن در دنیا از جمله راه آهن سوئیس و هندوستان به ثبت جهانی رسیده اند که طولانی‌ترین آنها ۱۲۰کیلومتر است.