ایجاد مسئولیت اجتماعی به تاکید کارشناسان می‌تواند به عنوان مهمترین راهبرد برون رفت از مشکلات زیست محیطی مطرح باشد و با تبیین درست این موضوع، بسیاری از مشکلات زیست محیطی در زمینه آلودگی هوا کاهش می‌یابد و برطرف می‌شود.
تحقق این مهم مستلزم اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی از جمله رسانه‌هاست تا با اقدام‌های بخش‌های مربوط و بین‌بخشی و آگاهی‌افزایی گام‌های موثر برداشت و برخی از ناهمواری‌های مرتبط را مرتفع کرد.
با این حال این روزها پدیده اینورژن (وارنگی دما) همانند سایر کلانشهرهای کشور در اصفهان مشاهد می‌شود و مردم با این چالش دست و پنجه نرم می‌کند و این پدیده از یک ماه گذشته است که میهمان ناخوانده دیار نصف جهان شد و به گفته مسئولان و کارشناسان تا ماه بهمن اگر پایداری هوا باشد ادامه دارد.
در رابطه با نقش بخش‌های مختلف در وضعیت آلودگی هوای اصفهان بارها و بارها توسط مسئولان و کارشناسان آمارهای مختلفی ارائه شد که همه با هم تفاوت دارد که در برخی موارد با واقعیت همخوانی ندارد ولی آنچه در این نوشتار اهمیت دارد این است که صنایع بزرگ و کوچک، خودروهای سنگین و سبک، منابع آلاینده های خانگی و شهری و حتی موتورسیکلت‌ها در این زمینه تاثیر زیادی دارند.
مهمترین موضوع محوری که در این زمینه مورد بحث است ،نتیجه نهایی تحقیق و پژوهش تخصصی دانشگاهی است که به گفته مسئولان مرتبط به زودی نتیجه نهایی آن منتشر می‌شود و سهم هر کدام مشخص می‌شود.
با این حال در زمینه آلودگی هوا همه مسئول هستیم و باید نقش خود را به خوبی ایفا کنیم، به طور مثال مردم با رعایت محدودیت‌های ترافیکی طرح زوج و فرد، عدم استفاده از خودرهای تک سرنیشن، رعایت دوره‌ای معاینه فنی و تنظیم موتور، استفاده از حمل و نقل عمومی می‌توانند در این زمینه نقش بسزایی داشته باشند. صنایع بزرگ و کوچک در این شرایط می‌توانند الزامات زیست محیطی را رعایت کنندبه طور مثال فیلتراسیون و استفاده از سوخت پاک نقش مهمی را ایفا کنند.
دستگاه‌های اجرایی و مسئولان امر با برنامه‌ریزی و نظارت دقیق علمی و عملی در این زمینه نقش خود را به خوبی ایفا کنند تا در این شرایط بهترین راهبرد را اتخاذ کرد.
ایجاد حس مسئولیت اجتماعی موضوعی که از سوی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان مورد تاکید قرار گرفته است می‌تواند به عنوان بهترین و مهمترین راهبرد برای برون رفت از مشکلات زیست محیطی مطرح باشد و اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی‌های زیست محیطی لازمه ترویج حس مسئولیت اجتماعی در بین مردم و مسئولان است.
ایرج حشمتی مدیرکل حفاظت محیط زیست اصفهان با اشاره به راهبرد این اداره‌کل در زمینه مسئولیت اجتماعی اظهارداشت: اصفهان در صورتی به شاخص‌های مطلوب زیست محیطی دست می‌یابد که همه آحاد و افراد جامعه به خصوص فعالان اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مجموعه تاثیرگذاران جامعه در ایفای مسئولیت اجتماعی خود نسبت به محیط زیست نقش آفرین باشند و ضمن شناسایی وظایف خود در این خصوص با محیط زیست استان همراهی کنند.
وی پیگیری اخذ اعتبارات ملی برای دستگاه های فرا بخش محیط زیست، ایجاد حس مسئولیت اجتماعی در بین تصمیم‌گیران و تسهیل در ارائه خدمات محیط زیستی به مراجعین را، برغم کمبود امکانات از مهمترین فعالیت‌ها و اقدام‌ها این نهاد برشمرد.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان گفت: تحلیل آلودگی هوای این روزهای اصفهان بیانگر احتمال تخلف بعضی از صنایع آلاینده است و نیاز به بررسی کاملتری در این زمینه وجود دارد.
محمد کوشافر در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: نظارت‌ها بر واحدهای صنعتی و مواظبت از مصرف سوخت این کارخانه‌ها در روزهای آلوده باید خیلی بیشتر شود.
وی با تاکید بر اینکه واحدهای صنعتی و نقاطی که موجب آلودگی هوا می‌شوند در این روزها باید مورد توجه کافی قرار گیرند بیان کرد: در قانون پیش بینی شده که در صورت لزوم و برای کاهش آلودگی هوا، بعضی از واحدهای آلاینده تعطیل شوند.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان ادامه داد: فعالیت بعضی از واحدهای صنعتی آلاینده هم در این روزها علاوه بر تعطیلی مدارس، کم شد و یا تعطیل شدند.
وی تاکید کرد: قوانین، ضوابط و دستورالعمل‌هایی از جمله قانون هوای پاک در این زمینه وجود دارد که مشخص کرده مدارس در چه شرایطی باید تعطیل شوند و رعایت این قوانین و مقررات، تاثیر زیادی بر حفظ سلامت فرزندانمان خواهد داشت.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان معتقد است همه مردم و دستگاه‌های اجرایی باید با همکاری و هماهنگی هرچه بیشتر مانع از تشدید آلودگی هوا و رسیدن آن به وضعیت ناسالم و خطرناک شوند.
منصور شیشه‌فروش در این پیوند در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: سازمان صنعت، معدن و تجارت باید نسبت به محدودسازی فعالیت واحدهای صنعتی و تولیدی آلاینده به‌ویژه کوره‌های گچ‌پزی و آجرپزی و معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان نیز نسبت به تقویت ناوگان عمومی حمل و نقل از جمله مترو اقدام کند.
وی با بیان اینکه پلیس راهور نیز باید با اعمال قانون مانع از تردد خودروها و کامیون‌های دودزا و فاقد معاینه فنی در سطح و حاشیه اصفهان و سایر شهرهای بزرگ استان شود، خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی نیز باید مانع آتش‌زدن مزارع شود و اداره گاز، مصرف بهینه سوخت در وسایل گرمایشی را به مردم تذکر دهد.
طبق آمارهای منتشر شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست، کلانشهر اصفهان در سال گذشته تا 10 دی ماه همان سال 37 روز هوای پاک را تجربه کرد که هوای سالم آن 204 روز و 39 روز نیز هوای ناسالم برای گروه حساس قرار داست و 3 روز نیز ناسالم برای عموم بود.
این در حالی است که در سال جاری تا 10 دی ماه کلانشهر اصفهان 18 روز هوای پاک، 189 روز هوای سالم یا قابل قبول، 59 روز هوای ناسالم برای گروه های حساس ،5 روز ناسالم برای عموم و 2 روز نیز بسیار ناسالم را تجربه کرد که سال 98 نسبت به سال 97 سیر کاهشی داشت و وضعیت خوبی را شاهد نبودیم که راهکار ایجاد حس مسئولیت اجتماعی بین مردم و مسئولان را بیش از پیش می طلبد و نیاز است در این زمینه تصمیمات و راهکارهای محکمتری اتخاذ کرد.
نصف جهان در شمار یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران و حتی جهان است به گونه‌ای که تمامی مدارس این خطه در هفته گذشته به سبب افزایش غلظت آلاینده‌ها تعطیل بود به عقیده کارشناسان نتایج اجرای طرح‌های کنترل آلودگی هوای اصفهان، گویای ناموفق بودن آنهاست که مناسب و مطلوب این کلانشهر تاریخی نیست.
مهمترین معیار برای نمایش آلودگی، شاخص کیفی هوا ( Air Quality Index ) است. این شاخص معیاری است که غلظت ترکیبات مختلف آلاینده موجود در هوا نظیر منوکسیدکربن، دی اکسیدگوگرد، ترکیبات نیتروژن دار، ازون و ذرات معلق ( ذرات کوچکتر از ۱۰ میکرو متر و ذرات کوچکتر از ۲.۵ میکرو متر) را که دارای حدود مجاز متفاوت با واحدهای مختلف است را تبدیل به یک عدد بدون واحد می‌کند و وضعیت آلودگی هوا را نمایش می‌دهد.
شاخص کیفی هوا از صفر تا ۵۰ هوای پاک، ۵۱ تا ۱۰۰ هوای سالم، ۱۰۱ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه های حساس، ۱۵۱ تا ۲۰۰ ناسالم برای عموم، ۲۰۱ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم و ۳۰۱ تا ۵۰۰ خطرناک است.در جدول زیر رنگ‌های قراردادی برای هر گروه وضعیت هوا نشان داده شده است.
میزان آلودگی هوای شهر اصفهان امروز چهارشنبه در چند نقطه شهر با میانگین ۱۲۲ و ۱۳۷ و ۱۵۴ برای عموم ناسالم اعلام شده است.
کلانشهر اصفهان بیش از ۲ میلیون نفر جمعیت دارد و روزانه بیش از ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو در آن تردد می‌کنند و صنایع کوچک و بزرگ بسیاری آن را احاطه کرده‌اند.