به گزارش خبرنگار ایرنا، شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در حمله آمریکاییها در نزدیکی فرودگاه بغداد به مهمترین خبر در سطح رسانههای جهان تبدیل شده است. مقامات آمریکایی در این میان واکنشهای مختلف و متضادی داشته اند، نمایندگان حزب دموکرات اقدام دولت ترامپ را تنشآفرین دانستهاند.
دیروز وزارت دفاع آمریکا پنتاگون در بیانیهای مدعی شد که حمله به کاروان سردار سلیمانی و نیروهای الحشد الشعبی با دستور دونالد ترامپ و با هدف جلوگیری از برنامههای ایران برای حملات بعدی انجام شد. پنتاگون ادعا کرده بود که سردار قاسم سلیمانی بهطور جدی برنامههایی را برای حمله به دیپلماتها و اعضای خدماتی آمریکا در عراق و سراسر منطقه در حال تدوین داشت.
دولت ترامپ مجوز کنگره را نداشته است
نانسی پلوسی، رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که دولت ترامپ برای بهکارگیری نیروی نظامی علیه ایران مجوز نداشته و بدون مشورت با کنگره دست به چنین اقدامی زده است. او افزود که این حمله احتمالا آمریکا را با خطراتی مواجه خواهد کرد. پلوسی تاکید کرد که نباید با اقدامات تحریکآمیز و نامناسب، جان سربازان آمریکایی را بیش از این به خطر انداخت. او خواهان حفاظت از جان و منافع آمریکاییها شد.
برنی سندرز، نامزد دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در توئیتی این حمله را عامل نزدیک شدن آمریکا به جنگی فاجعهبار در خاورمیانه دانست که ممکن است به قیمت جان انسانها و تریلیون دلار هزینه تمام شود. سندرز با اشاره به وعده انتخاباتی ترامپ در مورد خاتمه دادن به جنگهای بیپایان، نوشت که با این اقدام آمریکا را در مسیر جنگ دیگری قرار خواهد گرفت.
درخواست سلب اختیارات ترامپ
تیم کین، نماینده دموکرات مجلس سنای آمریکا خواستار سلب اختیارات جنگی ترامپ شد. کین درباره اقدام ترامپ در خارج کردن آمریکا از توافق هستهای با ایران گفت: تصمیم ترامپ برای پاره کردن یک توافق کارساز دیپلماتیک و آغاز مجدد ستیزهجوییها با ایران ما را به آستانه جنگی دیگر در خاورمیانه کشانده است. کارزار فشار حداکثری ترامپ، ثبات منطقه را کمتر و ما را از متحدان کلیدیمان دور کرده و دشمنانمان را گرد هم آورده است. کنگره باید جلوی ترامپ را از کشاندن آمریکا به ورطه یک جنگ غیرضروری دیگر در خاورمیانه بگیرد.
تیم کین همراه با تام یودال چند ماه پیش پیشنهاد افزودن یک متمم به لایحه بودجه دفاعی آمریکا را ارائه دادند که طبق آن، استفاده ترامپ از بودجه دولتی برای حمله به ایران بدون مجوز کنگره را ممنوع میکرد. این طرح به تصویب نمایندگان نرسید.
تیمکین در توئیتر هم نوشت: من قطعنامه ای را برای جلوگیری از اقدام ترامپ در شروع جنگ با ایران تنظیم کرده ام. رئیس جمهور میخواهد وانمود کند که کنگره وجود ندارد اما این وظیفه قانونی ماست تا پیش از آن که او برای یک جنگ غیرضروری اقدام کند، بحث و گفت و گو و رای گیری کنیم.
جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در بیانیهای گفت که بیانیه دولت میگوید هدف از این اقدام جلوگیری از حملاتی آتی ایران است، اما این اقدام یقینا اثر عکس خواهد داشت. بایدن در این بیانیه از ترامپ خواست برای مردم آمریکا توضیح دهد راهبردش را جهت ایمن نگاه داشتن نیروها و پرسنل آمریکا در منطقه و فراتر از آن را توضیح دهد.
کریس مورفی، نماینده دموکرات مجلس سنای آمریکا از اقدام پنتاگون انتقاد کرد و در توئیتر خود نوشت: در این که سلیمانی دشمن ایالات متحده بود شکی نیست. اما پرسش این است که آیا دولت آمریکا بدون مجوز کنگره دومین فرد قدرتمند در ایران را ترور کرده، آگاهانه یک جنگ منطقهای بالقوه را آغاز کرده است؟
وزارت دفاع آمریکا در بیانیهای که پس از شهادت سردار سلیمانی صادر کرده، مدعی شده که هدف از این حمله، جلوگیری از حملات بیشتر ایران بوده است. مورفی از این توجیه انتقاد کرده است.
مورفی در یک پیام توئیتری دیگر نوشت: توجیه ارائهشده برای این ترور، جلوگیری از حملات آتی ایرانیها بوده است. یک دلیل که ما عموما مقامهای سیاسی خارجی را ترور نمیکنیم این باور است که چنین اقدامی باعث کشته شدن آمریکاییهای بیشتری میشود نه آمریکاییهای کمتر. این مسئله باید امشب باعث نگرانی واقعی، مبرم و عمیق ما باشد.
دولت ترامپ به گام بعدی فکر نکرده است
ایلان گلدنبرگ، که در دوران دولت باراک اوباما در زمینه مسائل خاورمیانه کار میکرد و اکنون با مرکز امنیت جدید آمریکا (CNAS) همکاری میکند، در گفتوگو با واشنگتن پست این اقدام را بهعنوان تغییر گسترده بازی در منطقه توصیف کرد و گفت: ایران در پی انتقام خواهد رفت. این ممکن است در عراق، لبنان، خلیج فارس یا جاهای دیگر امکانپذیرتر باشد. همچنین ممکن است تلاش کند تا مقامهای بلندپایه ایالات متحده را هدف قرار دهد. متاسفانه من بسیار تردید دارم که دولت ترامپ به گام بعدی فکر کرده باشد یا میداند که برای جلوگیری از جنگ منطقهای چه باید کرد؟
آدام شیف، رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس سنای آمریکا میگوید کنگره این کشور اجازه ترور سردار سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به ارتش آمریکا نداده است. شیف در توئیتر نوشت: کنگره اجازه ترور او را نداد و مردم آمریکا جنگ با ایران نمیخواهند. اکنون باید همه گامهای لازم را برای محافظت از نیروهایمان در برابر تشدید ناگزیر تنشها و مخاطرات برداریم.
واکنشهای جمهوری خواهان
در این میان جمهوری خواهان کنگره از اقدام تروریستی ترامپ حمایت کرده اند. سوی لیندسی گراهام عضو جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا شهادت قاسم سلیمانی را ضربه بزرگی به ایران توصیف کرد و نوشت این اقدام موجب خواهد شد که شهروندان آمریکایی در خطر قرار گیرند. گراهام روز جمعه در توییتی با بیان این که ما دومین مرد قدرتمند در تهران را کشتیم و مدعی شد: این یک ضربه دفاعی برای از بین بردن مغز متفکر حملاتی است که هنوز رخ ندادهاند.
او در ادامه ادعاهایش با بیان این که کسی جز خود سردار سلیمانی مسئول این اتفاق نیست، در حمایت از ترامپ مدعی شد: رئیسجمهور دونالد ترامپ تصمیم راسخی برای جلوگیری از نقشهای که علیه آمریکاییها برنامهریزی شده بود، گرفت. ایران باید بفهمد که اگر مردم و منافع آمریکا در خطر باشند، ترامپ دست روی دست نخواهد گذاشت.
گراهام که از نزدیکان ترامپ است در رشته توییتی نوشت که اگر ایران همچنان به آمریکا و متحدان ما حمله کند، باید سنگینترین قیمتها را بپردازد که شامل نابودی پالایشگاههای نفتی آنها نیز میشود.
میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان سنای آمریکا اعلام کرد که احتمالا هفته آینده جلسهای غیرعلنی با حضور تمام سناتورها برگزار خواهد شد که در آن کابینه ترامپ باید پاسخگوی ترور سردار قاسم سلیمانی باشند. مککانل همچنین در ادعاهایی بیاساس مدعی شد که سردار سلیمانی تنها تهدیدی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی نبوده و او را مغز متفکر آنچه که اقدامات شرورانه و بیثباتکننده ایران در خاورمیانه خواند، عنوان کرد.
بن ساس، سناتور جمهوریخواه اهل ایالت نبراسکا نیز در این زمینه مدعی شد، رئیس جمهور آمریکا کار شجاعانه و درستی انجام داد و آمریکاییها باید به نظامیانی که این عملیات را انجام دادند، افتخار کنند.
تام کاتن دیگر سناتور جمهوری خواه آمریکا نیز در واکنش به شهادت سردار سلیمانی ادعا کرد: آنچه که او(سلیمانی) سزوارش بود، رسید و سربازان آمریکایی که با دستان او کشته شدند نیز به آنچه سزاوارشان بود رسیدند، عدالت. آمریکا بعد از مرگ سلیمانی امنتر است.
جیم اینهاف دیگر سناتور جمهوریخواه اهل ایالت اوکلاهما نیز دراین زمینه گفت: دشمنان آمریکا نباید به سخنان ترامپ شک کنند. آمریکا به دنبال جنگ نیست و نباید هم باشد، اما هرکه شهروندان، نیروها و دوستان ما را تهدید کند، همانطور که رئیس جمهور وعده اش را داده بود، با واکنش ما مواجه می شود.
آنچه از این اظهار نظرها برمیآید نگرانی دموکراتها و رجزخوانی جمهوریخواهان است. به زعم دموکراتهاترامپ با وجود رویکرد انتقادی نسبت به دولتهای پیشین و لزوم جلوگیری از هزینه کرد بیشتر در خاورمیانه عملا در همان مسیر اسلاف خود گام برمیدارد. برخی تحلیلگران این اقدام ترامپ را با هدف تحت الشعاع قراردادن فرایند استیضاح و زمینه سازی برای پیروزی در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا ارزیابی میکنند. با این وجود ایران پاسخ مقتضی را به اقدام تروریستیآمریکا خواهد داد.
بعد از این اقدام تروریستی تلاشهایی برای به اصطلاح مدیریت پاسخ تهران صورت گرفته است. در همین ارتباط روز گذشته سفیر سوییس به عنوان حافظ منافع آمریکا در تهران در دو نوبت به وزارت امور خارجه احضار شد. این دیپلمات سوییسی حامل پیامهای آمریکایی ها برای ایران بوده است که به گفته ظریف در دیدار دوم با سفیر سوییس پاسخ پیام نابخردانه آمریکاییها را به وی ابلاغ شده است.
دیروز همچنین دبیر کل سازمان ملل با وزیر امور خارجه تلفنی گفت و گو کرد. امروز هم قرار است وزیر خارجه قطر با مقامات کشورمان دیدار و گفت و گو کند. با این حال آنچه بدیهی است اینکه اقدامآمریکا یک اقدام تروریستی و نقض آشکار حقوق و مقررات بین المللی بوده است و پاسخ به این اقدام حق ایران است که از آن چشم پوشی نخواهد کرد.
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده کشورمان در سازمان ملل متحد دیروز گفت که «نمیتوانیم چشمان خود را بر آنچه که شب گذشته اتفاق افتاد، ببندیم. یقینا انتقام گرفته خواهد شد و انتقام سختی خواهد بود. ایران بر اساس انتخاب خود اقدام خواهد کرد و اینکه چه زمانی رخ می دهد، به تصمیم ایران مربوط است.»
تخت روانچی اظهار کرد: «آمریکا از ماه مه سال ۲۰۱۸ جنگ اقتصادی را آغاز کرد و شامگاه گذشته، جنگ نظامی را با اقدام تروریستی علیه سردار ارشد ما شروع کرد. ما ساکت نخواهیم نشست و باید با چشمان باز اقدام کنیم. قطعا پاسخ یک اقدام نظامی، نظامی خواهد بود.»