دانشگاه کردستان در سال ۱۳۵۳ فعالیت خود را زیر عنوان دانش‌سرای عالی سنندج وابسته به دانشگاه تربیت معلم تهران آغاز و در رشته دبیری ریاضی دانشجو پذیرش کرد.
این دانشگاه در سال ۵۶ پس از پیوستن به دانشگاه رازی کرمانشاه به عنوان یکی از پردیس های دانشگاه با نام دانشکده تربیت دبیر سنندج در سایر رشته ها چون شیمی و زبان انگلیسی دانشجو پذیرفت و سرانجام در سال ۱۳۷۰ بر اساس تصمیم وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت فعالیت مستقل آموزشی و پژوهشی خود را با عنوان دانشگاه کردستان آغاز کرد.
دانشگاه کردستان در زمان حاضر دارای ۹ هزار و ۴۴۱ دانشجو است که در ۲۳۲ رشته تحصیل می کنند. دانشجویان این دانشگاه در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در هشت دانشکده علوم پایه، زبان و ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی، کشاورزی، مهندسی، منابع طبیعی، هنر و معماری و فنی مهندسی در حال تحصیل هستند.
این دانشگاه همچنین دارای دانشجوی بین المللی است که ۲۳ درصد این دانشجویان در رشته حقوق و ۱۷ درصد در رشته هنر و علوم انسانی تحصیل می کنند. مابقی دانشجویان بین المللی نیز در رشته های علوم کامپیوتر، علوم فیزیک، آموزش، مهندسی، علوم اجتماعی، اقتصاد و بازرگانی، علوم زیستی و روانشناسی به تحصیل مشغول هستند.
بر اساس تازه ترین آمار نظام رتبه بندی ملی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دانشگاه کردستان رتبه کل ۴۰ – ۳۱ را در میان دانشگاه های کشور کسب کرده است. همچنین رتبه این دانشگاه در بخش پژوهش رتبه ۳۲، در بخش آموزش رتبه ۳۳ و در وجهه بین المللی دارای رتبه ۳۱ است.
همچنین، بر اساس رتبه بندی وبومتریکس اسپانیا، دانشگاه کردستان در میان ۵ هزار دانشگاه مورد ارزیابی قرار گرفته جهان از سوی این موسسه موفق به کسب رتبه یک هزار و ٥٥۳ شده است.
کتابخانه مرکزی دانشگاه کردستان نیز با بیش از ۱۲۶ هزار نسخه منابع چاپی و همچنین منابع الکترونیکی در بخش های مختلف به حدود ۱۲ هزار عضو خدمات ارائه می کند.
مدیریت دانشگاه
از سال ۱۳۷۰ تاکنون دانشگاه کردستان، ۱۰ ریاست را به خود دیده است. نخستین رئیس این دانشگاه احمد نصراصفهانی بود که به مدت یک سال بر مسند ریاست نشست.
پس از وی علی اکبر رجبی به مدت ۲ سال و محمد تقی خلج به مدت یک سال ریاست دانشگاه را بر عهده داشت. یحیی یثربی، عیسی نخعی، عبدالمحمد شیبانی، غلامحسین کریمی دوستان و جهانشیر امینی نیز از روسای بعدی این دانشگاه هستند.
فردین اخلاقیان طالب نیز از سال ۹۳ تا ۹۷ ریاست دانشگاه کردستان را بر عهده داشت تا اینکه سکان ریاست را در پایان سال ۹۷ تاکنون به رحمت صادقی سپرد.
صادقی در پیام خود در باره دانشگاه چنین نگاشته است: در ۲۸ سال اخیر تمامی تلاش مدیران دانشگاه معطوف و مصروف به توسعه کمی دانشگاه و تامین فضاهای کالبدی، زیر ساخت ها، تامین تجهیزات، شکل گیری دانشکده ها، گروه های آموزشی و توسعه تحصیلات تکمیلی شده است.
به بیان وی، در زمان حاضر دانشگاه کردستان از ساختار قاعده‌مند یک دانشگاه برخوردار و به عنوان مرکز علمی مادر در استان، عهده دار وظایف حاکمیتی در بخش آموزش عالی است. گرچه تا رسیدن به استانداردهای کمّی و کیفی و مطرح شدن جایگاه رفیع بین المللی راه طولانی در پیش و نیازمند تلاشی سترگ است، اما آنچه مایه امید است ظرفیت منابع انسانی جوان دانشگاه است که می تواند با همتی شایسته این فاصله را در زمانی کمتر رقم زند.
لذا برای تحقق اهداف مترتب بر اسناد بالادستی و سیاست های کلان وزارت متبوع و در چارچوب برنامه توسعه ششم و اهداف راهبردی دانشگاه و همچنین گذار از مرحله کمّی گرایی دید در هر یک از بخش های زیر الزامی خواهد بود.
جاذبه های دانشگاه
بین المللی شدن به عنوان یکی از اهداف اصلی دانشگاه کردستان در کنار موقعیت جغرافیایی ویژه این دانشگاه و دارا بودن اشتراکات با اقوام کرد کشورهای همسایه، بستر مناسبی برای تقویت بخش بین الملل را فراهم کرده است. افزایش سطح تعاملات با بخش صنعت، جامعه و دولت در عرصه منطقه‌ای و ملّی به عنوان یکی از اهداف اصلی این دانشگاه در همین راستا ارزیابی می شود.
در همین زمینه، گروه همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه کردستان با دانشگاه خاین اسپانیا در زمینه تبادل استاد همکاری می کند. این دانشگاه در نظر دارد، ۲ نفر از اعضای هیات علمی در رشته‌های مهندسی کامپیوتر، مهندسی صنایع و علوم کامپیوتر را به منظور تدریس، به مدت یک هفته به دانشگاه خاین اسپانیا اعزام کند.
این دانشگاه همچنین در افق ۱۴۰۴ اهدافی چون جامع و پژوهش محور، آغازگر کارآفرینی، تعالی آموزش و توسعه دانش را جست وجو و تجاری سازی و عملیاتی ساختن دانش فراگرفته شده در دانشگاه را به عنوان یکی از رسالت های اصلی خود دنبال می کند.
همچنین، آگاهی بخشی به اساتید و دانشجویان در زمینه مزیت های تجاری سازی، برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی برای ایجاد مهارت های بازاریابی و بازارسازی برای اساتید، به منظور تجاری سازی پژوهش های انجام شده، طراحی مکانسیم ها و سازو کارهای برای شناسایی نیازهای سازمان ها و نهادهای مختلف، به فناوری و انتقال این نیازها به اساتید برای پاسخگویی، هدایت و ارائه راه حل به آنها از جمله سیاست های در پیش گرفته شده در دانشگاه کردستان است.
مراکز پژوهشی و تحقیقاتی
وجود پارک علم و فناوری دانشگاه کردستان امکان فعالیت شرکت های کوچک و متوسط دانش بنیان را در این دانشگاه فراهم کرده است.
پارک علم و فناوری کردستان در سال ۹۲ آغاز به کار کرد. چشم انداز این پارک، تبدیل شدن به یک زیرساخت و محیط کاری جذاب در منطقه برای حضور واحدهای دانش محور خارجی و داخلی در دوره پنج ساله بود. واحدهای مستقر در پارک به سه دسته شرکت های فناور مستقر، شرکت های خدمات مهندسی و واحدهای طرح تحقیق و توسعه تقسیم می شوند.
همچنین مرکز کارآفرینی و ارتباط با صنعت دانشگاه نیز در سال ۸۲ با هدف ارتقای توسعه فرهنگ کارآفرینی در دانشگاه کردستان تاسیس شد. فعالیت های عمده این مرکز برگزاری دوره های آموزشی و ترویجی مورد درخواست دانشجویان، اساتید و نهادهای دولتی و غیردولتی است و همچنین ایجاد ارتباط بین افراد کارآفرین و سازمان های حامی را دنبال می کند./