هرچند آذربایجان شرقی در سال های گذشته جزو تولید کنندگان برتر و دارای بیشترین تعداد کلنی عسل در کشور بوده، اما همواره در جایگاه های دوم و سوم قرار داشته که امسال به دلیل بارندگی های مناسب و توجه زنبورداران به الگوهای علمی توانست به لحاظ تعداد کلنی و جمعیت زنبور، رتبه نخست و در تولید عسل رتبه دوم ایران را به دست آورد.
رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی با بیان اینکه این استان به لحاظ تولید عسل رتبه دوم کشور را بعد از آذربایجان غربی داریم، افزود: این موفقیت در سایه بالا بودن دانش فنی و سطح کیفی زنبورداران استان حاصل شده است به طوری که اخیراً در جشنواره منطقه ای عسل در مریوان زنبوردار معرفی شده استان به لحاظ کیفیت عسل تولیدی موفق به کسب مقام برتر شد.
اکبر فتحی تعداد کندوهای زنبور عسل استان را یک میلیون و 391 هزار و 679 کندو اعلام و اضافه کرد: این آمار از طرح آمارگیری از زنبورستان های استان در پاییز امسال به منظور دستیابی به اطلاعات مورد نیاز از راندمان تولیدی کلنی ها حاصل شده است.
وی هدف از اجرای این طرح را مشخص شدن تعداد کندوهای زنبورعسل، تعداد شاغلین در این بخش، میزان تولیدات جانبی کندو و نیز کسب اطلاعات لازم از وضعیت زنبورداری استان بیان کرد و گفت: تلاش می شود با علمی تر کردن تولید عسل در استان رتبه تولید را نیز به رده اول کشوری ارتقا دهیم.
فتحی اظهار داشت: از مجموع کندوهای آذربایجان شرقی، 85 درصد شامل یک میلیون و 176 هزار و 786 کندوی مدرن و 15درصد شامل 214 هزار 893 کندوی بومی بوده که در مجموع 15 هزار و 25 تن عسل در سال 98 تولید شده است.
وی حجم تولید عسل آذربایجان شرقی در سال گذشته را 13 هزار و 72 تن اعلام کرد که این رقم امسال افزایش 15 درصدی داشته است.
فتحی اضافه کرد: از مجموع تولید عسل در آذربایجان شرقی 94 درصد از کندوهای مدرن و 6 درصد از کندوهای سنتی به دست آمده است.
وی با بیان اینکه صنعت زنبورداری در راستای متمرکز نمودن واحدهای کوچک گام های اساسی برداشته است، اظهار داشت: تشکل زنبورداران در راستای اصل ۴۴ به اهداف سازمان جامه عمل پوشانده است که در کمتر تشکلی چنین جدیت و تخصصی یافت می شود.
فتحی ابراز امیدواری کرد انسجامی که در این تشکل به وجود آمده است در سایر تشکل های بخش کشاورزی نیز گسترش یابد.
آذربایجان شرقی دارای رتبه اول بسته بندی عسل در کشور
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی نیز از رتبه اول آذربایجان شرقی در حوزه بسته بندی محصول عسل در کشور خبر داد و گفت: این استان دارای 2 واحد بزرگ بسته بندی عسـل است که یکی از آنها بزرگ ترین واحد بسته بندی عسل کشور می باشد.
ایاز برنو با بیان اینکه بیشتر برندهای مطرح عسل کشور در آذربایجان شرقی فرآوری و بسته بندی می شوند، افزود: در مجموع تاکنون تعداد 35 واحد دارای پروانه بهره برداری به فرآوری و بسته بندی عسل تولیدی آذربایجان شرقی و استان های همجوار، در این منطقه مشغول فعالیت می باشند.
برنو، ظرفیت اسمی تولید این واحدها را سالانه افزون بر 15 هزار و 810 تـن عسل بسته بندی شده اعلام و اضافه کرد: میزان اشتغال واحدهای مزبور مطابق پروانه های صادره به طور مستقیم 264 نفر است و در عمل چون اکثریت واحدها محصولات دیگری را نیز در خط تولید دارند، میزان اشتغال واقعی بیشتر از یکهزار نفر می باشد.
به گفته وی اگر اشتغال چرخه تولید تا فرآوری و توزیع نیز در نظر گرفته شود، آمار کارآفرینی این بخش بسیار بالاست.
برنو، میزان سرمایه گذاری اولیه واحدهای فوق در زمان احداث را بیش از 190 میلیارد ریال بیان کرد و ادامه داد: با محاسبه ارزش فعلی سرمایه گذاری، رقم هزینه های صورت گرفته بسیار بالاتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه صنعت فرآوری و بسته بندی عسل نقش مهمی در یکی از بخش های کلیدی و تاثیرگذار کشاورزی به منظور حضور در بازارهای کشورهای همسایه، اورآرسیا و جهانی را دارد، گفت: قدرت کسب قسمت بیشتری از ارزش افـزوده حاصـل از تولید و صـدور محـصول زنبورستان های استان منجر به تقویت و پایداری زنجیره تولید بخش کشاورزی می شود.
نقش محوری اتحادیه زنبورداران آذربایجان شرقی در بازاریابی عسل طبیعی
مدیرعامل اتحادیه زنبورداران آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه این اتحادیه با خرید عسل طبیعی از زنبورداران در بازاریابی و فروش آن نقش اساسی داشته است، گفت: اعضای اتحادیه زنبورداران استان، شرکت های تعاونی زنبورداران شهرستان ها هستند که هم اکنون در ۱۸ شهرستان از مجموع ۲۱ شهرستان فعال هستند.
حسن وحدتیان فر اظهار داشت: با تلاش های انجام شده نوزدهمین تعاونی شهرستانی نیز در حال عضویت در اتحادیه است که تنها دو شهرستان ملکان و بناب که از قدیم صنعت زنبورداری در آنجا رونق نداشته است، باقی می مانند چون تعداد کندوها در این منطقه اندک است.
وی با بیان اینکه صنعت زنبورداری در بازاریابی و فروش با مشکلاتی مواجه است، افزود: اتحادیه استان با خرید عسل طبیعی از زنبورداران و ایجاد فروشگاه اتحادیه زنبورداران در تبریز گام هر چند کوچکی در این مسیر برداشته است که باید با اقدامات بعدی تکمیل شود.
وحدتیان فر اضافه کرد: عسلی که اتحادیه استان به بازار یا مصرف کنندگان عرضه می کند کاملا" بهداشتی، سالم و استاندارد است و پس از انجام آزمایش های لازم به دست مشتری می رسد.
وی دیوار بی اعتمادی در بازار عسل را خیلی بلند توصیف و یادآوری کرد: مصرکنندگان اعتمادی به محصولات موجود در بازار ندارند و پس از سه سال دوندگی و برگزاری جلسات متعدد با سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی استان، استاندارد اجباری در مورد عسل نیز اعمال شد، اما باید توجه داشت این اقدام ارزشمند و مهم تنها مدتی دوام داشت.
وحدتیان فر به مساله بهداشت جمعیت زنبور استان نیز اشاره کرد و گفت: در تامین داروی مورد نیاز زنبورداران وضعیت نسبت به گذشته خیلی بهتر است و دارو به حد وفور تامین می شود.
وی ادامه داد: اما از اداره کل دامپزشکی استان انتظار داریم که در زمینه برگزاری کلاس ها یا دوره های آموزشی بهداشت زنبورهای عسل اقدامات بیشتری انجام دهد تا زنبورداران با بیماری های خاص این حوزه و نحوه پیشگیری و درمان کلنی ها خود بیشتر آشنا شوند که متاسفانه یا اقدامی در این زمینه انجام نمی شود یا اقدامات انجام شده بسیار ناچیز است.
مدیرعامل اتحادیه زنبورداران آذربایجان شرقی در مورد وضعیت صادرات زنبور، اظهار داشت: ظرفیت های بالایی برای صادرات زنبور از استان داریم اما متاسفانه به دلیل مشکلات ناشی از تحریم ها نتوانسته ایم گام های جدی در این باره برداریم، با این وجود محصول عسل آذربایجان شرقی در بازار همه استان های کشور دیگر عرضه می شود.