فخرالدین احمدی دانش آشتیانی روز یکشنبه در آیین بزرگداشت روز ملی پژوهش و تجلیل از معلمان پژوهنده و پژوهشگران برگزیده که در تالار فرهنگ برگزار شد، اظهار داشت: مدرسه پایگاه اصلی تعلیم و تربیت بوده و آموزش و پرورش در تربیت خلاصه می‌شود اما آنچنان که باید به امر تربیت نپرداخته‌ایم.
وی تاکید کرد: دانش و مهارت زمینه حرکت به سمت توسعه را فراهم می‌کند و دانش یک سرمایه است.
وی به موج سوم دانایی اشاره کرد و افزود: آفرینش دانش، پردازش اطلاعات و نوآوری و در مجموع مباحث نرم افزاری در این برهه حائز اهمیت بوده و سرمایه انسانی و تربیت انسان ها بیش از هرچیز دیگری مهم است.
وزیر پیشین آموزش و پرورش ادامه داد: یکی از ایرادات وارده این است که تقویت بعد تحلیلی ذهن رخ نداده و اگر نتوانیم این امر را در مدارس تقویت کنیم، توسعه نیز رخ نخواهد داد.
احمدی دانش آشتیانی یادآور شد: افراد باید بر اساس زیسته انسانی تربیت شوند، یکی از علت های تخریب محیط زیست این است که این تربیت اتفاق نمی افتد که باید در این خصوص نظام آموزشی انسان محور نیز ایجاد شود.
وی همچنین گفت: باید در نظام آموزشی از حافظه محور به سمت رابطه محور و از دانش محور به سمت انسان محور و از مدرسه محور به سمت جامعه محور حرکت کنیم. اهتمام به آموزش اندیشیدن و روش اندیشیدن است و باید این اتفاق رخ دهد.
وزیر پیشین آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: این شخصیت افراد و شاکله وجودی آنها است که توسعه را به وجود می آورد. بیشتر سرمایه‌گذاری های ما روی نیاز انسان‌ها است در حالی که باید سرمایه گذاری روی خود انسان ها انجام شود.
احمدی دانش آشتیانی ادامه داد: در آموزش و پرورش باید فکر دیگری کرد، اکنون مرتب به فکر ماهی گرفتن بوده و آن را توسعه می دهیم. این راه درست نبوده و باید فکری اندیشید و مدل فعلی تعلیم و تربیت را تغییر داد.
وی همچنین گفت: وزارت آموزش و پرورش و مسئولان نباید مدرسه داری کنند و یکی از دلایل ضعف کیفیت آموزشی ما همین مسئله است. من در زمان حادثه پلاسکو وزیر بودم، افرادی به اظهار نظر در خصوص اینکه درباره آتش نشان ها در کتاب درسی بنویسید، نظر می‌دادند؛ یکی می‌گفت درباره آب بنویسید، و... و. بعد هم گفته می‌شود حجم کتب زیاد است. باید این رویه را تغییر داد.
وی با بیان اینکه فرآیندهای فعلی آموزش و پرورش معلم را پژوهنده بار نمی‌آورد، افزود: همه چیز را در قالب راهنما در اختیار معلم قرار می دهیم. پس این معلم چه زمانی می تواند پژوهش کند؟ تا زمانی که این فرآیندها اصلاح نشود معلم و دانش‌آموز پژوهنده نخواهند شد. آموزش و پرورش همه مدارس را مدیریت می کند و تمام ضوابط از جمله ساعت رفت و آمد را برای آنها تعیین می کند.
وزیر پیشین آموزش و پرورش تصریح کرد: معلم الگو و در درجه اول مربی تربیت دانش‌آموز است. معلم باید در طرح درس تربیت را به دانش آموزان در حوزه‌های مختلف انتقال دهد. همچنین مدیر مدرسه باید راهبر بوده و اگر دستوری و اداری رفتار کند تربیت اتفاق نمی افتد.
احمدی دانش آشتیانی با انتقاد از روند برنامه درسی متمرکز گفت: محیط آموزش دانش آموز سیستان و بلوچستانی با دانش آموز ساکن استان های دیگر چون تهران و شیراز متفاوت است. دانش‌آموز باید شهر و منطقه خود را به خوبی بشناسد تا زمانی که در کتاب درسی مثال هایی از مناطق شهری همچون تهران و... می‌آید، ابتدا آداب و سنن منطقه خود را به خوبی شناخته و بعد به شناسایی مناطق دیگر بپردازد.
تجلیل از یک فناور و دو پژوهشگر آموزش و پرورش
در ادامه مراسم فرهاد کریمی رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: امروز از معلمانی تقدیر می‌کنیم که در هشت جشنواره شرکت کرده و چراغ پژوهش را روشن نگه داشته‌اند. در سال ۹۸ کمیته این فعالیت را آغاز کرده و بالغ بر ۳۵ پرونده پژوهشی از کل کشور به ستاد هفته پژوهش ارائه شد که در نهایت امروز یک فناور و دو پژوهشگر معرفی خواهند شد.
وی افزود: در حوزه اقدام پژوهشی نیز برای توسعه همه جانبه فعالیت عینی معلمان را داریم که ۴۱ هزار معلم را به پای میز اقدام پژوهی و معلم پژوهنده رسانده و از بین ۱۴۲ اقدام پژوهی برگزیده استانی، ۱۳ مورد انتخاب شدند.
رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره اظهارنظر مطرح شده مبنی بر وجود ۲۵۳ پژوهشکده آموزش و پرورش تصریح کرد: در آموزش و پرورش دو پژوهشکده رسمی دارای مجوز بوده و مابقی عناوین افتخاری دارند. ۶۵۰ پژوهش‌سرا زیرمجموعه آموزش و پرورش فعالیت می کنند و امروز سه مدیر برتر آنها معرفی می‌شوند.
کریمی با بیان اینکه تولیت بخش پژوهش در وزارت آموزش و پرورش بر عهده پژوهشگاه است، یادآور شد: طبق اسناد قانونی پژوهشگاه فعالیت‌های دامنه داری را در این حوزه شروع کرده‌ایم که عمده مسوولیت ها پاسخگویی نیازهای آموزش و پرورش و شناسایی نیازها به عنوان بخشی از ضرورت‌ها است.
وی گفت: ۴ پژوهشکده، ۱۵ گروه پژوهشی و ۲ مرکز پژوهشی نیز داریم که در چارچوب وظایف محورهایی را مورد توجه قرار می‌دهند. همچنین به تدوین مدل مدرسه پژوهنده ورود جدی کرده و ارتباط مستقیم با مدارس را نیز در دستورکار قرار داده‌ایم.
وی به برگزاری تورهای اقدام پژوهی که در دست انجام است نیز اشاره کرد و تصریح کرد: اگر بتوانیم دست معلمان پژوهنده را در دست هم قرار دهیم از آثار و برکات این تعاملات بهره‌مند خواهیم شد. همچنین تشکل معلمان پژوهنده را به زودی محقق خواهیم کرد که آیین نامه مربوط به آن تدوین شده است.
رییس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با یادآوری اینکه نمایشگاه دائمی از آثار پژوهشی در استان فارس خواهیم داشت، خاطرنشان کرد: نیازمند برداشتن گامهای اساسی هستیم که در این خصوص چالشهایی داریم که اعتبارات از آن جمله است.
در پایان مراسم نیز از معلمان پژوهنده و پژوهشگران برگزیده با حضور وزیر آموزش و پرورش و معاونان وی تجلیل شد.