آیا طالبان گروهی متحد است؟
بسیاری از مقام های دولت افغانستان پیشتر براین موضوع تاکید کردند که گروه طالبان متحد نبوده و اختلافاتی در بین فرماندهان این گروه وجود دارد که موجب می شود تا اعضای این گروه از رهبران طالبان حرف شنوی نداشته باشند.
«حمد الله محب» رئیس شورای امنیت ملی افغانستان بارها گفته است: برخی از فرماندهان بلند پایه طالبان به داعش پیوسته و به دستورات رهبران خود عمل نمیکنند.
دولت افغانستان و طرف آمریکایی گفت وگوهای صلح با طالبان تأکید دارند که آتش بس را بر طالبان تحمیل کنند تا سرنوشت جنگجویان این گروه و فرمانبرداری از رهبران آن روشن شود.
طالبان برای اولین بار در سال ۱۳۹۷ سه روز را به مناسبت عید سعید قربان آتش بس اعلام کرد اما پس از آن با هر درخواست دولت افغانستان برای آتش بس مخالفت کرده است.
روز گذشته (شنبه) خبرهایی مبنی بر این موضوع انتشار یافت که طالبان با آتش بس موقت و یک هفتهای موافقت نموده و اعلام کرده که همزمان با امضای توافقنامه صلح با آمریکا آتش بس نیز برقرار خواهد شد. اما تاکنون جزئیات کامل این موضوع مشخص نشده و این سوال مطرح است، آیا آتش بس آتی صرفا با نیروهای آمریکایی خواهد بود یا دولت افغانستان را نیز در بر می گیرد و اگر دولت هم شامل این طرح باشد، این حرکت سراسری است یا صرفا در برخی نقاط مشخص در افغانستان اعمال میشود.
سوالی دیگری نیز مطرح است که چرا گروه طالبان با برقراری آتش بس مخالف است و این اقدام برای آنها چه تبعاتی در پی خواهد داشت؟
شماری از کارشناسان افغانستان باور دارند که آتش بس برای طالبان یک آزمون بزرگ است زیرا اگر ین گروه نتواند آن را حفظ کنند، برای آنها تبعات منفی خواهد داشت و اگر بتوانند آن را با موفقیت سپری کنند، این موضوع حاکی از یکپارچگی و قدرت آنهاست.
ماهیت آتش بس و طالبان
احمد سعیدی کارشناس مسائل سیاسی افغانستان دراین زمینه گفت: طالبان به آتش بس هفت روزه در مرکز شهرهای افغانستان توافق کرده اند. به باور وی این نوع آتش بس تنها در شهرهای بزرگ نمی تواند مشکل افغانستان را حل کند اما از آنجایی که اولین حلقه از زنجیری است که از جنگ تا صلح ادامه دارد و یک عنصر ضروری برای ترک مخاصمه است، میتواند مقدمه پایان جنگ باشد.
سعیدی افزود: این آتش بس هم می تواند اقدامی برای رسیدن به صلح در افغانستان قلمداد شود.
این کارشناس افغانستانی تاکید کرد: آتش بس پیش رو آزمونی برای طالبان است، به این معنی که اگر درمدت هفت روز در مناطق تحت آتش بس، حمله نظامی، انتحاری و انفجاری انجام نشود، این موضوع بیانگر یکدست بودن این گروه است و آنها هنوز بر تمام گروه های تحت سیطره خود در داخل افغانستان کنترل و تسلط دارند.
وی معتقد است: اگر آتش بس طبق برنامه اعلام شده پیش برود، اعتبار وعده های طالبان افزایش می یابد، اما اگر آتش بس هفت روزه شکست بخورد حاکی از عدم هماهنگی میان آنها و شکست در این طرح خواهد بود.
پایگاه خبری «نن تکی آسیا» نیز روز یکشنبه در این زمینه با انتشار گزارش تحلیلی نوشت: احتمال دسیسه ای نیز در جریان آتش بس وجود دارد تا حملاتی را انجام دهند و به دنبال آن از پراکندگی بین طالبان سخن گفته شود.
مزیت آتش بس برای دولت افغانستان و طرف آمریکایی
این پایگاه خبری افزود: از طرف دیگر تنها فشار طالبان بر نیروهای آمریکایی حملات نظامی است و گزینه دیگری دراین زمینه وجود ندارد. اگر این گروه قبل از توافق آتش بس کنند، دیگر اهرم فشاری علیه آمریکا نخواهند داشت.
طبق این گزارش" آمریکا و دولت افغانستان از گزینه آتش بس به عنوان ابزار تبلیغاتی علیه طالبان استفاده خواهند کرد، زیرا مردم خواستار تمدید آتش بس هستند و اگر طالبان به این خواسته تن ندهد، بیش از گذشته نفوذ خود را درمیان آنها از دست می دهد."
گفته می شود هفته گذشته یک هیأت سه نفری از اعضایطالبان به رهبری مولوی «شهاب الدین دلاور» به پاکستان رفت تا نظر مقام های پاکستان و رهبران خویش را در مورد آتش بس موقت کسب کنند. طبق گزارش های رسانه ای این هیأت پس از گفت وگو با رهبران خود در پاکستان به استان هلمند افغانستان نیز سفر کرد و سرانجام به دوحه برگشت.