از شکلگیری خانه سینمای ایران عمر زیادی نمیگذرد و در کل کشور نیز خانههای سینمای استانی یا شهری انگشت شمارند و دوستداران هنر سینما به تازگی وارد این عرصه شده و نسبت به ساماندهی مکانی برای رسیدگی به مسایل سینمای بومی منطقه خود اقدام کردهاند.
سابقه خانه سینما در ایران
خانه سینما به شکل رسمی در سال ۱۳۷۲ شکل گرفت. در این سال اعضای هیات مدیره ای که از سوی مدیران وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شده بودند مسوولیت تاسیس این نهاد صنفی را برعهده داشتند.
از جمله اهداف اصلی تشکیل خانه سینما را میتوان حفظ و صیانت از حقوق مادی و معنوی دست اندرکاران حرفهای تولید، توزیع و نمایش هنر و صنعت سینما و همچنین ایجاد امنیت شغلی و تامین اجتماعی و ارتقای سطح آموزشی و حرفهای دست اندرکاران سینمای ایران دانست.
در حال حاضر خانه سینما بزرگترین نهاد صنفی سینماگران ایران است که از یک دهه قبل هر ساله جشنی را تحت عنوان "جشن بزرگ سینمای ایران" برگزار میکند. شورای داوری، شورای صنفی، بانک فیلمنامه، بیمه و رفاه و کتابخانه از بخشهای مختلف خانه سینما ایران است.
تاکنون یکی دو استان در کشور نسبت به راهاندازی خانه سینما زیرنظر "خانه سینمای ایران" اقدام کردهاند اما در خراسان رضوی به سبب گذشته درخشان این استان در سینما شاید انتظار میرفت خیلی زودتر عوامل سینمایی به فکر راهاندازی این تشکل بیفتند.
خراسان رضوی به ویژه مشهد مقدس سهم عمده ای در موفقیتهای سینمای ایران و ارتقای کمی و کیفی آن دارد و سینماگران بزرگی در حوزههای مختلف به کشور تقدیم کرده به نحوی که سینمای ایران مدیون سینمای خراسان رضوی است
سهم بزرگ خراسان در سینمای ایران
تعداد زیادی از بزرگان سینمای ایران زاده خراسان هستند که در کسوت بازیگری، کارگردانی، نویسندگی و تهیهکنندگی در عرصهها و جشنوارههای مختلف ملی و بینالمللی خوش درخشیدهاند که از جمله آنها می توان به "ابوالفضل عطار، حامد بهداد، ساره بیات، سعید سهیلی، داریوش ارجمند، انوشیروان ارجمند، برزو ارجمند، امیر یل ارجمند، رضا عطاران، میترا حجار و رضا کیانیان" اشاره کرد.
در حوزه تولید فیلم، انجمن سینماگران جوان در خراسان رضوی کارنامه درخشانی در حوزه تربیت فیلم سازان دارد به طوری که هنرمندان دانش آموخته این انجمن موفق به دریافت جوایز متعددی در جشنواره های داخلی و خارجی شده اند.
از جمله فیلمسازان برجسته دانش آموخته انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد و دارنده جوایز ملی و بینالمللی می توان به علی جعفری سازنده فیلم "حس کشنده" و سیده فاطمه حسینی با فیلمنامه "انفرادی" اشاره کرد.
انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد علاوه بر ارائه آموزشهای تخصصی به فیلمسازان، تجهیزات کامل برای ساخت فیلم را در اختیار آنان قرار میدهد، بازیگران و عوامل حرفه ای فیلم را به آنان معرفی میکند، مجوزهای لازم برای تولید اثر را برای آنان صادر کرده و هر نوع پیگیری که مرتبط با دستگاههای اجرایی باشد را برای فیلمسازان انجام میدهد.
با این اوصاف جای "خانه سینما" به عنوان تشکلی که پیگیر مطالبات صنفی سینماگران خراسان رضوی باشد و بتواند هر آنچه مربوط به سینمای ایران میشود را در ابعادی کوچکتر تامین کند خالی است که راله اندازی آن نیازمند عزم و ارادهای است که به تازگی در دست اندرکاران استانی به چشم میخورد.
نخستین گام برای شکل گیری خانه سینما در مشهد
موسسه فرهنگی - هنری خانه هنرمندان مشهد با مصوبه شورای شهر مشهد زیر نظر شهرداری در مرداد ماه امسال شکل گرفت که در واقع پاسخگویی به یکی از دغدغههای مدیریت شهری مبنی بر حمایت از فعالیتهای هنری در قالب ساز و کارهای قانونی بود.
این موسسه در نخستین اقدامات خود برای حمایت از هنرمندان سینماگر در مشهد زمینه راهاندازی خانه سینما را فراهم کرد و در این راستا نخستین مجمع عمومی با حضور دست اندرکاران سینما و هیات موسس خانه سینما برگزار شده و طراحی اساسنامه آن را در دستور کار قرار داده است.
مدیرعامل موسسه فرهنگی- هنری خانه هنرمندان مشهد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: خراسان رضوی به ویژه مشهد مقدس سهم عمده ای در موفقیتهای سینمای ایران و ارتقای کمی و کیفی آن دارد و سینماگران بزرگی در حوزههای مختلف به کشور تقدیم کرده به نحوی که سینمای ایران مدیون سینمای خراسان رضوی است.
صدرا یوسفی افزود: با این وجود تاکنون بستری برای گردهم آمدن سینماگران خراسان رضوی زیر یک سقف فراهم نشده و از این ظرفیت برای همافزایی و تولید بیشتر محصولات سینمایی استفاده نشده است.
وی ادامه داد: راهاندازی خانه سینما به تمرکزبخشی فعالیت سینماگران و پیگیری مطالبات صنفی از مجاری قانونی و رسیدگی به مشکلات معیشتی آنان کمک شایانی میکند و در یک کلام به فعالیتهای عرصه سینما در مشهد انسجام میبخشد.
مدیرعامل موسسه خانه هنرمندان مشهد گفت: هرچند تاکنون تشکلی تحت عنوان "انجمن سینمای جوانان" در مشهد راهاندازی شده که به نوعی در نقش حمایت از سینماگران مشهدی ظاهر شده است اما این انجمن صرفا در یک حوزه مشخص فعالیت میکند و نمیتواند سینمای حرفهای و سایر صنوف مرتبط با حوزه سینما را نمایندگی کند.
یوسفی افزود: در پی نشستی که با مدیریت انجمن سینمای جوانان در مشهد برگزار شد مقرر شد فعالیتهای حمایتگرانه از سینماگران طی فرایندهای هماهنگ و مکمل باشد تا مطالبات سینماگران در حوزههای مختلف تامین شود.
وی ادامه داد: در گام نخست، مجمع عمومی خانه سینما برگزار شد و هیات موسس آن اساسنامه این خانه را تدوین و تنظیم کردند تا آن را برای طی مراحل قانونی و دریافت مجوز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال کنند.
مدیرعامل موسسه فرهنگی- هنری خانه هنرمندان مشهد گفت: هیات موسس خانه سینما در مشهد پنج نفر هستند که همه آنان از سینماگران تراز اول استان خراسان رضوی به شمار میروند.
یوسفی افزود: طی نشستی که پیشتر هیات موسس خانه سینما با مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی برگزار کرد مقرر شد با تشکیل خانه سینما،حوزه معیشتی هنرمندان تقویت و مطالبات صنفی آنان نظیر بیمه و امور رفاهی پیگیری شود.
وی اضافه کرد: اساسنامه تنظیم شده توسط هیات موسس خانه سینما در مشهد نیازمند ویرایش نهایی است که این مهم در حال انجام است و پس از تصویب نهایی اساسنامه توسط هیات موسس، برای دریافت مجوز به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی ارسال میشود.
راهاندازی خانه سینما به تمرکزبخشی فعالیت سینماگران و پیگیری مطالبات صنفی از مجاری قانونی و رسیدگی به مشکلات معیشتی آنان کمک شایانی میکند و در یک کلام به فعالیتهای عرصه سینما در مشهد انسجام میبخشد
خانهای در تراز خانه سینمای ایران
مدیر دفتر انجمن سینمای جوانان در مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: شکلگیری خانه سینما در این شهر مزیتهای فراوانی برای سینماگران مشهدی دارد و میتوان به وضعیت تولید فیلم بومی و اکران آن در این شهر کمک شایانی کند.
سیدوحید سیدحسینی افزود: خانه سینما میتواند با جذب سینماگران بومی پیگیر دریافت پروانه ساخت فیلم و نمایش آن در شهر مشهد باشد و با تامین امکانات و عوامل فنی بومی، بستر ساختن فیلم توسط هنرمندان خراسانی را در داخل شهر مشهد فراهم کند.
وی اضافه کرد: در واقع خانه سینما میتواند هماهنگ کننده عوامل فنی و اجرایی ساخت یک فیلم بومی توسط هنرمندان بومی یک استان و نمایش آن در نقاط مختلف کشور باشد.
مدیر دفتر انجمن سینمای جوانان در مشهد گفت: در صورتی که خانه سینمای ایران، خانه سینما مشهد را پس از دریافت مجوز لازم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تحت حمایت قرار دهد میتوان آینده درخشانی را برای سینمای مشهد با حمایتهای خانه سینما متصور شد.
حمایت مشروط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی از خانه سینما
معاون امور هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی هم در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: مواردی که در اساسنامه پیشنهادی هیات موسس خانه سینما مطرح شده در صورتی به تصویب این اداره کل و در نهایت به تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد رسید که قابلیت اجرا داشته باشد.
محمدرضا محمدی افزود: بناست که خانه سینمای مشهد ذیل موسسه فرهنگی- هنری چندمنظوره خانه هنرمندان مشهد راهاندازی شود و هنوز در ابتدای مسیر قرار دارد و صحبتهای اولیه پیرامون این موضوع بین شهرداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان انجام شده است.
وی ادامه داد: هم اینک به منظور راهاندازی خانه سینما در مشهد، تعاملات اولیه و پیگیریهای اداری و قانونی در دست انجام است و در صورتی که امکان راهاندازی خانه سینما در چارچوب قانونی آن میسر باشد میتوان به راهاندازی آن خوش بین بود.