شانزدهم آذر امسال بود که در پی بارندگی و لغزنده شدن جاده‌ها، ابتدا در بامداد شنبه، سه دستگاه تریلی در محدوده پل شهید ستاری در مقابل کوه صفه به سمت بزرگراه شهید اقارب‌پرست قیچی کردند و واژگون شدند که همین امر، راهبندان و ترافیک ۶ ساعته در این محدوده تا ساعت هشت و نیم صبح را به‌دنبال داشت.
شامگاه همان روز یک دستگاه تریلی دیگر در همین محور قیچی کرد و باز هم داستان واژگونی خودروهای سنگین، خسارت وارد شدن به خودروهای دیگر و تاسیسات شهری و ایجاد ترافیک سنگین و راهبندان در محورهای جنوبی کلانشهر اصفهان تکرار شد.
حمل و نقل و تردد خودروها در جنوب کلانشهر اصفهان به‌طور عمده از چند بزرگراه از جمله شهید وحید دستجردی، صفه، شهید اقارب‌پرست و شهید کشوری انجام می‌شود اما عوامل مختلفی مانند افزایش تعداد و تردد خودروها، اشباع شدن خیابان‌ها از خودرو، تردد خودروهای سنگین و تکمیل نشدن کمربندی‌های شرق و غرب در چند سال اخیر منجر به حادثه‌های زیادی در این محورها شد به‌طوریکه به گفته برخی از مسوولان و کارشناسان، این بزرگراه‌ها به جای اینکه بیشتر برای حل ترافیک شهری کارآمد باشند در مواقعی مانند بارندگی، تبدیل به نقاط حادثه‌خیز می‌شوند.
سقوط کانتینر یک تریلی بر روی ۲ خودرو در بزرگراه شهید دستجردی در آذر ۹۵، کشته شدن یک زن به همراه فرزند هشت ماهه‌اش بر اثر برخورد یک دستگاه تریلی ولوو با یک دستگاه خودروی سواری پراید در بزرگراه شهید دستجردی در اسفند ۹۶، واژگونی سه دستگاه کامیون در بزرگراه‌های شهید اقارب پرست و دستجردی در یک روز در دی ۹۷ ، مصدومیت پنج تَن بر اثر برخورد یک دستگاه کامیون با ۲ خودروی سواری پراید و پژو ۲۰۶ در بزرگراه شهید دستجردی در اردیبهشت ۹۸ و واژگون شدن یک دستگاه کامیون در ورودی جنوب اصفهان مقابل پایانه مسافربری صفه در مهر ۹۸ نمونه ای از صدها حادثه‌ای است که در سال‌های اخیر در این محورها رخ داده است.
تردد خودروهای سنگین در این محورها، علاوه بر سهم و نقشی که در افزایش آلودگی هوای کلانشهر اصفهان دارد، از ابعاد مختلف دیگر مانند ایجاد ترافیک و حادثه‌های خطرساز مانند تصادف رانندگی، قیچی کردن و واژگونی در روزهای بارانی، در چند سال اخیر به یکی از چالش‌های این خطه تبدیل شد و مردم خواهان رسیدگی به این موضوع در کوتاهترین زمان ممکن هستند.
از طرفی مسوولان استان و شهر اصفهان در چند سال اخیر، اجرای طرح‌هایی را مانند ایجاد کمربندی‌های شرق و غرب برای انتقال ترافیک و تردد خودروهای سنگین از ورودی جنوب شهر به این کمربندی‌ها را در دستور کار خود قرار دادند هرچند عملیات اجرایی این طرح‌ها در این سال ها با کش و قوس‌های فراوان همراه بود و هنوز به‌طور کامل تکمیل نشده است.
درحالیکه تردد خودروهای سنگین در مواردی مانند روزهای آلودگی هوا و شروع سال تحصیلی در کلانشهر اصفهان محدود می‌شود، اما یکی از خواسته‌های مردم اقدام جدی برای جلوگیری از ورود و تردد آنها در خیابان‌های سطح شهر به‌منظور پیشگیری از حادثه‌های بزرگ و خطرناک است.
وقوع این حادثه‌ها و خواست مردم برای رسیدگی هرچه سریعتر به آن، مسوولان اصفهان را بر آن داشت تا در نشست‌های مشترک معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان، مدیریت بحران استانداری و پلیس راهور اصفهان این موضوع بررسی و راهکارهایی برای افزایش ایمنی تردد در بزرگراه‌های شهر به‌ویژه شهید دستجردی و شهید اقارب‌پرست اندیشیده شود.
مدیر کل مدیریت بحران استانداری اصفهان در این باره به ایرنا گفت: در این نشست‌ها، وضعیت بزرگراه‌های شهید وحید دستجردی، شهید اقارب‌پرست، صفه و شهید کشوری و پل‌های شهید ستاری، دفاع مقدس و ۲ طبقه امام خمینی (ره) بررسی و مقرر شد که گلوگاه‌های حادثه‌خیز و تصادف‌خیز مشخص شود.
منصور شیشه فروش با بیان اینکه لازم است تمهیدات و امکانات لازم در این محورها برای اقدام‌های فوری در شرایط اضطرار فراهم شود، افزود: اتوبان شهید دستجردی و صفه دارای شیب‌های تندی هستند که مقرر شد شهرداری با همکاری پلیس راهور نسبت به اصلاح این شیب‌ها اقدام کند.
شیشه‌فروش با اشاره به اینکه این موضوع در جلسه مدیریت بحران استانداری اصفهان نیز مورد تاکید قرار گرفت، اضافه کرد: همچنین مقرر شد کیفیت آسفالت این محورها از نظر فنی بررسی و مشخص شود که چه مشکلی به هنگام بارندگی پیش می‌آید که خودروها دچار حادثه می‌شوند.
وی، بزرگراه‌های شهید اقارب‌پرست، شهید دستجردی و شهدای صفه را از مقاطع پر خطر در کلانشهر اصفهان برشمرد و تصریح کرد: مقرر است نیوجرسی (حفاظ بتُنی) بین ۲ باند این محورها برای جلوگیری از ورود خودروها به باند مخالف در هنگام حوادث و تصادف ها ایجاد شود.
شیشه‌فروش، آشکارسازی مقاطع پرخطر و نصب تابلوهای هشدار را از دیگر اقدام‌های مورد تاکید، عنوان و اضافه کرد: باید راه و شهرسازی نیز برای تکمیل جاده باغ ابریشم و پشت سپاهان‌شهر و نصب نیوجرسی در آن هرچه سریعتر اقدام کند.
به گفته وی، موضوع ممنوعیت تردد کامیون‌ها و تریلی‌ها در این محورها باید در شورای ترافیک استان بررسی شود و در صورت تصویب در این شورا، اجرا خواهد شد.
تردد خودروهای سنگین به کمربندی‌های سپاهان‌شهر و شرق اصفهان منتقل می‌شود
رییس پلیس راهور استان اصفهان نیز در گفت و گو با ایرنا با اشاره به چند حادثه در بزرگراه‌های جنوب کلانشهر اصفهان در روزهای بارانی پاییز امسال، خاطرنشان کرد: پس از این حوادث، جلسه‌هایی با مسوولان از جمله مدیریت بحران برگزار و موضوع بررسی شد.
سرهنگ محمدرضا محمدی افزود: یکی از مصوبه‌های این جلسه این بود که عبور خودروهای سنگین به کمربندی سپاهان‌شهر در غرب و کمربندی شرق اصفهان منتقل شود.
وی دلیل این کار را خطرآفرین بودن تردد خودروهای سنگین در بین خودروهای سواری در بزرگراه‌های جنوب اصفهان و اشباع بودن این بزرگراه ها از خودرو عنوان کرد.
محمدی با بیان اینکه همچنین مقرر شد که برای زمستان امسال اقدام‌هایی کوتاه مدت در جهت پیشگیری از وقوع مجدد این حادثه‌ها، انجام شود، افزود: طرح‌های بلند مدتی نیز در این زمینه باید انجام شود از جمله تعریض پل شهید ستاری در اتوبان صفه.
وی از جمله اقدام‌های عاجل مصوب را روکش آسفالت این بزرگراه‌ها اعلام و اضافه کرد: این محورها دارای مسیرها و مقاطع با شیب تند هستند که باید آسفالت آنها در جهت جلوگیری هرچه بیشتر از لغزنده شدن جاده، اصلاح شود.
رییس پلیس راهور استان اصفهان با تاکید بر اینکه لازم است رانندگان خودروهای سنگین در چنین روزهایی، سرعت مطمئنه را رعایت کنند، اظهارداشت: شهرداری اصفهان نیز باید نسبت به نصب نیوجرسی‌های مناسب در بین ۲ باند این بزرگراه ها به‌ویژه صفه اقدام کند تا خودروها در هنگام حادثه وارد باند مخالف نشوند زیرا این قبیل رخدادها، تلفات سنگینی به‌همراه دارد.
محمدی، نصب تابلوهای هشدار و اصلاح و بهبود شیارهای سطح آسفالت و کیفیت آن را از تکالیف شهرداری اصفهان خواند و اضافه کرد: دست‌کم باید ۲ دستگاه جرثقیل در محدوده این بزرگراه‌ها مستقر باشد تا هنگام بروز چنین حوادثی، سریع بتوان نسبت به جابه‌جایی خودروهای سنگین و آسیب‌دیده اقدام کرد.
مدیر ترافیک شهری شهرداری اصفهان نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: در سال‌های گذشته اقدام‌هایی مانندشیار ایمنی در سطح شیب‌دار آسفالت، نصب تابلوهای ایمنی برای کاهش سرعت و احتیاط و دوربین‌های کنترل سرعت در این بزرگراه‌ها انجام شده است.
مسعود بنده‌خدا با بیان اینکه به‌نظر می آید، شیارهای ایجاد شده بر روی این آسفالت‌ها کافی نیست و در مواردی نتوانست مانع از سرعت زیاد خودروها شود، افزود: این شیارها بهبود خواهد یافت.
وی با اشاره به حادثه‌های اخیر در این محورها و واژگون شدن چند خودروی سنگین، گفت: بر اساس تصمیم‌های گرفته شده مقرر شد که در مرحله نخست، روپوش و گاردریل‌های وسط بزرگراه‌ها به نیوجرسی با هدف جلوگیری از انحراف خودروها به باند مخالف، تبدیل شود که نظرهای مختلفی در این زمینه وجود دارد و در حال پیگیری است.
بنده‌خدا با اشاره به اینکه نیوجرسی جدید در مرحله طراحی در سازمان طراحی مهندسی شهرداری اصفهان قرار دارد، اظهار داشت: به احتمال زیاد در این محور از نیوجرسی‌های آماده مانند آنچه در بزرگراه ذوب آهن است، استفاده خواهد شد.
بنده‌خدا یکی دیگر از طرح‌های در دست پیگیری برای افزایش ایمنی در بزرگراه صفه و شهید اقارب‌پرست را تعریض پل شهید ستاری خواند و گفت: این طرح مصوب و ابلاغ شده و در دست معاونت عمرانی شهرداری اصفهان است.
وی ادامه داد: در بزرگراه شهید اقارب‌پرست نیز گاردریل‌های وسط محور به نیوجرسی تبدیل خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه بزرگراه شهید اقارب‌پرست نیاز مبرم به تعریض شدن و ایمن‌سازی حاشیه آن دارد، تصریح کرد: برای این کار با مشکلاتی مانند منطقه مسکونی جنوب شهر به‌ویژه شهرک امیریه، کوه صفه و دکل های برق موجود در منطقه مواجه هستیم.
ایجاد محورهای جدید برای ورود به جنوب شهر ضروری است
مدیر ترافیک شهری شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه در زمان حاضر فقط یک ورودی برای کلانشهر اصفهان از سمت جنوب وجود دارد که همان بزرگراه شهید دستجردی است، ادامه داد: از نظر تدابیر ایمنی و پدافند غیر عامل لازم است که محورهای کمکی برای آن ایجاد شود.
به گفته وی در شمال اصفهان چند مسیر و محور برای ورود به شهر وجود دارد از جمله بزرگراه آزادگان به سمت خیابان امام خمینی(ره) و بزرگراه معلم به سمت خیابان کاوه و مسیر جدید دیگری نیز از کنارگذر شرق به آن اضافه می شود.
وی یکی از تدابیر و ایده‌هایی که شهرداری اصفهان برای کاهش بار ترافیک بزرگراه شهید دستجردی و به عنوان راه کمکی برای آن پیشنهاد کرده است را ایجاد محوری از پشت زمین‌های " چشمه توتی " اعلام و خاطرنشان کرد: با ایجاد این محور، بزرگراه شهید دستجردی به‌طور مستقیم به شهید کشوری متصل می‌شود و رانندگانی که قصد تردد از این محور را دارند دیگر ناچار به عبور از مقابل پایانه مسافربری صفه نخواهند بود.
اراضی چشمه توتی در جنوب اصفهان و پشت پایانه مسافربری صفه و مجتمع زیتون قرار دارد و مقرر است حدود ۲ هزار واحد مسکونی در آن توسط چند تعاونی مسکن احداث شود.
پیش از این نیز برخی از مسوولان اصفهان عنوان کردند که ایجاد محور جدید برای هدایت و ورود خودروها از بزرگراه شهید دستجردی در شمال اصفهان به سمت بزرگراه شهید کشوری در شرق این کلانشهر برای کاهش بار ترافیکی ضروری است.
مدیر ترافیک شهری شهرداری اصفهان، یکی دیگر از طرح‌های پیشنهاد شده در این زمینه را اتصال کمربندی جنوب شرق اصفهان (پس از خروجی جنوبی سپاهان‌شهر) به ادامه بزرگراه شهید همت اعلام و تصریح کرد: در حال مذاکره و توافق با ارتش برای اجرایی شدن این طرح‌ها هستیم.
بزرگراه شهید همت در جنوب شرقی اصفهان پس از بزرگراه شهید کشوری به سمت پل غدیر و رودخانه زاینده رود، امتداد دارد.
بنده‌خدا درباره اینکه چگونه می‌توان تردد کامیون‌ها به داخل شهر از طرف بزرگراه‌های جنوبی شهر را متوقف کرد، توضیح داد: برای این کار باید محور کمربندی جنوب غربی تکمیل شود که بخشی از آن در حوزه اداره راه و شهرسازی است.
بنده‌خدا تاکید کرد: اگر پل‌های اتصال جاده پشت سپاهان‌شهر به سمت شهر ابریشم احداث و ادامه آن به سمت کمربندی کلیشاد و بزرگراه ذوب آهن، تکمیل شود آنگاه می‌توان ورود کامیون و تریلی به داخل شهر اصفهان از محور شهید دستجردی به سمت صفه و اقارب‌پرست را ممنوع کرد.
وی با بیان اینکه عملیات اجرایی احداث پل در انتهای جاده سپاهان‌شهر به سمت شهر ابریشم در دست اجراست، اظهار امیدواری کرد که هرچه زودتر با پایان یافتن این طرح‌ها، تردد خودروهای سنگینی که قصد عزیمت به سمت غرب اصفهان را دارند از جاده پشت سپاهان‌شهر اتفاق افتد و دیگر نیازی به ورود آنها به داخل محدوده جنوبی شهر نباشد.
با توجه به گسترش روز افزون شهر نشینی در استان اصفهان و روند مهاجرت به شهرهای بزرگ از جمله کلانشهر اصفهان و افزایش جمعیت آن و استفاده بیشتر مردم از خودرو، همچنین موقعیت ویژه اصفهان در مرکز کشور به‌عنوان شاهراه حمل و نقل بار و مسافر، باید دید آیا تصمیم های گرفته شده درباره انتقال تردد خودروهای سنگین در جنوب این شهر به سمت کمربندی های شرق و غرب، منجر به ممنوعیت ورود آنها به کلانشهر اصفهان و پیشگیری از وقوع حادثه‌های بیشتر خواهد شد.
بزرگراه شهید وحید دستجردی، تنها مسیر ورودی به کلانشهر اصفهان از سمت جنوب است که از پل راه‌آهن به سمت سپاهان‌شهر، سیتی‌سنتر و پایانه مسافربری صفه امتداد دارد و تنها محور اصلی برای تردد مسافران از اصفهان به سمت جنوب کشور از جمله شیراز است.
بزرگراه صفه نیز از پل دفاع مقدس و انتهای خیابان هزار جریب به سمت خیابان شهدای صفه و بزرگراه شهید اقارب پرست از خیابان شهدای صفه به سمت بزرگراه ذوب‌آهن امتداد دارد.
کلانشهر اصفهان بیش از ۲ میلیون تَن جمعیت دارد و روزانه حدود ۹۰۰ هزار خودرو در آن تردد می‌کند.