تهران- ایرنا- استعفای احتمالی وزیر امور خارجه آمریکا گمانه زنی‌ها در خصوص جانشینان احتمالی او را افزایش داده است و در این میان چند چهره بیشترین شانس جانشینی را دارند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، شایعاتی که پیرامون استعفای مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به منظور نامزدی برای انتخابات مجلس سنا از کانزاس مطرح شد،  با واکنش دونالد ترامپ جنبه رسمی به خود گرفته است. ترامپ روز جمعه اول آذر به مجری خبر شبکه فاکس‌نیوز گفت که اگر مایک پمپئو بخواهد در انتخابات سال ۲۰۲۰ مجلس سنای آمریکا از ایالت خود در کانزاس نامزد شود با کناره‌گیری او موافقت خواهد کرد.

فشار حداکثری؛ فرزند نامشروع دیپلماسی

گفته می شود مایک پمپئو طراح اصلی سیاست کارزار فشار حداکثری اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران است. او در ظاهر خود را کاملا مطیع رییس‌جمهور نشان می‌دهد، اما در عمل سیاست از پیش‌طراحی شده خود را اجرا می‌کند. پمپئو این سیاست را از استراتژی «اقتدار» توماس شلینگ برنده جایزه نوبل اقتصادی ۲۰۰۵ وام گرفته است این استراتژی در کتاب «اسلحه و نفوذ» مطرح شده است. ماهیت اصلی این استراتژی، چانه‌زنی و تهدید و برای تغییر رفتار بازیگر مقابل است.

ماهیت اصلی استراتژی اقتدار، چانه زنی همراه با خشونت است. این استراتژی از تئوری بازی‌ها گرفته شده و با هدف تغییر یا ترک رفتار طراحی شده است که لازم است بر اساس یک برنامه دقیق طراحی شود و بر اساس سیستم تنبیه و مجازات برای وادار کردن دشمن به تغییر مسیر صورت بگیرد. اگر دشمن رفتار دلخواه را نشان نداد، تنبیه باید سخت‌تر شود و در نهایت ممکن است این مسیر به استفاده از نیروی نظامی هم منجر شود.

مجازات‌ها از تنش‌های اقتصادی تا درگیری نظامی را شامل می شود. تسلیم نشدن در هر مرحله مجازات را بیشتر می‌کند. اجرای موفقیت آمیز این راهبرد نیازمند آن است که دولت مجری هم اعتبار خود را حفظ کند. از جهاتی سیاست فشار حداکثری را می‌توان فرزند نامشروع دیپلماسی دانست زیرا فرصت تعامل واقعی دیپلماتیک را نابود کرده و تنها به کاپیتولاسیون می‌اندیشد.

 ظاهرا گمانه زنیهایی درباره جانشین احتمالی پمپئو انجام شده است. روزنامه آمریکایی واشنگتن پست گزینه‌های احتمالی جانشین وزیر امور خارجه آمریکا را معرفی کرده است. اما جانشینان احتمالی مایک پمپئو چه موضعی در قبال ایران دارند.

رابرت اوبراین و موضوع دوتابعیتی‌ها

رابرت اوبراین روز چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت توسط دونالد ترامپ به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید منصوب شد. اوبراین که جانشین جان بولتون شد، پیش از آن به عنوان نماینده ویژه ترامپ در امور گروگان‌ها در وزارت امور خارجه آمریکا مشغول به کار بود. اوبراین چهارمین مشاور امنیت ملی کاخ سفید در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ است. پیش از وی، مایکل فلین، هربرت مک‌مستر و جان بولتون در این سمت حضور داشتند.

اوبراین مکاتباتی با مقام‌های ایران درباره بازداشت برخی از شهروندان آمریکایی و دوتابعیتی‌ها داشته است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، ششم اردیبهشت امسال گفت که نامه اوبراین را دریافت کرده ولی این نامه یک‌سویه بوده و بدون اینکه پیشنهادی بدهد، خواستار آزادی زندانیان دوتابعیتی و آمریکایی از سوی دولت ایران شده بود.

رابرت اوبراین در یادداشتی که پنجم مهرماه پارسال در روزنامه آمریکایی هیل منتشر شده است، مدعی شد که ایران بدترین گروگان‌گیر است. او در این یادداشت، مدعی شد رفتار حکومت ایران درباره شهروندان آمریکایی غیراخلاقی است و یکی از شروط بهبود رابطه ایران و آمریکا را پایان دادن به این رفتار خوانده بود.
اوبراین در این یادداشت با تمجید از رویکرد دولت ترامپ، ادعا کرده بود که دولت آمریکا درک می‌کند که گروه‌های تروریستی و کشورهای یاغی مثل ایران هزینه‌ زیادی بر خانواده گروگان‌های آمریکایی تحمیل می‌کنند.

استیون منوچین: مسئول اجرای تحریم‌ها

استیون منوچین، وزیر امور خزانه‌داری آمریکا نیز یکی از محتمل‌ترین گزینه‌ها برای وزارت خارجه‌آمریکاست.  برخی مقامات آمریکایی گفته‌اند منوچین نیم‌نگاهی به صندلی پمپئو دارد، برخی دیگر نیز می‌گویند اگرچه او خیلی برای پیروزی تلاش نمی‌کند، ولی به هر حال وارد این رقابت شده است.

استیون منوچین از سال ۲۰۱۷ وزارت خزانه‌داری آمریکا را هدایت می‌کند. منوچین فرزند وال استریت محسوب می‌شود. پدرش نیز سال‌ها در سمت‌های مدیریتی در بانک گلدمن ساکس فعالیت می‌کرده است. استیون منوچین نیز پس از پایان تحصیلات‌اش در دانشگاه معتبر ییل، در همان بانک مشغول به کار شد.

علاوه بر نقش برجسته‌ وزارت خزانه‌داری برای پیشبرد اصلاحات مالیاتی مورد نظر جمهوری‌خواهان، این وزارتخانه مسوولیت نظارت بر اجرای تحریم‌های وضع‌شده‌ اقتصادی ایالات متحده علیه کشورهای تحریم‌شده و نیز پیگیری این تحریم‌ها را بر عهده دارد. بدین ترتیب ایران یکی از کشورهایی است که در مرکز توجه استیون منوچین قرار داشت. او اظهار نظرهای تندی علیه ایران داشته است.

منوچین دوشنبه ۶ آبان گفته بود که آمریکا فشار اقتصادی بر ایران در رابطه با برنامه اتمی این کشور را افزایش خواهد داد او مدعی شد که کارزار فشار حداکثری به وسیله تحریم‌ها تاثیر گذاشته و همچنان تاثیر می‌گذارد و باعث می‌شود که پول آن‌ها قطع بشود.

منوچین روابط صمیمانه ای با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر تندرو رژیم صهیونیستی دارد. در جریان سفر به سرزمین های اشغالی نتانیاهو در واکنش به تحریم های ایران به منوچین گفت: «استیو، می‌خواهم از شما برای کاری که دارید می‌کنید تشکر کنم و تشویق‌تان کنم که هر چه بیشتر و بیشتر این کار را انجام دهید.»

ریچارد گرنل و حمایت از رژیم صهیونیستی

ریچارد گرنل سفیر آمریکا در آلمان است. او پیشتر طولانی‌ترین دوره حضور خود در سازمان ملل متحد را به عنوان سخنگوی آمریکا ایفا کرده است. او در دوره دونالد ترامپ سفیر ایالات متحده در آلمان شد.

او که از هواداران رژیم صهیونیستی است، روز سه شنبه ۷ آبان به شبکه فاکس نیوز گفت تهدید به نابودی اسرائیل نباید نادیده گرفته شود. او جمهوری اسلامی را به تروریسم متهم کرد و گفت به ویژه آن که این تهدیدات از سوی مقامات رژیم ایران، که از تروریسم به عنوان سلاحی برای ارعاب استفاده کرده اند، مطرح می‌شود.

گرنل در آذرماه امسال از پیوستن شش کشور اروپایی به سازوکار مالی اینستکس برای تجارت با ایران انتقاد کرد و اتهاماتی را متوجه جمهوری اسلامی کرد.

برایان هوک و فشار حداکثری

برایان هوک وکیل و سیاستمدار دولتی  گزینه دیگر محتمل برای وزارت خارجه‌آمریکاست. هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران بیش از هر فرد دیگری در مورد ایران اظهار نظر داشته و از سیاست‌های فشار حداکثری حمایت کرده است.

او از سال ۲۰۱۷ به عنوان مدیر برنامه‌ریزی سیاسی و مشاور سیاست‌گذاری وزیر امور خارجه مایک پومپئو خدمت می‌کند. در ۲۵ مرداد ماه برایان هوک به عنوان رئیس گروه اقدام ایران منصوب شد که مسئول راهبری، بازبینی و هماهنگی همه جوانب اقدامات مرتبط با ایران در وزارت خارجه آمریکا است و مستقیما با مایک پومپئو وزیر امور خارجه کار می‌کند.

در وزارت خارجه زمان تیلرسون، نام هوک در مسائل مربوط به ایران زمانی بیشتر شنیده شد که او سرپرستی کارگروهی را به عهده گرفت که مامور مذاکره با دولت‌های اروپایی برای اصلاح برجام مطابق خواست ترامپ شده بود.

او چندی پیش در سخنرانی خود در شورای روابط خارجی، با اشاره به تحریم‌های تازه و کوچک شدن بخش نفت ایران، مدعی شد که جمهوری اسلامی بیش از این تاب تحمل فشارهای اقتصادی را نخواهد داشت: جمهوری اسلامی دیگر نمی‌تواند شرکت‌های زیان‌ده را نگاه دارد... دیگر راهی برایش نمانده است.