«علی شکوهی» عصر چهارشنبه در نشست "آتش زیر خاکستر" که در انجمن اندیشه و قلم برگزار شد، اظهار کرد: برخی معتقدند تحریک برخی از بیگانگان باعث بروز حوادث آبان ۹۸ شده است و بیگانگان سعی دارند با این مدل حکومت را تحت فشار قرار دهند که تغییر رژیم ایجاد شود.
وی مدعی شد: از سویی گروه دیگر که به تندروها معروفند این گزاره را مطرح می کنند که توطئه بزرگ امنیتی وجود دارد. این گروه کل دولت روحانی و شخص رییس جمهوری را به مثابه یک جریان نفوذی تلقی می‌کنند و معتقدند جریان دولت برای زیر سوال بردن نظام و آرمان‌های انقلاب طوری عمل می کنند که اعتراض و اغتشاش در کشور شکل بگیرد.
شکوهی یادآور شد: این تحلیل‌ها در شبکه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌های تندرو به شدت وجود دارد و انگشت اتهام را به سمت عملکرد دولت می برند، آنها مدعی هستند که روحانی عامل خارجی است و اعتراضات اخیر به قضیه بنزین را با نگاه امنیتی به دولت کنونی پیوند می‌زنند و می‌گویند گران کردن بنزین عمدی بوده است که اعتراضات شکل گیرد و روحانی حاکمیت را مقصر جلوه دهد.
وی ادامه داد: از طرفی طرفداران دولت معتقدند، جریان تندرو در صدد کودتای علیه دولت هستند و برای سقوط دولت و وادار کردن روحانی به استعفا تلاش می کنند. طرفداران دولت بر این عقیده اند که تندروها به طور مداوم زیر پای دولت پوست خربزه می گذارند که دولت را از کار بیاندازند.
این فعال اصلاح طلب با بیان اینکه دولت به شدت تحت فشار است، خاطرنشان کرد: تحریم ها به شدت دولت را زیر فشار گذاشته است، منابع مالی حتی برای تامین حقوق کارمندان دولت وجود ندارد به همین دلیل راهکار مذاکره و خروج از این شرایط را دنبال می کند که البته نظام این رویکرد دولت را نمی پسندد.
وی ادامه داد: بنابراین دولت راهی جز افزایش مالیات و مدیریت کشور از طریق واقعی کردن حامل های انرژی ندارد، چون پولی غیر از این وجود ندارد و متصور نیست. یک دلیل وجود دارد که دولت به صورت آنی نرخ جدید بنزین را اعلام کرد و آن این است که اگر از قبل اطلاع رسانی می شد با هجوم مردم به پمپ بنزین ها مواجه می شدو صف های طولانی شکل می گرفت.
شکوهی با بیان اینکه کل نظام در تصمیم افزایش قیمت بنزین شریک است، خاطرنشان کرد: به هر حال این اتفاق افتاد و رهبری هم از این تصمیم حمایت کرد، البته اعتراضات مردم به سمتی رفته که دولت مجبور شد بگویند همه درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین را به مردم برمی‌گرداند و «آش نخورده و دهن سوخته» برای روحانی اتفاق افتاد.
این کارشناس سیاست داخلی عنوان کرد: بخشی از اقتصاددان ها، نگاه دیگری هم به ماجرا دارند و بر این باورند که رویکرد دولت یک رویکرد نئولیبرالی است و می گویند روحانی آگاهانه افزایش قیمت را اعلام کرد ولی متوجه پیامدهای آن نبود و مقامات اجرایی پیش‌بینی این حد از واکنش را از سوی مردم نمی‌کردند.
وی اضافه کرد: اما جریان عمومی تحلیلگران اجتماعی ما بر این باورند که ریشه اعتزاضات در لایحه های تاریخی نارضایتی های اجتماعی است که دلایل متعدد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارد. بنابراین به جای اینکه دنبال توطئه و طراحی بیگانگان باشیم به درون نگاه کنیم و به وضعیت خودمان و عواملی که دست خودمان است توجه کنیم، محور این تحلیل به بسترهای اجتماعی و سیاسی برمی‌گردد و آن را اصل می دانند.
شکوهی ریشه خیلی از گره های اقتصادی و اجتماعی امروز ایران را تاریخی عنوان کرد و گفت: می‌گویند گرانی را دولت روحانی ایجاد کرده است در حالی واقعا اینگونه نیست و هر دولتی هم جای دولت روحانی بود نمی توانست معجزه کند چون ریشه آن تاریخی و قسمتی از آن هم به متغیر روابط خارجی ایران در چهل سال گذشته و همین ۲ سال اخیر بر می گردد.
وی یادآور شد: مطالبات مردم به صورت تاریخی تلنبار شده است و معلوم است که سیستم سیاسی به راحتی نمی‌توان جواب دهد. در اینگونه مواقع در دنیا احزاب و گروه‌های سیاسی این مطالبات را برای مردم تبیین و محدود می‌کنند و دومین کارکرد احزاب، گروه‌های سیاسی و نهادهای مدنی و صنفی این است برای ناکارآمدی سیستم برنامه جدید ارائه می دهند و مردم را به آینده و تغییر و اصلاح رویکرد امیدوار می کنند.
عضو شورای مرکزی مجمع ایثارگران اصلاح طلب گفت: مردم باید بپذیرند که یک نظام قضایی منصف و مبتنی بر عدالت وجود دارد که می‌توان به آن پناه برد. نظام قضایی که مستقل از قدرت سیاسی عمل می‌کند و پناهگاه عمومی مردم است. از این طریق مردم باور می کنند در تغییر قدرت نقش دارد و روی میزان محبوبیت و مقبولیت نظام تاثیر دارد.
شکوهی افزود: نظام سیاسی که قراراست پاسخگو باشد باید یا مسئله های مردم را حل کند یا به سوالات آنها پاسخ دهند، معتقدم در هر دو حیطه جمهوری اسلامی ناکارآمد بوده است. نه مسئله ای از مردم حل کرده و نه به سوالات آنها جواب می دهد.
ریشه ها و عوامل اعتراضات
ناصر ایمانی، روزنامه نگار و فعال اصولگرا در نشست "آتش زیر خاکستر" که عصر چهارشنبه در انجمن اندیشه و قلم برگزار شد، گفت: ماجرای اعتراضات اخیر از یک موضوع اقتصادی شروع شد کل این شلوغی ها در حدود ۳ روز الی ۴ روز طول کشید ابعاد خشونت بسیار بالا بود به سرعت به سوی خشونت رفت، خشونت غیرقابل تصور.
وی افزود: طبق گزارشی که مسئولان دادند حدود ۷۰۰ پمپ بنزین و بانک تخریب شده است البته آمار واقعی بالاتر است. این اتفاق ظرف یکماه نیفتاده است بلکه طی سه الی چهار روز حادث شد و جغرافیای اعتراضات خیلی وسیع بوده است به طوری که در بیش از ۱۰۰ شهر اتفاق افتاد.
ایمانی اضافه کرد: این موضوع قابل تامل و بررسی است و دلایل متعددی برای این اعتراضات وجود دارد ممکن است در درصد تاثیرگذاری عوامل مختلف بین کارشناسان اختلاف نظر وجود داشته باشد ولی همه بر این اصل که عوامل مختلفی در این حوادث تاثیر داشته است متفق‌اند.