تهران-ایرنا- مدرس دانشگاه و از مدیران سابق وزارت آموزش و پرورش، طرح رتبه‌بندی معلمان را طرحی گمراه‌کننده دانست و گفت: برای دستیابی به اهداف تعلیم و تربیت باید به دنبال همطرازکردن حقوق و مزایای معلمان با اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها باشیم.

کیومرث امجدیان روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در سال‌های گذشته تا ۸۰ درصد همطرازی حقوق و مزایای معلمان با اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها انجام پذیرفت اما این موضوع با اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری منتفی شد و متاسفانه دوباره اختلاف بیشتر شده است.

وی گفت: یکی از مهمترین اشتباهات استراتژیک و جفایی که در تعلیم و تربیت کشور اتفاق افتاده این است که معلمان در زمره کارمندان دولت قرار گرفتند، در صورتی که معلمان کارمند نیستند و ماهیت فعالیت و رسالت آنان همچون اعضای هیات علمی دانشگاه‌هاست و به خصوص فعالیت معلمان در حوزه تربیتی بنیادی‌تر است.

امجدیان با اشاره به وضعیت ناعادلانه ساعات موظف معلمان افزود: یک عضو هیات علمی هفته‌ای ۱۰ ساعت تدریس موظف دارد، در حالیکه یک معلم موظف است حداقل ۲۴ ساعت تدریس کند، میزان حقوق یک هیات علمی با معلم‌ فاصله بسیار زیادی دارد، حتی ضریب ریالی حقوق اعضای هیات علمی در سال ۹۸، ۳۰هزار و ۲۰۰ ریال بوده در حالی که ضریب ریالی یک معلم که جزء کارکنان دولت محسوب می‌شود، ۲هزار و ۱۲۰ ریال بوده است و با افزایش درصد حقوق سالانه، به طور تصاعدی فاصله حقوق معلمان با اعضای هیات علمی افزایش پیدا می‌کند.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: در حوزه فرهنگیان باید پایین‌بودن سطح معیشتی، حقوق، مزایا و انگیزه آنان توامان مورد توجه قرار گیرد که ارتقای حقوق از مهمترین مولفه‌هاست و هر اندازه ما بتوانیم معیشت معلمان را مورد توجه قرار دهیم، انگیزه آنان نیز افزایش پیدا می‌کند.

وی اظهارداشت: افرادی که در مراجع تصمیم‌گیری هستند و در تصمیمات نقش‌آفرینی دارند، عمدتا از اعضای هیات علمی هستند و تصمیمات به گونه‌ای اتخاذ می‌شود که همچنان حقوق هیات علمی دانشگاه‌ ها افزایش پیدا کند.

امجدیان گفت: طرح‌هایی مانند رتبه‌بندی معلمان، مقطعی است که هر چند سال یکبار یک اتفاقی می‌افتد و بیش از اینکه کیفیت آموزشی را ارتقا دهد، کسری حقوق معلمان را جبران می‌کند و به نحوی ترمیم حقوق است، بر اساس سخنان مسئولان آموزش و پرورش، با اجرای این طرح قرار است بر طبق ملاک‌هایی، ۲۰۰ تا ۷۰۰هزار تومان حقوق معلمان افزایش پیدا کند که با توجه به شرایط موجود، این مقدار رقمی نیست که حقوق معلمان را جبران کند.  

این مدرس دانشگاه افزود: دولت‌ها، به جای همطرازی معلمان با اعضای هیات علمی، به رتبه‌بندی روی می‌آورند، چون ساده‌تر است و منابع کمتری نیاز دارد و به راحتی می‌توانند اعلام کنند که به معلمان توجه کرده و حقوق آنان را افزایش داده‌اند.

وی با اشاره به اینکه ۹۰۰ هزار معلم با حداقل حقوق مشغول به فعالیت هستند، اظهارداشت: به عقیده من، معلمان در شرایط موجود، ایثار می‌کنند و برخی از آنان مجبور هستند برای تامین معاششان به مشاغل پست روی بیاورند که در شانشان نیست.

امجدیان گفت: در طرح رتبه‌بندی، مسئولان به دنبال توانمندکردن معلمان هستند و در عین حال می‌خواهند کسری حقوق آنان را جبران کنند و به جای توجه به ارزیابی معلمان در تحقق بخشیدن اهداف تعلیم و تربیت، معلمان را با یکسری ملاک‌ها می‌سنجند و این بزرگترین خطایی است که اتفاق افتاده و برای آن باید چاره‌ای اندیشید.

وی خاطرنشان کرد: معیارها و شاخص‌هایی برای اجرای رتبه‌بندی معلمان پیش‌بینی شده که تاثیری در ارتقای انگیزه معلمان ندارد و مسئولان به نوعی می‌خواهند ترمیم حقوق معلمان را ساماندهی کنند و چون این طرح دامنه‌دار نیست و محدود به زمان و مقطعی است، انگیزه‌ای برای تلاش بیشتر در نیروی انسانی ایجاد نمی‌کند.

امجدیان، رتبه‌بندی معلمان را ارزشیابی ملاک‌مدار دانست و افزود: این نوع ارزشیابی مبتنی بر هدف نیست و انگیزه‌ای را در معلمان برای تلاش بیشتر در راستای تحقق اهداف تعلیم و تربیت فراهم نمی‌کند بلکه شاخص‌هایی از جمله سنوات خدمت، مدرک و تجربه برای معلمان درنظر گرفته شده که معلمان را با آن ملاک‌ها بسنجند و براساس همان ملاک‌ها، ارزشیابی و رتبه‌بندی کنند که این ارزشیابی نمی‌تواند نقشی در تحقق بخشیدن به اهداف تعلیم و تربیت داشته باشد.

این مدرس دانشگاه بیان کرد: زمانی رتبه‌بندی موثر است که در ارزشیابی‌ها اقدامات و فعالیت‌های معلمان در تحقق بخشیدن به هدف‌های تعلیم و تربیت در هر سال، در هر دوره تحصیلی و حتی در هر ماه مورد بررسی قرار گیرد، اگر اینگونه صورت بگیرد، می‌توان امیدوار بود که این ارزشیابی، ارزشیابی درست و حساب‌شده‌ای است.

وی ادامه داد: اگر ساماندهی حقوق معلمان اقدامی پیوسته و مداوم باشد و در هر سال، متناسب با این پیوستگی حقوق معلم افزایش پیدا کند، می‌تواند به عنوان یک ارزشیابی درست و رتبه‌بندی مناسب مدنظر قرار بگیرد.

امجدیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ارتقای انگیزه معنوی معلمان اظهارداشت: یکی از مهمترین پایه‌های انگیزشی معلمان، انگیزه‌های غیرمادی و معنوی است، این انگیزه، از درون فرد برمی‌خیزد و ماهیت تعلیم و تربیت خدایی و رسالت معلمان پیامبرگونه است، این نوع انگیزه معلمان مهمترین انگیزه است و معلمان باید در این زمینه تقویت شوند.

این مدرس دانشگاه گفت: امروز که معلمان با حداقل‌های حقوق دریافتی، نقش خود را درست ایفا می‌کنند، به دلیل انگیزه‌های غیرمادی است و باید بررسی کنیم که انگیزه‌های غیرمادی چگونه می‌توانند تقویت شوند؟ و اقدامات شایسته‌ای را در حین تربیت و فعالیت معلمان در این حوزه در دستور کار قرار دهیم.

وی افزود: اگر مسائل مالی مطرح نباشد، یک معلم با انگیزه معنوی می‌تواند بسیار کارسازتر از معلمی با انگیزه مادی باشد، هر چند ما نباید از مسائل مادی غافل بشویم.

امجدیان با تاکید بر اینکه برای دستیابی به توسعه و پیشرفت باید تعلیم و تربیت به عنوان زیربنایی‌ترین نهاد در کشور مورد توجه قرار گیرد، اظهارداشت: معلم مهمترین عنصر در تعلیم و تربیت است و زمانی که خواسته‌ها و نیازهای معلم را مرتفع کردیم، آن موقع می‌توانیم بگوییم تعلیم و تربیت رو به جلو حرکت کرده و در نهایت کشور پیشرفت خواهد کرد اما اگر غیر از این باشد با مسائل و ناهنجاری‌های بسیاری همچون شرایط امروز مواجه می‌شویم.

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه فقط معلمان تمام وقت شامل طرح رتبه‌بندی می‌شوند، افزود: کارکنان اداری، افرادی که آموزشی هستند و در مشاغل اداری مشغول به فعالیت هستند شامل این طرح نمی‌شوند و برای اجرایی‌شدن طرح رتبه‌بندی، این نیروها باید از سیستم اداری خارج شوند و با توجه به اینکه نیروهای باکیفیت در بخش‌های اداری مشغول به فعالیت هستند، این موضوع مشکلات بسیاری را ایجاد می‌کند.

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به وضعیت بودجه‌ای که آموزش و پرورش دارد، آیا رتبه بندی معلمان قابل اجرا است؟، گفت: در کشور پول فراوان است و می‌توان بودجه لازم را تامین کرد، امسال برای اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان ۲هزار میلیارد تومان درنظر گرفته شده است، این طرح نباید مقطعی باشد و سال بعد نیز باید بودجه‌ای برای آن اختصاص داده شود.

امجدیان با بیان اینکه رتبه‌بندی معلمان در سند تحول بنیادین مورد تاکید قرار گرفته است، اظهارداشت: تحول بنیادین یعنی تغییر در اساس و ماهیت است و برای ارتقای کیفیت آموزشی و جایگاه معلمان باید یک اقدام اساسی و ماهیتی انجام داد، در صورتی که رتبه‌بندی معلمان طرحی تحولی نیست و اصلاحی هم نیست بلکه یک طرح ترمیمی است.

به گزارش ایرنا، هیات وزیران سوم آذرماه امسال به ریاست حجت الاسلام والمسلمین روحانی رئیس جمهوری نظام رتبه‌بندی معلمان را با هدف استقرار نظام پرداخت حقوق فرهنگیان بر اساس صلاحیت، شایستگی و تجربه تصویب کرد.

براساس این مصوبه، معلمان در پنج رتبه، طبقه‌بندی می‌شوند و عوامل امتیازآور برای ارتقای رتبه بر مبنای تحصیلات- مهارت و توانایی‌ها، دوره‌های آموزشی، سنوات خدمت و تجربه مربوط محاسبه می‌شود.

همچنین دولت مبلغ ۲ هزار میلیارد تومان برای اجرای این طرح تخصیص داد.

دی ماه امسال نیز محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش «شیوه‌نامه اجرایی نظام رتبه‌بندی معلمان» را به همه ادارات آموزش و پرورش سراسر کشور ابلاغ کرد.

به گفته وی، تمام افرادی که مشمول طبقه‌بندی مشاغل هستند، تحت پوشش رتبه‌بندی قرار می‌گیرند که شامل آموزگاران، دبیران، هنرآموزان، مربیان پرورشی، مراقبان سلامت، معاونان و مدیران و مشاوران مدارس است، در مجموع حدود ۷۲۰ هزار نفر در سراسر کشور از امتیازات رتبه‌بندی بهره‌مند می‌شوند و با اختصاص رتبه‌های مختلف برای افزایش صلاحیت حرفه‌ای و دانش تخصصی تشویق خواهند شد تا از این طریق بتوانند به رتبه‌های بالاتر ارتقا یابند.

حاجی‌میرزایی درباره شاخص‌های رتبه‌بندی معلمان اظهارداشت:‌ صلاحیت‌های مورد سنجش شامل سه صلاحیت است که افراد به تناسب آن در رتبه‌های مختلف قرار می‌گیرند: نخست صلاحیت عمومی که همان صلاحیت‌های استخدام اولیه است، دوم، صلاحیت حرفه‌ای و سوم صلاحیت تخصصی یعنی دانش، تجربه، مهارت و نتایج حاصل از ارزیابی عملکرد و توانمندی معلمان برای ایفای مسئولیت و تلاش برای ارتقای دانش تخصصی است.

وزیر آموزش و پرورش بیان کرده است: افزایش حقوق معلمان مشمول رتبه‌بندی از مهرماه امسال اعمال و معوقه رتبه‌بندی معلمان به همراه حقوق بهمن‌ماه پرداخت می‌شود.