«نوذر شفیعی» در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به سفر وزیر خارجه هند به تهران و برگزاری نوزدهمین نشست کمیسیون مشترک دو کشور گفت: ایران و هند هم از نظر فرهنگی و هم از نظر اقتصادی به یکدیگر نزدیک هستند به گونهای که میتوان اقتصادهای دو کشور را مکمل یکدیگر دانست.
وی با بیان اینکه هند در حال تبدیل شدن به یک قدرت جهانی است، اظهار داشت: موقعیت ژئوپولتیکی ایران به گونهای است که هندیها نمیتوانند نسبت به آن بیتفاوت باشند. این مسئله موجب همکاریهای ایران و هند در توسعه بندر چابهار و همکاری مشترک در حوزه راهسازی در افغانستان شده است. علاوه بر این تلاش هند، رسیدن به اتحادیه اروپا از طریق کریدور جنوب به شمال است که بخش اعظمی از آن، از ایران عبور میکند.
آمریکا مهمترین متغیر در روابط ایران و هند است
این کارشناس مسائل شبه قاره با بیان اینکه ایران و هند در روابط دوجانبه با یکدیگر اختلاف و مشکل اساسی ندارند، تصریح کرد: مسائل دیگری به عنوان متغیرهای دخیل بر روابط تهران و دهلینو اثر میگذارد که مهمترین آن، نقش ایالات متحده است. هند هرچند کشوری آسیایی است اما چون بیشترین همراهیها را با آمریکا دارد، در روابط بینالمللی به غرب سیاسی شهرت یافته است.
شفیعی با بیان اینکه هند نظم بینالمللی را پذیرفته در حالی که ایران را ناعادلانه میداند، خاطرنشان کرد: البته هند تا پایان جنگ سرد، خواهان تجدیدنظر در نظم بینالمللی بود اما پس از آن، استراتژیستهای هندی گفتند ما تا به امروز بر دنده چپ میخوابیدیم اما اکنون بر دنده راست بخوابیم و به همین خاطر، هند و آمربکا روابط نزدیکی با یکدیگر برقرار کردند.
هند معتقد است فرصت ایران را از دست بدهد، از چین عقب میافتد
وی ادامه داد: هند در کنار آمریکا است و سیاست خارجیاش از کاخ سفید تاثیر میپذیرد که از نکات منفی در روابط میان ایران و هند است. با این حال، هند بر آمریکا فشار میآورد تا بتواند روابطش با ایران را تحکیم بخشد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه هند معتقد است اگر فرصت ایران را از دست دهد، این فرصت به چین میرسد، ابراز داشت: دهلینو مهمترین رقیب خود را پکن میداند و معتقد است از دست دادن فرصت ایران، موجب میشود در رقابتهای منطقهای از چین عقب بماند و از آنجایی که هند، متحد آمریکا است، این ناکامی، ناکامی آمریکا هم محسوب میشود پس آنها به آمریکا هم فشار میآورند تا مانع روابطشان با ایران نشود.
تشکیل کمیسیون مشترک نشاندهنده عزم دهلینو برای توسعه مناسبات با تهران است
شفیعی با اشاره به عدم تحریم بندر چابهار توسط آمریکا بیان کرد: کاخ سفید به رغم تحریمهای گسترده، همکاری برای توسعه بندر چابهار را معاف از تحریم کرده و هند و افغانستان را از همکاری در این بندر منع نکرده است.
این استاد دانشگاه اظهارداشت: سیاست خارجی هند از نظر تئوری مبتنی بر رئالیسم نئوکلاسیک است یعنی هند به موقعیت ژئوپولتیکی، انرژی و جایگاه ایران را در منطقه نیاز دارد و هم در سطح بینالمللی توانسته آمریکا را در توسعه مناسبات تهران و دهلینو با خود همراه کند تا خللی جدی در روابط دو کشور ایجاد نکند.
وی افزود: تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در این برهه نشاندهنده عزم دهلینو برای توسعه مناسبات با تهران است و برای افزایش همکاریهای اقتصادی ایران و هند گام رو به جلو محسوب میشود.
این کارشناس مسائل هند درباره خرید نفت از ایران توسط هند یادآور شد: شرایط برای هند سخت است چراکه آمریکا فشار سنگینی برای عدم خرید نفت ایران وارد میکند. با این حال، کشورها به دنبال تنوعبخشی به منابع انرژی هستند و به همین خاطر، ممکن است هند برای تامین منابع انرژی به کشورهای دیگر روی بیاورد هرچند سعی میکند برای تامین انرژی به یک کشور وابسته نشود.
شفیعی اضافه کرد: هندیها با احتیاط به خرید نفت ایران وادار میشوند البته به مقدار کم هر چند که انتقال پول خرید آن دشوار است ولی طرفین سعی میکنند راههایی برای فروش نفت و راههایی برای برگشت پول آن پیدا کنند. آنها بیمیل نیستند حجم خرید نفت را ادامه افزایش دهند و هم مقداری از پول خرید را به صورت دلار بدهند.