به گزارش ایرنا، هر چند تبعات وقوع زمین لرزه و خسارات جانی و مالی، به ویژه روحی و روانی، آن چیزی نیست که در کوتاه مدت فراموش شود، اما بدون شک اقدامات نهادهای مسوول برای امیدبخشی به زلزله زدگان، افق جدیدی در ادامه حیات آنان می گشاید و زمینه ساز کاستن از درد و رنج های حادثه دیدگان می شود.
زمین لرزه ۵.۹ ریشتری ۱۷ آبان سال جاری نیز اتفاق تلخ و درآوری بود که تبعات آن دامنگیر ۱۲ هزار نفر از هموطنان مان در مناطق روستایی شهرستان های میانه و سراب شد و آنان با گذشت بیش از یک ماه از زلزله همچنان با تبعات مادی و روانی آن دست به گریبان هستند.
هر چند در این میان نهادهای مسوول از قبیل مدیریت بحران استانداری آذربایجانشرقی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی،جمعیت هلال احمر، نهادهای نظامی و انتظامی، علوم پزشکی، نهادهای خدمات رسان از قبیل گاز، برق و آب، خیرین و نهادهایی چون ستاد اجرایی فرمان امام، وزارت تعاون برای به سامان کردن زندگی نابسامان شده زلزله زدگان کوشیدند، اما به نظر می رسد ضعف پوشش رسانه ای میدانی، زمینه ساز تصویرسازی احساسی و غیرواقع بینانه از وضعیت فعلی زلزله زدگان استان شده است.
بروز این وضعیت باعث سردرگمی افکار عمومی شده است و مردم با مشاهده تصاویر و مطالب گزینشی منتشر شده در فضای مجازی از یکسو و مطالعه اظهارات مسوولان در رسانه ها از سوی دیگر از خود سوال می کنند که بالاخره واقعیت امر زمین لرزه و زلزله زدگان چیست؟
بنیاد مسکن آذربایجان شرقی در پاسخ به این قبیل سوالات و برای روشن شدن افکار عمومی در هفته های اخیر اقدام به برگزاری سه مورد تور خبری و عکاسی از مناطق زلزله کرده است تا نمایندگان رسانه ها واقعیات زلزله و زلزله زدگان را برای مخاطبان به تصویر بکشند.
این بار مقصد نمایندگان رسانه ها روستای «ورنکش» شهرستان میانه به عنوان کانون اصلی زمین لرزه ۵.۹ ریشتری بود؛ روستایی در ۲۲ کیلومتری شمال میانه که ۳۰ واحد مسکونی آن ۱۰۰ درصد تخریب شده اند، اما اکنون وضعیت روستا در اثر آواربرداری و استقرار کانکس ها و خانه های پیش ساخته سامانی یافته است، هر جند که زلزله زدگان به دلیل از دست دادن خانه و کاشانه شان همچنان با مشکلاتی از قبیل کمی جا، کمبود آذوقه و دشواری گرمایش محل اسکان دست و پنجه نرم می کنند.
فراموش نمی کنم در دومین روز وقوع زمین لرزه، وقتی میهمان زلزله زدگان خونگرم روستای ورنکش شدیم، وضعیت روستا به هم ریخته بود؛ عوامل نهادهای مسوول خدمتگزار در همه جای روستا پراکنده بودند، مردم وحشت زده از زمین لرزه با دستپاچگی دنبال مسوولان نهادهای ذیربط برای اطلاع از کیفیت آواربرداری منزل تخریب شده شان می گشتند و چادرهای سفید هلال احمر به تعداد زیاد در گوشه و کنار روستا جلب توجه می کرد.
اما این بار که برای اطلاع از وضعیت زلزله زدگان روستای «ورنکش»، بار دیگر راه جاده های پرپیچ و خم تبریز - میانه را در پیش گرفتیم و پس از طی حدود ۲ ساعت به ورودی روستا رسیدیم، وضعیت به گونه دیگری بود؛ دهها چادر مسکونی مستقر در فضاهای باز و کوچه پس کوچه های روستا اکنون به تعداد انگشتتان دست کاهش یافته و در مقابل اتاقک های پیش ساخته و کانکس ها به چشم می خورد.
در این میان دو چادر مستقر در گوشه ای از روستا، توجه خبرنگاران را جلب می کند؛ داخل یکی از چادرها، کرسی و هیتر برقی برپاست و وقتی از خانم رحیمی، ساکن چادر، درباره وضعیت خانواده اش می پرسیم، می گوید: اتاقک پیش ساخته را گرفته ایم، اما چون پسرهایم نیز از تهران میهمان ما هستند، به دلیل کمبود جا ناچاریم از فضای چادر نیز استفاده کنیم که گرم کردن آن در این سرمای سوزناک کار دشواری است.
خانم رحیمی که خودروی همسرش در زمین لرزه زیر آوار مانده و آسیب دیده است، توضیح می دهد: تعمیر خودرو به عنوان عصای دست مان نیازمند هشت میلیون تومان است که تهیه آن در این شرایط از عهده مان خارج است.
با وجود اینکه مقرر بوده که زلزله زدگان پس از دریافت سه میلیون تومان از تسهیلات ۱۰ میلیون تومانی اسکان موقت، چادرهای خود را به جمعیت هلال احمر پس دهند تا ۷ میلیون تومان دیگر را نیز دریافت کنند، اما چادرهای خالی باقیمانده از روزهای نخست زمین لرزه در گوشه و کنار روستا، یادآور تلخی و دشواری های این حادثه طبیعی برای مردم «ورنکش» است.
به گفته روستاییان در زمان حاضر تنها یک خانوار آن هم به میل خود در پشت مسجد روستا در چادر ساکن هستند.
هر چند اکثر زلزله زدگان روستای ورنکش کانکس یا اتاقک پیش ساخته تحویل گرفته و در آن ساکن شده اند، اما به گفته آنان زندگی در این فضاهای محدو با مشکلات خاصی از قبیل کمبود جا، نبود سرویس بهداشتی و حمام مواجه است.
یکی از بانوان زلزله زده روستای ورنکش در این باره می گوید: حمام کردن بچه ها در این وضعیت بسیار مشکل است. الان چند روز است نتوانسته ام آنها را حمام کنم، چون که چقدر باید در و همسایه را زحمت بدهم. از مسوولان استدعا می کنم که فکری به حال ما بیاندیشند.
هر چند روستاییان «ورنکش» اکنون خیال شان تا حد زیادی از مشکل اسکان موقت آسوده شده است، اما زمین لرزه برای زندگی آنان حاشیه های دیگر داشته که گل و لای خیابان ها و معابر از مهم ترین آنهاست و رفع این مشکل نیز مطالبه عمومی ساکنان روستاست؛ آنها همچنین از عالادنه نبودن توزیع کمک های مردمی در روستا گلایه دارند و می گویند با توجه به توزیع کمک ها در میدان امام حسین، چیزی به دست ساکنان مناطق پیرامونی و بالادست روستا که فاصله شان از میدان زیاد است، نمی رسد.
فراهم نبودن امکان استفاده از خدمات زیربنایی مانند گاز، آب و برق در کانکس ها یا اتاقک های پیش ساخته نیز موجب گله زلزله زدگان است؛ آنها می گویند که انشعاب غیرمجاز سبب وقوع چند فقره آتش سوزی در محل های اسکان موقت شده است.
در این میان نباید خطر سرما برای دام های زلزله زدگان را نیز فراموش کرد؛ دام سبک و سنگین برای روستایی حکم حیات را دارد؛ دام های زلزله زدگانی که واحدهای دامی شان درر زمین لرزه ۵.۹ ریشتری تخریب شده است، در چادر نگهداری می شوند که با توجه به ارتفاع منطقه و شدت برودت ناشی از همجواری با ارتفاعات سر به فلک کشیده «بزقوش» با تهدید تلف شدن مواجه هستند.
با همه این اوصاف در زمان کنونی که آرامش در روستای زلزله زده «ورنکش» حکمفرماست، تلاشگران بنیاد مسکن در زیر برف و سرمای سوزناک مشغول پی کنی، بتون ریزی و بالا آوردن اسکلت و دیوار واحدهای مسکونی زلزله زدگان هستند.
در واقع بنیاد مسکن آذربایجان شرقی پس از گذر از مرحله اسکان موقت زلزله زدگان، اکنون به دنبال پیوند زدن آن به اسکان دایم از طریق تعمیر یا نوسازی واحدهای تخریب شده و آسیب دیده از زمین لرزه است .
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی با اشاره به تخریب ۱۰۰ درصدی سه هزار واحد مسکونی روستایی در شهرستان های میانه و سراب در زمین لرزه آبان ماه امسال می گوید که علاوه بر این، یکهزار و ۵۰۰ واحد مسکونی روستایی نیز نیازمند تعمیر هستند و ۲ هزار واحد دامی نیز در این حادثه آسیب دیده اند.
حافظ باباپور اضافه می کند: ۳۰۰ خانوار زلزله زده استان درخواست کانکس یا اتاقک پیش ساخته کرده بودند که به همه آنها تحویل داده شد و ۲ هزار و ۷۰۰ خانوار دیگر نیز متقاضی دریافت تسهیلات اسکان موقت ۱۰ میلیون تومانی بوده اند که سه میلیون تومان اولیه آن پرداخت شده است.
وی پرداخت ۷ میلیون تومان دیگر تسهیلات اسکان موقت به زلزله زدگان را منوط به تحویل دادن چادرهای هلال احمر می داند و توضیح می دهد: البته تاکنون حدود ۵۰۰ نفر نیز تسهیلات ۷ میلیون تومانی این مرحله را دریافت کرده اند.
مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان شرقی همچنین با اشاره به آواربرداری یکهزار و ۶۰۰ واحد مسکونی تخریب شده در زلزله تشریح می کند: پی ریزی ۱۲۰ واحد و نصب اسکلت ۱۰ واحد دایمی پایان یافته است.
وی می گوید: از مجموع ۳۰۰۰ واحد مسکونی تخریب شده در زمین لرزه ۲۶۰۰ واحد به بانک‌ها معرفی شده‌اند و متقاضیان می توانند بدون نیاز به مراجعه حضوری به بانک‌ها اقدام به درخواست وام می‌کنند.
زمین لرزه ۵.۹ ریشتری ۱۷ آبان ماه امسال موجب تخریب یا آسیب دیدن ۴۵۰۰ واحد مسکونی روستایی در شهرستان های میانه و سراب استان آذربایجان شرقی شد؛ در این زمین لرزه که کانون آن روستای «ورنکش» بود، ۵ نفر جان خود را از دست دادند و حدود ۶۰۰ نفر نیز مصدوم شدند که ۳۲ نفر از آنان بستری و بقیه به صورت سرپایی معالجه شدند.
زمین لرزه همچنین ۱۲ هزار نفر را ناگزیر از اسکان در چادرهای هلال احمر در روزهای نخست کرد.