دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پنجشنبهشب در حالی که مذاکرات تجاری واشنگتن با پکن دچار فراز و نشیب بسیار شده، در پیامی توئیتری نوشت: به «توافق بزرگ» با چین «بسیار» نزدیک میشویم. آنها این [توافق] را میخواهند، ما هم همینطور.
این ابراز امیدواری ترامپ در حالی است که آمریکا قرار است روز ۱۵ دسامبر نزدیک به ۱۶۰ میلیارد دلار از کالاهای چین را مشمول تعرفه کند و در این وضعیت مقام وزارت بازرگانی چین ابراز امیدواری کرده است تا به سرعت توافق حاصل شود.
پیش از این «گائو فنگ» سخنگوی وزارت بازرگانی چین گفته بود اگر قرار است توافقی حاصل شود باید تعرفه های آمریکا علیه کالاهای صادراتی چین لغو شود.
در ۱۸ماه گذشته که جنگ تجاری میان دو کشور جریان دارد، آمریکا ۳۶۰ میلیارد دلار و چین ۱۵۰ میلیارد دلار از کالاهای آن کشور را تحت افزایش تعرفه قرار دادهاند. با این حال در این مدت نمایندگان سیاسی و تجاری دو کشور چندین بار به گفت وگو پرداختند اما هنوز این جلسات پردامنه نتیجه عملی در برنداشته است.
ترامپ هفته گذشته در اظهاراتی متناقض با توئیت امیدوارکننده امروزش، امیدها برای توافق تجاری میان واشنگتن و پکن در آینده نزدیک را ناامید کرده و گفته بود برای چنین توافقی احتمالا باید تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا صبر کرد.
او در حاشیه نشست سران کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در لندن گفت: من هیچ ضربالاجلی [برای توافق تجاری با چین] ندارم. چه بسا با ایده منتظر ماندن برای بعد از انتخابات [ریاست جمهوری] برای توافق با چین موافق هستم. اما آنها میخواهند اکنون توافق کنند؛ باید ببینیم که توافق درستی خواهد شد یا خیر. باید توافق درستی باشد.
این اظهارات ترامپ باعث بیرون رفتن سرمایه از بازارهای بورس و انتقال آن به بازار اوراق قرضه دولتی شد و در نتیجه شاخصهای بورس نیویورک سقوط کرد.
چین و آمریکا برای کاهش تنشهای اقتصادی به توافق تجاری نزدیک شدهاند اما به دلیل تنشهای ناشی از دخالتهای واشنگتن در امور هنگ کنگ، این توافق نمیتواند یک توافق کامل و نهایی برای دو طرف باشد که بر اساس آن تمام مناقشات تجاری دوکشور را برطرف کند.
در واقع این توافقنامه در شرایطی احتمالا امضا میشود که دو کشور تعرفههای سنگینی بر روی صادرات یکدیگر وضع کردهاند؛ تعرفههایی که هنوز خبری از لغو آنها در دست نیست و بر اساس توافقنامه موقت، دستور کاری هم برای آن تعیین نشده است.
با این حساب اگر آمریکا این ماه تصمیم بگیرد ۱۶۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی را تحت تعرفه قرار دهد و چین هم خریدهای کشاورزی را برای مدتی به تعویق بیندازد و یا در اقدامی تلافیجویانه تعرفه بر روی کالاهای آمریکایی بیشتری در نظر بگیرد، اصل و اساس هر توافقی چه موقت و چه نسبی و غیرموقتی زیر سئوال خواهد رفت و اقتصادهای بزرگ دنیا باز هم سرشاخ خواهند شد.