تاریخ ایجاد باغ‌های ایرانی به قرن ششم پیش از میلاد و دوران هخامنشیان برمی‌گردد و طراحی باغ در ایران روند تکاملی خود را تا قرن ۱۹ ادامه داده است و این تکامل و ایجاد باغ‌ها در استان سمنان نیز به مانند دیگر نقاط کشور از همان دوران آغاز شد و به دلیل پهناوری و آب و هوای متنوع، باغ‌ها با محصولات و شکل‌های مختلف در جای جای این استان شکل گرفت که امروز می‌توان از آن‌ها به عنوان میراث تاریخی- طبیعی یاد کرد.
باغ‌های سرسبز و چشم‌نواز سمنان نشان‌دهنده مهارت‌های مردم این خطه از کشور در طول زمان است که می‌توانند در دل طبیعت ابعاد زیبایی‌شناختی، تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و هویتی نقش بسزایی را در صنعت گردشگری و توسعه آن داشته باشند.
این باغ‌ها علاوه بر اینکه می‌توانند جنبه‌های زیبایی شناختی و تامین کننده ضرورت‌های وجود فضاهای سبز شهری باشند، به نوعی ریه های شهر سمنان محسوب می شوند، علاوه بر این، جذب گردشگر و توسعه این صنعت نیز از توانایی‌های نهفته این فضاهاست که باید با همت مسوولان شهری رونق بیشتری بگیرد.
گشتی در این باغ‌ها سازگاری و همسویی نیازهای مردم شهر سمنان با طبیعت را به خوبی نشان می‌دهد.
نمونه‌ای از کوچه باغ‌های سمنان
یکی از کوچه باغ های سمنان، در ضلع جنوبی بلوار 17 شهریور و ابتدای ورودی یکی از محلات ثلاثه تاریخی این شهر است که توجه هر مسافری را که تصویری کویری از سمنان دارد دگرگون می کند.
این کوچه باغ‌ها که در داخل شهر سمنان واقع شده است باقیمانده از بافت طبیعی شهر است که پر شده اند از درختان انار، انجیر و توت.
نهر جاری در این کوچه باغ‌ها در شرایط کویری همچون طلایی می‌درخشد. این کوچه باغ‌ها برای مسافران یا دانشجویانی که در این شهر تحصیل می‌کنند، جالب و دارای جذابیت است.
باغ‌ها و جنگل‌های دست کاشت نیز از نمونه‌های دیگری است که مساحتی بالغ بر ۳۷۰ هکتار را شامل می‌شود که در اطراف شهرها و مراکز جمعیت استان احداث شده‌اند. این فضاها دارای جاذبه‌های طبیعی هستند و می‌توانند به مقصدی مطلوب برای علاقه‌مندان به گشت و گذار بدل شوند. فضاهای مذکور علاوه بر این کارایی، سبب جلوگیری و گسترش آلودگی‌های صنعتی و تامین محیط زیست سالم و بالا بردن پوشش گیاهی و تلطیف هوای گرم کویری می‌شوند.
احداث برخی از این مکان‌های سبز با ارزش صرفا به منظور ایجاد تفرجگاه برای شهروندان و مسافران نیز بوده است.
علاوه بر آن، در مسیر راه‌های ورودی و خروجی استان سمنان به طول ۱۶۰ کیلومتر و در مساحتی بالغ بر ۹۶۰ هکتار جهت ایجاد فضای سبز اطراف جاده‌ها تاغ‌کاری انجام شده است، همچنین باغ‌های درختان تاغ دست کاشت در استان سمنان، سطحی معادل ۶۴.۸۹۶ هکتار را دارا است.
شهرداری سمنان ۵۱ باغ گشت را برگزار کرد
مدیر گردشگری شهرداری سمنان در گفت و گو با ایرنا، برگزاری طرح چهل باغ گشت در سمنان را تجربه‌ای موفق در توسعه گردشگری تفریحی شهری می‌خواند.
به گفته محمودرضا دارایی، صنعت گردشگری امروزه یکی از مهمترین راهکارهای ایجاد ارزش افزوده و بهره‌وری بیشتر در جامعه محسوب می‌شود و در این میان یکی از پیش نیازهای صنعت گردشگری وجود ظرفیت‌های گردشگری است.
وی با اشاره به باغ و باغ راه‌ها به عنوان یکی از ظرفیت‌های مهم گردشگری شهری سمنان بیان داشت: باغ‌ها با تاثیر بر سطوح اجتماعی، فرهنگی و تعاملی افراد، یکی از بهترین نمونه‌های فضای سبزشهری هستند که بر منظر شهر تاثیرگذارند.
دارایی ادامه داد: برای تجربه محیط طبیعی، کیفیت چشم‌انداز مشاهده‌شده، نقش اساسی ایفا می‌کند و ارزش این کیفیت، در تعامل میان انسان و محیط طبیعی نهفته است.
وی بیان کرد: یکی از بهترین الگوها برای نشان دادن این تعامل، باغ‌های شهری هستند که در شهر سمنان و به ویژه محدوده مرکزی و جنوبی شهر باغ های پویایی وجود دارد که همجواری آن‌ها و تشکیل باغ راه‌ها، نوعی گردشگری شهری را به وجود می‌آورد و مدیریت گردشگری شهرداری سمنان از سال گذشته تاکنون ۵۱ برنامه باغ گشت برگزار شده است.
به گفته این مقام مسئول شهری، میزان استقبال و حضور شهروندان در این برنامه‌ها، حاکی از اشتیاق آنان به شناخت و بازدید از ظرفیت‌های پنهان گردشگری شهر است.
مدیر گردشگری شهرداری سمنان ضمن تاکید بر نقش باغ گشت ها بر توسعه گردشگری تفریحی شهری، گفت: «دورگشت» عنوان برنامه گردشگری دیگری است که به گردشگری محیط های اطراف شهر از کویر تا کوهستان می‌پردازد و می تواند منجر به توسعه و جذب گردشگر شود.
باید دانست تاثیراتی که باغ‌های تاریخی در جذب گردشگر و بهبود فضای شهری دارند ضرورت محافظت از آن‌ها را دو چندان می‌کند.
شناسایی و فهرست‌بندی این فضاها از ابتدایی ترین اقدام‌ها است که در انواع مراقبت یعنی نگهداری، حفاظت و مرمت آن‌ها بسیار مهم است.