روح الله اسلامی روز چهارشنبه در نشستی با عنوان "اعتراض مسالمت آمیز" در دانشگاه فردوسی مشهد افزود: در ایران حدود ۹۰۰ حزب و بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ سازمان مردم نهاد وجود دارد که به ثبت قانونی رسیدهاند ولی تعداد اعضای آنها به یک میلیون نفر نمیرسد و در انتخابات سالیانه نیز شاهد عدم حضور اغلب اعضا هستیم.
وی ادامه داد: در جوامع پیشرفته و دموکراتیک اعتراضهای مردمی از سوی اصناف و احزاب سیاسی هدایت میشود و احزاب و اصناف میتوانند از طریق قانون، عاملی برای اِعمال خواستهای مردم باشند.
وی گفت: در کشورهای پیشرفته احزاب در قدرت سهم دارند و اگر احزاب ضعیف باشند حرکتهای مردمی به سوی آشوب کشیده میشود، زیرا احزاب وظیفه دارند در برپایی تجمعات اعتراضی، نوع شعار، مسیر و همچنین امنیت مراسم را بر عهده بگیرند ولی وقتی حزبی وجود ندارد، نیروهای خرابکار از فضای به وجود آمده استفاده کرده و علیه نیروهای دولتی اقداماتی را انجام میدهند تا افراد عادی دچار صدمه شوند.
اسلامی افزود: آشوب به معنای خرابکاری و آسیب رساندن است که باید با آن مقابله کرد اما اعتراض حالت آگاهانهتر دارد که نسبت به سیاستگذاری آن کوتاه مدت است و جنبش نیز حرکت اعتراضی است که سازماندهی یافته بوده و مبنای تاریخی دارد و همراه با عقلانیت و آگاهی است.
وی ادامه داد: زمانی که مردم نسبت به موضوعی اعتراض داشته باشند، مهم است که چه نامی به آن تعلق میگیرد و شاهد هستیم که بسیاری از حرکتهای آشوبزا، از طرف رسانههای معاند و معارض، جنبش معرفی میشوند.
رییس گروه مطالعات و برنامهریزی فرهنگی اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: جنبشهای قدیم دارای رهبری، سازماندهی و ایدئولوژی بود ولی در جنبشهای اخیر که به تعبیری "بی سر" شناخته میشوند ایدئولوژی قدرتمندی وجود ندارد.
وی افزود: اعتراض به مسائلی مانند گران شدن دلار یا افزایش قیمت بنزین، جنبش نیست زیرا پراکنده است به عبارتی مردم خواسته دارند و نسبت به ناکارآمدی دولت معترض هستند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اعتراض ذات جوامع مدرن است، در گذشته اگر شخصی علیه حکومت اعتراضی داشت، کشته میشد بطور مثال مشروطهخواهان به بدترین وجه ممکن به مجازات رسیدند و حق اعتراض نداشتند.
وی گفت: دولت دارای قدرت مطلقه است که از قدرت مردم نشات گرفته است، همچنین قدرتها نهادهای کنترلی در خود دارند تا تعادل و موازنه بین حاکمیت و مردم شکل بگیرد و این در حالی است که اگر نهاد کنترلی وجود نداشته باشد حکومت بدون اراده مردم بر آنها حکمفرمایی خواهد کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی افزود: شهروندان در سطوح مختلف جامعه با یکدیگر ارتباط دارند و نهادهایی که کار فرهنگی انجام میدهند باید آموزشهایی را به مردم بدهند تا آنها نسبت به مسوولیت های اجتماعی خود آشنا شوند و نتیجه این تربیت، تمرین گفت و گو است که ثمره آن زمانی است که اگر اعتراضی داشته باشند از طریق مجاری قانونی و مسالمت آمیز اعلام میکنند.
وی ادامه داد: در قوانین موجود حقها مشخص شده است ولی تکالیفی که افراد نسبت به همدیگر دارند به خوبی تبیین نشده است و اکنون شاهد هستیم که بیشتر افراد به سوی فردگرایی و تعبیر قوانین به نفع شخصی هستند.
اسلامی گفت: در ایران و پس از دوران مشروطه سعی شد جامعه و حکومت تقویت شود ولی هنوز در این زمینه موفق نشدهایم زیرا به جای همکاری و همیاری، رقابت بین افراد آموزش داده شده است.
وی افزود: در دانشگاه فردوسی مشهد فقط ۱۱ درصد از کل ۲۵ هزار دانشجو، در فعالیتهای اجتماعی همکاری میکنند یا از میان ۸۰۰ عضو هیات علمی دانشگاه، فقط ۸۵ نفر از اساتید در امور اجتماعی و فرهنگی با دانشجویان همکاری دارند که این نشان از یک ضعف عمیق است.
وی ادامه داد: دانشجویان باید در فعالیتهای اجتماعی دانشگاه شرکت کنند و تعامل، گفت و گو و اعتراض را تحت نظر استادان بیاموزند تا در زمانی که در جامعه حضور پیدا میکنند به بهترین نحو ممکن مسائل و اعتراضات پیش آمده در جامعه را هدایت نمایند.