ایمیدرو، در سفر تیرماه امسال ریاست جمهوری و کاروان دولت تدبیر و امید به خراسان شمالی، بر اساس تفاهم منعقد شده، باید با فراهم ساختن مقدمات استقرار خود در معدن آلبلاغ اسفراین، نسبت به ساماندهی این منطقه معدنی اقدام می کرد اما با گذشت ۶ ماه از آن موعد، هنوز اقدامی در این خصوص انجام نداده است.
ذخایر سرب و روی معدن تازه کشف شده آلبلاغ، در یکسال اخیر هدف دست اندازی و برداشت غیرمجاز سودجویان و برخی افراد محلی قرار گرفته که به دلیل عدم رعایت اصول ایمنی در برداشت و ریزش چندین باره کوه، تاکنون به مرگ ۶ نفر و مصدومیت شماری دیگر انجامیده است.
صدای هر تیشه که بر دل کوه زده می شود، نغمه شومی است که می‌تواند پیام‌آور مرگی باشد
علاوه بر تفاهم منعقد شده در سفر کاروان دولت به استان، شورای تامین استان و شهرستان نیز ایمیدرو را مکلف کرده اند که نسبت به حفاظت از منطقه اقدامات لازم را انجام دهد اما این امر هم انجام نشده و این معدن همچنان آبستن حوادث ناگوار است.
صدای هر تیشه که بر دل کوه زده می شود، نغمه شومی است که می تواند پیام آور مرگی باشد. حضور گاه و بیگاه برداشت کنندگان در حفره ها و تونل های معدن در دل کوه، تن و جان خانواده های آنان را می لرزاند که نکند با هر تیشه و کلنگی که فرود می آید سنگ ها دوباره ریزش کنند و دامان کوه، چون گوری دهن گشوده و زندگی دیگری در کام تاریک خود فروبرد.
برداشت کنندگان که روزی خود را در این معدن ممنوعه جست و جو می کنند، علیرغم همه موانعی که ایجاد شده، همچنان دست از اقدامات غیرمجاز خود برنداشته اند. در این میان، مسوولان، حضور ایمیدرو و استقرار نیروهای حفاظتی را نقطه پایانی بر این اوضاع تراژیک و غمبار عنوان می کنند، که همچنان تحقق نیافتنی می نماید.
مسوولان می گویند عملیات پاک سازی معدن آلبلاغ از حفاران و برداشت کنندگان غیرمجاز، تقریبا هر هفته انجام می شود و تا کنون در هفت مرحله، این معدن از حضور سودجویان و برداشت کنندگان پاکسازی شده است اما، آنان دست بردار نیستند.
تعلل ایمیدرو خسارت‌زا است
فرماندار اسفراین با انتقاد از اینکه ایمیدرو، با طفره رفتن از انجام تکالیف خود، سامان بخشی اوضاع این معدن را بلاتکلیف گذاشته، گفت: این سازمان، در نامه ای به مسوولان استان، برای حضور خود در منطقه، شروطی تعیین و اعلام کرده است که اگر این شراط مهیا باشد، حضور می یابد.
فرماندار اسفراین: به نظر می‌رسد ایمیدرو، درک درستی از شرایط معدن آلبلاغ ندارد و اکنون کار را در بلاتکلیفی نگه داشته و حال آنکه نباید به‌راحتی از انجام تعهدات خود شانه خالی کند
طاهر رستمی اظهار داشت: انجام تعهدات ایمیدرو، در سفر رییس جمهوری به استان، مورد توافق قرار گرفته بود و این سازمان اکنون نمی تواند برای انجام وظایفش شرط تعیین کند.
وی افزود: ایمیدرو، هنوز تصمیم قطعی نگرفته است، یک بار گفته شد که خود عهده دار تامین هزینه های حفاظت از منطقه است، بار دیگر گفته شد که با سازمان حفاظت محیط زیست توافق کرده و قرار است محیط بانان تقویت شده و کار حفاظت را برعهده بگیرند و همچنان ایمیدرو، هر روز سازی نو کوک می کند.
وی خاطرنشان کرد: به نظر می رسد ایمیدرو، درک درستی از شرایط معدن آلبلاغ ندارد و اکنون کار را در بلاتکلیفی نگه داشته است که نباید به راحتی از انجام تعهدات خود شانه خالی کند.
فرماندار اسفراین، تعلل ایمیدرو در انجام تعهدات خود در قبال معدن سرب و روی آلبلاغ این شهرستان را خسارت‌زا دانست و گفت: در سفر ریاست جمهوری به استان در تیرماه امسال، تفاهم شد تا ایمیدرو برای انجام مطالعات مربوط به پی‌جویی و اکتشاف، در منطقه آلبلاغ حضور یابد اما این امر نیز تا کنون محقق نشده است.
رستمی اظهار داشت: ایمیدرو، پاییز امسال، تیم کارشناسی خود را به منطقه اعزام کرد و کارشناسان در آن منطقه حضور یافتند اما همه اقدام آنان به همین یک مراجعه محدود شد.
وی افزود: در آن زمان، اعلام شد که برودت هوا، اجازه انجام عملیاتی را نمی دهد، کارشناسان رفتند و پس از آن دیگر مراجعه ای به شهرستان نداشته اند.
رستمی اظهار داشت: براساس مصوبات شورای تامین شهرستان و استان، ایمیدرو مکلف شده برای حفاظت از منطقه، اقداماتی را به عمل آورد.
وی افزود: قرار بود ایمیدرو، با عقد قرارداد با شرکت های حفاظتی مورد تایید نیروی انتظامی، در منطقه معدنی آلبلاغ نیرو مستقر کند و کار حفاظت از این منطقه را بر عهده بگیرد اما تا کنون این اقدام انجام نشده است.
فرماندار اسفراین اظهار داشت: در این مدت کار حفاظت از این منطقه و پاکسازی ها، هزینه های زیادی را بر شهرستان تحمیل کرده و بخش زیادی از توان و انرژی مدیریت اجرایی را به خود اختصاص داده است.
انتقاد چندین باره استاندار خراسان شمالی
استاندار خراسان شمالی هم که تاکنون چندین نوبت از بی عملی ایمیدرو در قبال انجام وظایف و تکالیفش در قبال معدن آلبلاغ انتقاد کرده است، گفت: ما متوجه نمی شویم ایمیدرو برای انجام دادن تکالیفش، چه می گوید و چه می خواهد، گویا بار این بی‌مسوولیتی بر دوش استان است.
استاندار خراسان شمالی: مکاتبات حکایت از آن دارد که آنها قصد دارند کارها را به استان محول کرده و بر دوش مسوولان خراسان شمالی بیندازند
محمدعلی شجاعی اظهار داشت: در آخرین نامه ای که از مدیر ایمیدرو به معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری رسیده، مواردی مطرح شده که ربطی به صورتجلسه ها و وظایف و تکالیف سازمان مزبور ندارد.
وی افزود: به صورت شفاهی به ایمیدرو پیام داده ایم که خود را راحت کرده و رسما اعلام نماید که تفاهم نامه منعقد شده در سفر ریاست جمهوری به استان، اجرایی نمی شود و عملی نیست. اگر ایمیدرو دوست ندارد و یا نمی تواند تعهدات خود در قبال معدن آلبلاغ را اجرا کند چرا ما را ۶ ماه معطل کرده است؟
نماینده عالی دولت در خراسان شمالی افزود: مکاتبات حکایت از آن دارد که آنها قصد دارند کارها را به استان محول کرده و بر دوش مسوولان خراسان شمالی بیندازند.
وی اظهار داشت: ایمیدرو اعلام کرده است که امنیت در منطقه برقرار نیست، این در حالی است که خراسان شمالی از امن ترین استان ها است و ناامنی را خود ایمیدرو ایجاد کرده است.
استاندار خراسان شمالی با بیان اینکه ایمیدرو تنها به یک نوبت حضور در منطقه آلبلاغ، بسنده کرده است، گفت: در آن زمان هم اعلام کردند که به علت بارش برف امکان مستقر شدن وجود ندارد.
رییس صمت خراسان شمالی: بر اساس توافق ایمیدرو با سازمان حفاظت محیط زیست، قرار است کار حفاظت از منطقه آلبلاغ توسط سازمان حفاظت محیط زیست انجام شود
محیط زیست، عهده‌دار حفاظت از آلبلاغ
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی هم در این باره گفت: بر اساس توافق ایمیدرو با سازمان حفاظت محیط زیست، قرار است کار حفاظت از منطقه آلبلاغ توسط سازمان حفاظت محیط زیست انجام شود.
رضا فیروزه اظهار داشت: قرار است اداره کل حفاظت محیط زیست استان، شمار محیط بانان خود در این منطقه را بیشتر کند.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی تصریح کرد: البته این موارد اخیرا اعلام شده و هنوز چیزی به صورت کتبی به دست نرسیده است.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی هم به خبرنگار ایرنا گفت: به زودی، تیمی کارشناسی از سازمان حفاظت محیط زیست در استان حضور می یابند تا مشکلات معدن آلبلاغ در شهرستان اسفراین را بررسی کنند.
مهدی الله پور اظهار داشت: حفاظت از معدن، بر عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت است و البته از توافق میان ایمیدرو و سازمان حفاظت محیط زیست در باره حفاظت از معدن مزبور، اطلاعی ندارم.
سرما، کارشناسان ایمیدرو را از کار انداخت
مدیر اکتشاف ایمیدرو نیز گفت: این سازمان با گرفتن مجوز ماده ۳۲، نسبت به تعیین مشاور برای انجام اقدامات لازم در خصوص مطالعه و شناسایی معدن آلبلاغ اسفراین اقدام کرد و تیمی از کارشناسان در منطقه حضور یافتند اما در آن موعد، به علت بارش برف و سرمای هوا در ارتفاعات، امکان فعالیت وجود نداشت و به همین علت، ادامه کار به مناسب شدن شرایط مناسب آب و هوایی موکول شد.
علی اصغرزاده اظهار داشت: البته در این مدت مطالعات مربوط به شناسایی انجام شده است و قرار است در نشستی، ارائه شود و در صورتی که اعضای کمیته فنی، نتایج این مطالعات را تایید کردند، نسبت به اقدامات مربوط به پی‌جویی در منطقه آلبلاغ نیز اقدام می شود.
مدیر اکتشاف ایمیدرو: این سازمان با تعیین مشاور، تیمی از کارشناسان خود را به آلبلاغ فرستاد اما به علت بارش برف و سرمای هوا در منطقه، امکان فعالیت وجود نداشت
وی با اشاره به اینکه ایمیدرو برای بررسی بیشتر منطقه، نیازمند دریافت مجوزهای اکتشاف است، افزود: منطقه آلبلاغ، زیر مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست است و برای ادامه فعالیت ها، باید آن سازمان مجوزهای لازم را بدهد و البته در این زمینه، مسوولان خراسان شمالی هم باید پیگیری و همراهی لازم را داشته باشند.
مدیر اکتشاف ایمیدرو با بیان اینکه هنوز مجوزهای مزبور گرفته نشده است، گفت: برای انجام اقدامات مربوط به اکتشاف و ساخت جاده، که با اندکی تخریب همراه است، باید مجوزهای لازم صادر شود.
وی با تاکید بر اینکه ایمیدرو نسبت به اجرای تعهدات خود در قالب تفاهم نامه سفر ریاست جمهوری پایبند است، گفت: اجرایی شدن بندهای این تفاهم، نیازمند مهیا شدن شرایط برای انعقاد قرارداد است اما هنوز شرایط برای عقد قرارداد مهیا نشده است.
اصغرزاده تصریح کرد: اکنون بر اساس قانون، حفاظت منطقه بر عهده حفاظت محیط زیست است و ایمیدرو هم آماده است کمک های لازم را در این زمینه انجام دهد.
ایمیدرو هم نگران حوادث آلبلاغ است
وی با بیان اینکه ریزش تونل های حفر شده در آلبلاغ، سبب نگرانی ما هم هست، گفت: کار حفاظت از این منطقه بر عهده حفاظت محیط زیست است، در نشست شورای تامین، کار حفاظت این منطقه به ایمیدرو واگذار شده و این در حالی است که هنوز مجوزهای لازم در این زمینه دریافت نشده است و بر اساس قانون، نمی توانیم اقدامات لازم را انجام دهیم.
علیرغم واگذاری حفاظت منطقه به ایمیدرو توسط شورای تامین، هنوز مجوزهای لازم در این زمینه دریافت نشده و بر اساس قانون ما نمی توانیم اقدامی انجام دهیم
مدیر اکتشاف ایمیدرو تصریح کرد: نمی توانیم برای رفع یک مشکل، قانون را زیر پا بگذاریم، اجرای مصوبه شورای تامین خراسان شمالی، نیازمند دریافت مجوزهای قانونی برای حفاظت از منطقه است.
معدن آلبلاغ اسفراین در ارتفاعات سخت گذر آلبلاغ و در محدوده پارک ملی ساریگل واقع در شمال شرق این شهرستان قرار دارد.
تاکنون در هفت حادثه ریزش معدن در این منطقه ۶ نفر جان باخته اند و شماری از برداشت کنندگان غیرمجاز ذخایر معدنی سرب و روی این منطقه معدنی نیز مصدوم شده اند.
برداشت غیرمجاز از این معدن سرب و روی، که در منطقه ای با همین نام واقع است، از سال گذشته آغاز شده بود اما از ابتدای امسال با هجوم سودجویان به این منطقه همراه شد.
واقع شدن این معدن در منطقه حفاظت شده زیست محیطی ساریگل، موجب شده تا سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی تا کنون در ثبت آن ناکام بماند ولی به تازگی وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز مطالعات و اکتشافات اولیه بر روی این منطقه معدنی را برای ایمیدرو صادر کرده است.
شهرستان ۱۲۰ هزار نفری اسفراین در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی اسفراین قرار دارد.