کریدور حمل و نقل بین المللی شمال - جنوب ایران ارتباط کشورهای اروپایی، آسیای میانه، روسیه و منطقه قفقاز را با خلیج فارس و هندوستان فراهم می کند و اهمیت آن به عنوان مسیر اتصال و ارتباط کشورهای حوزه خلیج فارس به خزر، زمانی آشکار می شود که بدانیم اکنون مدت زمان رفت و آمد کشتی های تجاری از هند به آسیای میانه از مسیر مومبای - کانال سوئز - مسکو به طول ۱۶ هزار و ۱۲۹ کیلومتر، ۴۰ روز طول می کشد، اما بعد از تکمیل کریدور شمال - جنوب فقط ۱۴ روز زمان نیاز خواهد داشت و هزینه های حمل و نقل نیز به میزان چشم گیری کاهش خواهد یافت.
اکنون بخش های عمده این مسیر ریلی اجرا شده و چند حلقه برای تکمیل آن باقی است و با اتصال خط ریلی رشت - آستارا به طول ۱۷۰ کیلومتر در آینده نزدیک، بندرهای گیلان به شبکه ریلی کشور و کریدور شمال - جنوب متصل خواهد شد و فقط در مسیر ریلی قزوین - رشت سالانه ۱۰ میلیون تن بار و سه میلیون و ۸۰۰ هزار مسافر جابجا خواهد شد.
خط ریلی قزوین - رشت دارای ۵۳ دستگاه تونل به امتداد ۲۵ کیلومتر و بزرگترین پل راه آهن کشور به طول یک هزار و ۴۳۰ متر بر روی سد منجیل و حدود ۹ کیلومتر پل بزرگ است و این شاخص ها، اهمیت این طرح بزرگ و ملی را آشکار می سازد.
جایگاه آستارا در کریدور ریلی شمال - جنوب
راه آهن آستارا-آستارا بین ایران و جمهوری آذربایجان به عنوان شمالی ترین بخش کریدور ریلی در فروردین ماه سال ۹۷ افتتاح شد و اکنون قطارهای باری روسیه و جمهوری آذربایجان از این مسیر ریلی به بارانداز راه آهن آستارای استان گیلان وارد و کالاها را تخلیه یا بارگیری می کنند.
بارانداز راه آهن آستارا هنوز به راه آهن رشت متصل نشده است و کالاها به شیوه حمل و نقل ترکیبی با کامیون ها از بارانداز به نقاط مختلف ایران حمل می شود و بعد از تکمیل کریدور ریلی شمال - جنوب، حمل و نقل کالاها با قطار صورت خواهد گرفت.
آستارا به جهت نقطه اتصال ریلی، زمینی و دریایی با خارج از کشور از اهمیت خاصی برخوردار است و به گفته مدیرکل گمرک این شهرستان؛ در نیمه نخست سال جاری فقط از راه آهن آستارا ۳۷ هزار و ۴۶ تن کالای غیرنفتی به ارزش هفت میلیون و ۳۸ هزار و ۲۱۵ دلار در قالب ۶۰۹ واگن قطار به خارج از کشور صادر شده است.
رسول امیدی افزود: در نیمه نخست امسال ۱۱۳ هزار و ۱۸ تن کالا با یکهزار و ۸۰۰ واگن به ارزش ۳۴ میلیون و ۲۸۳ هزار و ۸۴۰ دلار به بارانداز راه آهن آستارا وارد و ۱۰ هزار و ۹۳۱ تن کالا با ۳۰۵ واگن به ارزش ۳۹ میلیون و ۹۶۱ هزار و ۵۱۵ دلار، از طریق آن بارانداز حمل و نقل شده است.
توسعه ریلی گیلان و بندرهای آن در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی و تحقق رونق تولید است و در آینده نزدیک با فعال شدن همه ظرفیت های آن در حوزه های صادرات، واردات و حمل و نقل کالا و مسافر، تحول عظیمی در اقتصاد گیلان و رفع مشکلات و موانع توسعه این استان روی خواهد داد.
شهرستان مرزی بندر آستارا با ۹۱ هزار نفر جمعیت در غرب استان گیلان و حاشیه دریای خزر واقع شده است و با جمهوری آذربایجان ۳۸ کیلومتر مرز خشکی و ۱۵ کیلومتر مرزی آبی دارد.