یکی از نیازهای اساسی برای پیشرفت و توسعه هر جامعه‌ای افزایش سطح سواد و دانش افراد آن جامعه به شمار می‌رود در این راستا اجرای طرح‌های سوادآموزی و باسواد کردن افراد بیسواد، سال‌هاست به یکی از برنامه‌های پرشتاب آموزش و پرورش تبدیل شده که این طرح با جدیت در کشور دنبال می‌شود.
بی شک داشتن سواد حداقلی زمانی معنی پیدا می‌کند که افرد در کنار توانایی خواندن و نوشتن، مهارت‌های مختلف را نیز فرا گرفته و توانمند شده و بتوانند فرد مفیدی برای خود و جامعه بوده و حتی به درجه‌ای از آگاهی برسند که بدون وابسته بودن به کسی از حق و حقوق حداقلی خود دفاع کنند.
مراکز یادگیری محلی سواد که از حدود چند سال پیش به همت سازمان نهضت سواد آموزی در کشور راه‌اندازی شد، ظرفیتی مناسب برای باسواد کردن افراد و ارتقای توانمندی‌های شغلی و اجتماعی آنان بویژه قشرهای محروم جامعه به شمار می‌رود.
قطعا فراگیری مهارت در کنار سواد می‌تواند به بهبود وضعیت زندگی افراد از لحاظ مختلف کمک کند، براین اساس می توان از مراکز یادگیری محلی به عنوان ظرفیت و فرصتی مناسب در این بخش نام برد.
بر این اساس و با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب، طرح راه اندازی «مراکز یادگیری محلی» به منظور توانمند سازی افراد برای رسیدن به یک زندگی هدفمند چند سالی است که در دستور کار سازمان نهضت سوادآموزی کشور قرار گرفته است.
مراکزیادگیری محلی از سال ۹۴ در استان کردستان نیز راه‌اندازی شد و از همان ابتدا تعدادی از مناطق حاشیه استان را زیر پوشش قرار داد.
مراکز یادگیری زمینه ای برای اشتغالزایی افراد بیسواد
مدیرکل امور اجتماعی استانداری کردستان می گوید: مراکز یادگیری محلی در استان با هدف آماموزش پایه سواد، مهارت‌های اساسی زندگی، اجتماعی و حقوق شهروندی راه‌اندازی شده و زمینه اشتغالزایی افراد بیسواد و کم سواد را فراهم می‌کند.
فرانک قدسی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این مراکز علاوه بر توانمندسازی افراد زمینه‌ای برای شناسایی افراد بیسواد در جامعه نیز به شمار می‌رود ضمن اینکه مشوق اساسی برای ادامه روند فعالیت در کلاس‌های سوادآموزی و جذب بیسوادان به این کلاس ها است.
وی گفت: افراد زیادی از طریق حضور در این مراکز توانسته‌اند گذشته از اینکه به هدف واقعی خود که باسوادی است برسند، حرفه و شغلی را نیز یاد گرفته باشند و در مجموع وسیله‌ای برای کارآفرینی و خود اشتغالی بسیاری از افراد شده است.
مدیرکل امور اجتماعی استانداری کردستان اظهار داشت: اگر فعالیت‌های سوادآموزی در مراکز یادگیری محلی متمرکز شود بسیاری از هزینه ها حدف خواهد شد و حتی زمینه نگهداشت سوادآموز تا پایان امتحان و چه بسا علاقمندی وی به ادامه تحصیل را نیز فراهم می‌کند.
وی یادآور شد: مراکز یادگیری محلی برای متمرکز شدن فعالیت‌های آموزشی سواد در محلات و نواحی حاشیه و توسعه مشارکت‌های بومی افراد تاثیر فراوانی دارد.
آموزش یک هزار و ۳۹۱ نفر در مراکز یادگیری محلی کردستان
وی با بیان اینکه استان کردستان هم اکنون دارای ۱۶ مرکز یادگیری محلی بوده که پنج مورد آن دولتی و مابقی غیردولتی است، گفت: براساس این آمار دهگلان، زیویه، سروآباد، کلاترزان و مریوان هر کدام دارای یک مرکز و شهرستان‌های قروه، ناحیه ۲ سنندج و دیواندره دارای ۲ مرکز و در ناحیه یک سنندج نیز سه مرکز فعال است.
قدسی با بیان اینکه سنندج از جمله شهرستان‌هایی است که دارای پنج مرکز یادگیری محلی فعال است، افزود: این مراکز در نواحی منفصل شهری حسن‌آباد، ننله و قلیان و همچنین خیابان ۱۷ شهریور و زندان مرکز فعالیت می‌کنند.
وی اظهار داشت: در سال جاری در مجموع یک هزار و ۳۹۱ نفر بیسواد و کم سواد شامل ۴۷۰ نفر در دوره سوادآموزی، ۶۸۴ نفر در دوره انتقال و حدود ۲۳۷ نفر در دوره تحکیم زیرپوشش برنامه‌های این مراکز قرار گرفته‌اند.
تلفیق سواد و مهارت
معاون سوادآموزی آموزش و پرورش کردستان نیز گفت: مراکز یادگیری محلی در راستای تلفیق سواد و مهارت در میان افراد بی سواد و کم سواد راه‌اندازی شده و سوادآموزان در کنار سواد، حرفه‌آموزی را نیز فرا می‌گیرند.
رمضان یوسفی افزود: این مراکز به سه شیوه دولتی، مشارکتی و برون سپاری راه‌اندازی شده و هر مرکز می‌تواند تا ۷۵ نفر را برای سواد آموزی و آموزش‌های پیش بینی شده جذب کند.
وی اظهار داشت: در این مراکز علاوه بر سوادآموزی، حرفه‌های همانند خیاطی، کلاش‌بافی، کریستال‌سازی، گلیم‌بافی، گلدوزی و یگر صنایع دستی به سوادآموزان آموزش داده می‌شود.
معاون سوادآموزی آموزش و پرورش کردستان با بیان اینکه بیشتر این مراکز در استان در نواحی حاشیه و منفصل شهری مشغول فعالیت هستند، اضافه کرد: در حال حاضر بیشترین آمار این مراکز مربوط به مرکز یادگیری حسن‌آباد با ۳۶۰ نفر و کمترین نیز مربوط به یکی دیگر از مراکز با ۱۰۲ نفر است.
مراکز یادگیری انگیزه‌ای برای باسوادی افراد
مدیر مرکز یادگیری نیایش سنندج نیز که در یکی از محلات حاشیه سنندج مستقر است، می‌گوید: با توجه به اینکه مراکز یادگیری محلی مهارت را نیز درکنارآموزش سواد قرار داده است، افراد انگیزه بیشتری برای شرکت در کلاس‌های سوادآموزی دارند.
روژین مرادی افزود: افرادی که درمراکز یادگیری حضور پیدا می‌کنند، بیشتر ازاینکه به سوادآموزی و فراگیری سوادعلاقه نشان دهند به کلاس‌های مهارتی که برگزار می‌شود، علاقمند هستند، اما با توجه به اینکه سواد و مهارت با هم آموزش داده می‌شود، افراد باسواد نیز می‌شوند.
وی اظهار داشت: بسیاری از افرادی که در این کلاس‌ها شرکت می‌کنند پس ازباسواد شدن و همچنین فراگیری مهارت‌های مختلف، توانسته‌اند برای خود کسب و کاری راه انداخته و کمک خرجی برای خود و خانواده‌هایشان باشند.
در تقویم جمهوری اسلامی ایران از اول تا هفتم دی با عنوان هفته نهضت سوادآموزی نامگذاری شده است.