لایحه جنجالی شهروندی هند به دنبال اعطای حقوق شهروندی به اقلیت های غیر مسلمان از کشور های بنگلادش، پاکستان و افغانستان است که قبل از سال ۲۰۱۵ وارد هند شده اند.
این لایحه ابتدا در سال ۲۰۱۶ در پارلمان هند مطرح شد اما به دلیل اعتراضات گسترده، رسیدگی به آن به زمان دیگری انتقال یافت. این لایحه اکنون بار دیگر توسط آمیت شاه وزیر کشور هند در پارلمان این کشور مطرح شد و توانست در مجلس لوک سابها(مجلس پایین) ۳۱۱ رای موافق کسب کند.
این لایحه روز پنجشنبه در مجلس علیای هند نیز تصویب نهایی را به دست آورد تا مسیر ورود آن به قانون اساسی هند هموار شود. اما همزمان با این اقدام، مناطق شمال شرق از جمله ایالت آسام هند روز گذشته و امروز شاهد اعتراضات گسترده و همچنین بروز خشونت های متعدد بود.
روز جمعه صد ها هزار مسلمان در ایالتهای اوتار پرادش و بیهار به خیابان ها آمدند و علیه لایحه شهروندی هند اعتراض کردند.
در چندین شهر بزرگ ایالت اوتار پرادش، معترضان با سر دادن شعارهایی علیه سیاست های حزب حاکم بهارتیا جانتا پارتی اعلام کردند که آنها تسلیم نخواهند شد. در شهر علیگر، حدود ۳۲ هزار دانشجوی دانشگاه اسلامی علیگر با حضور در خیابان ها به لایحه شهروندی هند اعتراض کردند.
همچنین هزاران نفر در شهر لاکنو با حضور در مرکز شهر مخالفت خود با این لایحه را اعلام کردند. در ایالت بیهار نیز بیش از ۱۰۰ هزار مسلمان در منطقه گایا ضمن انتقاد از دولت هند به تصویب لایحه شهروندی اعتراض کردند.
علاوه براین اعتراضات مشابهی در شهر دهلی نو علیه لایحه شهروندی به وقوع پیوسته است. روز گذشته صدها دانشجوی دانشگاه جامیا ملیا اسلامیا با حضور در خیابان به این لایحه اعتراض کردند.
اعتراض دانشجویان با حضور پلیس به خشونت کشیده شد و پلیس برای متفرق کردن جمعیت از گاز اشک آور استفاده نمود و همچنین ۵۰ دانشجو را بازداشت کرد.
پلیس در گزارش جدیدی اعلام کرد بر اثر درگیری میان نیروهای پلیس و دانشجویان، ۱۲ نیروی پلیس مجروح شدند که حال دو نفر آنها وخیم گزارش شده است. در ایالت بنگال نیز اعتراضات به لایحه شهروندی به خشونت کشیده شده است. معترضان چندین مسیر اصلی در شهر کلکته را مسدود کرده و یک ایستگاه قطار را به آتش کشیدند.
اعتراضات مشابه در شمال شرق هند نیز تاکنون ۴ کشته برجای گذاشته است.
در یک هفته گذشته ایالت آسام شهر اعتراضات گسترده به لایحه شهروندی هند بوده است. در ایالت مگالایا درگیری میان معترضان و پلیس چندین مجروح برجای گذاشت. پلیس در دو ایالت آسام و مگالایا محدودیت رفت و آمد وضع کرده و دولت دسترسی به اینترنت در بخش هایی از این دو ایالت را مسدود ساخته است.
چرا مسلمانان به لایحه شهروندی معترض هستند؟
منتقدان به این لایحه اعلام کرده اند که لایحه شهروندی هند بخشی از هدف حزب حاکم بهارتیا جانتا پارتی (بی جی پی) برای به حاشیه کشاندن بیشتر مسلمانان این کشور و نقض اصول سکولار در جامعه هند است.
معترضان می گویند مسلمانان در هند مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند و گروه های هندو چندین فرد مسلمان را به اتهام های ثابت نشده به قتل رسانده اند و این لایحه مسلمانان هند را آسیب پذیرتر می کند.
منتقدان این طرح همچنین می گویند که به نظر می رسد دولت "قصد دارد تا تغییرات بزرگی را در جامعه هند ایجاد کند. "
بسیاری از افراد این سوال را مطرح کرده اند که چرا دولت هند تنها اقلیت ها متعلق به سه کشور افغانستان، بنگلادش و پاکستان را مطرح کرده است در صورتی که اقلیت ها در سایر کشور های همسایه هند مانند تامیل در سریلانکا نیز با آزار و اذیت مواجه هستند.
اسد الدین اویسی یک نماینده پارلمان هند گفت: این لایحه بدتر از قوانین هیتلر است و قصد دارد تا مسلمانان هند را بی هویت و بی کشور سازد.
کارشناسان حقوقی معتقدند که این لایحه بند ۱۴ قانون اساسی هند را نقض می کند. این بند حق برخورداری از حقوق مساوی و عدالت برای همه را تضمین می کند.
فیضان مصطفی یک کارشناس قانون اساسی هند نیز این لایحه را بسیار محدود کننده خواند و گفت: ما تابعیت خود را بر اساس مذهب دریافت نمی کنیم. قانون اساسی هند هرگونه تبعیض بر اساس مذهب را ممنوع کرده است. با تمایز مهاجران غیرقانونی بر اساس دین، لایحه پیشنهادی ساختار اساسی قانون اساسی هند را نقض می کند.
وی افزود: اگر از طریق این لایحه دولت هند می خواهد به اقلیت های کشورهای همسایه که جانشان در خطر است تابعیت بدهد، چگونه می تواند مسلمانان روهینگیا در میانمار را که بسیار مورد ظلم واقع شده اند، نادیده بگیرد. همچنین دولت هند چگونه می تواند مسلمانان شیعه در پاکستان را نادیده بگیرد.
چرا مردم شمال شرق هند به این لایحه اعتراض دارند؟
مردم هند در ایالت های شمال شرقی از جمله آسام و تریپورا تاکنون به شدت با این لایحه مخالفت کرده اند. اعتراض ها در ایالت آسام به خشونت کشیده شده و به گفته مقامات هندی تاکنون ۴ نفر در اعتراضات کشته شدند. همچنین اعتصاب و اعتراض در ایالت آسام سبب لغو سفر شینزو آبه نخست وزیر ژاپن به این ایالت شده است.
مردم ایالت های شمال شرق هند نگرانند که جمعیت مهاجران غیر قانونی غیر مسلمان از کشور های همسایه هند از جمعیت بومی این منطقه فراتر خواهد رفت و به این ترتیب زبان های بومی، فرهنگ محلی نابود خواهد شد.