معاون امور موزه‌های سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در این مراسم گفت: با توجه به تاثیر مرحوم حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی بر حوزه علمیه مشهد، تربیت اساتید و علمای بسیار در این حوزه، الگوپذیری جوانان از روش زندگی وی، پروژه تاریخ شفاهی این عالم وارسته از اواخر بهمن سال ۱۳۸۵ در دستور کار آرشیو تاریخ شفاهی مدیریت اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی قرار گرفت.
مهدی قیصری نیک افزود: در این پروژه ۸۵ مصاحبه به مدت ۸۲ ساعت با ۷۳ نفر از مطلعان و شاگردان مرحوم حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی در زمینه زندگانی، خصوصیات اخلاقی، نحوه تدریس و آرای فقهی وی انجام گرفت که تمام مراحل آماده سازی و آرشیو آن انجام شده است.
وی ادامه داد: مرحوم آیت‌الله حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی، از دانشمندان و مدرسان نامدار حوزه علمیه مشهد است که در سال ۱۲۷۰ هجری شمسی در قلعه هاشم خان قزوین متولد شد و از محضر اساتید قزوین، از جمله حاج ملا علی طاهری و آخوند حاج ملا علی اکبر و آیت‌الله سید موسی زرآبادی قزوینی کسب فیض کرد.
وی گفت: مرحوم قزوینی برای تکمیل مدارج عالی به اصفهان مراجعت و نزد مرحوم آیت‌الله کلباسی و مرحوم فشارکی به کسب علم پرداخت و پس از بهره‌مندی از محضر استادان نجف، به مشهد آمد و از محضر آیت‌الله حاج میرزا محمد آقازاده و آیت‌الله میرزا مهدی غروی اصفهانی استفاده کرد و از محضر حضرات آیات حاج آقا حسین قمی و میرزا محمد آقازاده خراسانی فیض برد و از ایشان اجازه اجتهاد گرفت.
قیصری نیک افزود: رهبر معظم انقلاب اسلامی، شهید آیت‌الله سعیدی، آیت‌الله العظمی صالحی مازندرانی، آیت‌الله خزعلی، آیت‌الله میرزا حسن مروارید، آیت‌الله واعظزاده خراسانی و دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی از جمله شاگردان این عالم وارسته بودند که از محضر وی معارف بسیار آموختند.
وی ادامه داد: مرحوم حاج شیخ هاشم قزوینی همچون بسیاری از علما، سیاست را جدا از دیانت نمیدانست و به عنوان فقیهی سیاسی در قیام مسجد گوهرشاد و واقعه کشف حجاب در کنار دیگر علمای متدین و غیور مشهد با رضاخان مبارزه کرد.
وی گفت: کتابخانه‌ای به نام این عالم وارسته در سال ۱۳۶۸ در قطعه زمینی به مساحت یکهزار و ۵۰۰ مترمربع ساخته شد، این کتابخانه در یکی از مناطق کم برخوردار مشهد در بلوار شهید رستمی ۳۸، در ۲ طبقه ساخته شده که طبقه همکف مربوط به مردان و طبقه زیرزمین مربوط به زنان است.
قیصری نیک افزود: با توجه به استقبال گسترده بانوان، ساختمان شماره ۲ این کتابخانه در سه طبقه و همزمان با سالروز ولادت حضرت فاطمه زهرا (س) تیر ماه سال ۱۳۸۶ در زمینی به مساحت ۲ هزار و ۳۳۸ مترمربع مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
وی ادامه داد: هم اکنون کتابخانه حاج شیخ هاشم مدرس قزوینی در ۲ ساختمان جداگانه ویژه مردان و زنان دارای بخش‌های گوناگون از جمله تالار مطالعه، قفسه باز، تالار مرجع، تالار نوجوانان، تالار مطبوعات، بخش منابع سمعی و بصری، بخش امانت کتاب، ایستگاه کودک و کتابخانه کتابهای جیبی است که حدود ۲۶ هزار عضو دارد.
وی گفت: ۹۳ هزار جلد کتاب چاپی، ۵۴ هزار کتاب جیبی، ۱۲ هزار و ۲۰۰ منبع دیداری و شنیداری و ۲۴ عنوان نشریه ادواری از جمله داشته‌ها و منابع این کتابخانه است.