اراک - ایرنا - عضوهیات علمی و استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی گفت: طرح مطالعاتی بیواکولوژی زنجره مو و مدیریت کنترل این آفت در شرایط باغ‌های انگور این استان اجرا شد.

«مظاهر یوسفی» روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: زنجره مو در ایران، افعانستان، پاکستان، نواحی جنوب روسیه، ترکیه و عراق فعالیت داشته و این آفت علاوه بر مو به درختان میوه سردسیری و غیر مثمر صدمه وارد می‌کند.

وی ادامه داد: این آفت در ایران نیز از لحاظ پراکنش در استان‌های قم ، مرکزی، تهران، سمنان ، کردستان ، اصفهان ، آذربایجان غربی و شرقی ، همدان و خوزستان وجود دارد.

عضوهیات علمی و استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی اظهار داشت: زنجره کامل از شیره شاخه‌های درختان و بوته‌ها تغذیه می‌کند و از این راه خساراتی به بوته‌های مو وارد نشده بلکه خسارت وارده از طریق تخم‌ریزی این آفت بر روی شاخه‌ها دارای اهمیت است.

یوسفی گفت: تخم‌ریزی این آفت آوندهای شاخه‌ها را قطع کرده و در صورت تخم‌ریزی روی شاخه های نازک و یا در قسمت نازک شاخه (قبل از قسمت راس شاخه) موجب خشک شدن آن می‌شود.

وی خسارت های زنجره مو (به وسیله پوره‌ها و حشرات ماده موقع تخم‌ریزی) را به طور متوسط ۴۰ تا ۵۰ درصد عنوان کرد و افزود: خسارت عمده این آفت مربوط به پوره‌های آن است که به مدت به نسبت طولانی روی ریشه درختان مو متمرکز و از شیره نباتی تغذیه می کنند که این مهم توقف رشد شاخه‌های جوان و کج و ضعیف شدن خوشه های انگور را به همراه دارد.

عضو هیات علمی و استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی گفت: نوع دیگر خسارت مربوط به تخم‌گذاری حشرات کامل است که روی سرشاخه‌ها صورت گرفته و باعث خسارت و خشکیدگی شاخه های نازک می شوند. 

یوسفی خاطرنشان کرد: بر اساس مطالعات انجام شده در استان مرکزی، حشره بالغ از اوایل نیمه دوم خردادماه در طبیعت ظاهر شده و تا اواسط مردادماه ظهور آن مشاهده شده و بیشترین زمان ظهور آن در طبیعت اواخر تیر است.

 یوسفی هرس شاخه های آلوده به تخم، از بین بردن میزبان‌های وحشی (علف های هرز) در موستان و اطراف آن، انتخاب زمین با بافت خاک سبک، آبیاری زیاد و تقویت درختان مو و استفاده از ارقام مقاوم را از موثرترین راه‌های کنترل این آفت عنوان کرد.

وی گفت: عملیات زراعی از جمله بیل زدن پای درخت در زمستان ، هرس شاخه‌های حاوی تخم حشره در اواسط تیر، تقویت درخت به وسیله کودهای حیوانی و شیمیایی از دیگر روش های کنترل آفت است.

عضوهیات علمی و استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی افزود: مبارزه شیمیایی علیه زنجره مو در سه مرحله سم پاشی پای بوته‌های مو علیه پوره‌های داخل خاک ، سم پاشی سطح خاک در موقع خروج پوره ها از زمین و سم پاشی علیه زنجره‌های بالغ روی درختان میزبان توصیه می شود.

یوسفی اظهار داشت: نتایج پژوهش انجام شده توسط محقق بخش گیاهپزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی درباره زنجره مو نشان داد که  اولین زنجره‌های بالغ از اواخر خرداد ماه در تاکستان‌ها ظاهر و آخرین زنجره مشاهده شده در اوایل شهریور ماه ثبت شد.

وی ادامه داد: اولین تاریخ خروج پوره‌های بالغ از خاک پای درختان آلوده نیمه دوم خردادماه هر سال  بوده و بر اساس تحقیقات انجام شده حشره هر چهار سال قادر به ایجاد یک نسل است.

یوسفی گفت: اوج خروج پوره‌ها از خاک هنگامی است که درصد رطوبت نسبی هوای منطقه در کمترین میزان خود قرار داشته و این زمان مصادف با آخر تیر ماه بوده و می‌تواند نشانگر این واقعیت است که آفت فعالیت خود را در طبیعت همزمان با کاهش رطوبت نسبی محیط شروع و زمانی به اوج فعالیت می‌رسد که رطوبت نسبی در کمترین میزان خود قرار دارد.

وی ادامه داد: وقوع شرایط آب و هوائی گرم و خشک همزمان با اوج فعالیت آفت در تاکستان‌های منطقه رخ می دهد.

عضوهیات علمی و استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی افزود:  از دیگر نتایج این تحقیق آن است که زنبور پارازیتویید به عنوان یک عامل بیولوژیک کنترل تخم این آفت برای اولین بار در این استان و در منطقه خشکرود و زاویه شهرستان زرندیه شناسایی شده است.

یوسفی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه فعالیت زنجره‌ها تنها محدود به وجود میزبان نبوده و چنانچه سایر شرایط نظیر برخی خواص فیزیکی و مورفولوژیکی خاک نیز برای فعالیت این آفت مناسب باشد ، خسارت وارده به میزبان بسیار قابل توجه می‌باشد.