اصفهان- ایرنا- ساختار تعلیم و تربیت در نظام آموزش فعلی با شیوه‌های سنتی و حافظه‌محوری، نیارمند تغییر و تحول عظیم در رویکرد و محتوا به سمت کارآفرینی و مهارت‌محوری و تربیت نیروهای ماهر و خلاق است.

کارآفرینی به مثابه عامل رشد و توسعه هر جامعه محسوب می‌شود و در این خصوص توسعه مدارس کارآفرین، به عنوان مراکز تولید علم و فناوری و محل کاربردی کردن دانش می‌تواند نقش بسزایی در پیشرفت و توسعه کشور در عرصه‌های جهانی داشته باشند.

در دنیای امروز، به دلیل وجود عاملی همچون رشد فزاینده رقابت در سطح بین‌المللی و تغییرات سریع محیطی و فناورانه، وجود مدارس کارآفرین در کشورها امری ضروری است تا بدین وسیله جوامع بتوانند کارآیی و اثربخشی خود را افزایش دهند اما در این زمینه موانع و مشکلات مختلفی وجود دارد.

از سویی با تعمقی بر نظام رسمی کنونی و روش‌های اجرایی آن به سهولت می‌توان بیان کرد که چرا نظام آموزش و پرورش کنونی، نیازمند یک مدرسه با ویژگی‌هایی متفاوت، روش‌ها، الگوها و راهکارهای اجرایی نوین است.

در این راستا شماری از صاحب‌نظران عرصه تعلیم و تربیت معتقدند که برای افزایش کارآیی و به‌روزکردن نظام آموزشی باید هر چه زودتر ساختار تعلیم و تربیت کشور با توسعه دانش و مهارت‌های نوآورانه، کارآفرینی و فناوری‌های جدید اطلاعات و ارتباطات در دنیا هماهنگ شود.

این عده، تربیت نیروی ماهر و خلاق را موجب دستیابی به تفکر خلاق و در نتیجه تحول عظیم به دنیای توسعه و نوآوری می‌دانند.

کارآفرینی در تمام مدارس به ویژه دولتی اجرا شود

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر اهمیت مدارس کارآفرین و تاثیر آن در نظام آموزشی گفت: باید کارآفرینی از مدارس و به ویژه مدارس دولتی شروع شود و در این راستا تمامی مدارس در نقاط برخوردار و کم برخوردار در اجرای این طرح لحاظ شود.

رضوان حکیم‌زاده بتازگی در کنفرانسی با عنوان مدارس کارآفرین تاکید کرد: با توجه به اهمیت مهارت محوری و اصلاح نگرش حافظه محوری در دانش‌آموزان سعی شده تا آموزش مهارت‌های زندگی و ارتباطی از دوره ابتدایی در دستور کار قرار گیرد.

وی اظهارداشت: بر این اساس یکی از تغییرات و محور اساسی نظام تعلیم و تربیت، چرخش از حافظه‌پروری به سمت مهارت‌محوری و به ویژه پرورش تفکر و خلاقیت در دانش‌آموزان ابتدایی است.

حکیم‌زاده ادامه داد: براین اساس مهارت گفت‌ و گو در دانش‌آموزان باید از دوره ابتدایی آغاز شود و برای آن باید مهارت گفت‌ و گو در دسته مهارت‌های پرورش تفکر و مهارت ارتباطی در تکالیف مهارت محور قرار بگیرد.

معاون وزیر آموزش و پرورش افزود: یکی از تغییرات در این مسیر، تغییر در شیوه‌ها و روشهای آموزش است که در سال گذشته با تغییر در تکالیف درسی دانش‌آموزان، ایجاد برنامه ویژه مدرسه(بوم)، ممنوعیت استفاده از کتابهای تستی و کمک آموزشی صورت گرفت.

وی بهترین زمان تقویت مهارت در دانش آموزان را از دوره کودکی و به ویژه پیش دبستانی برشمرد و گفت: در این دوره به توانایی حل مساله، برقراری ارتباط، ابراز وجود و دیگر مهارت ها در دانش آموزان پیش دبستانی پرداخته می‌شود.

حکیم زاده، بر مهارت پذیرش شکست، اعتماد به نفس، فرهنگ کار تیمی، استقلال و اعتماد پذیری به عنوان دیگر موضوعات مهم در تقویت زمینه مهارت در دانش آموزان اشاره کرد.

تربیت و یادگیری با مهارت‌های عملی پیش نیاز ورود موفق به بخش‌های اقتصادی است

دکترای تخصصی برنامه‌ریزی درسی دانشگاه آزاد خوراسگان گفت: حوزه تربیت و یادگیری کار و فناوری شامل کسب مهارت‌های عملی برای زندگی کارآمد و بهره ور و کسب شایستگی های مرتبط با فناوری و علوم وابسته به ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات برای آمادگی ورود موفق به حرفه و شغل در بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی است.

نرگس کشتی آرای در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در واقع نخستین هدف توسعه کارآفرینی و به ویژه مدارس کارآفرین، تربیت افرادی است که متکی به نفس و آگاه به فرصت‌ها هستند.

وی اظهارداشت: پرورش نیروی انسانی کیفی که توان خلاقیت و نوآوری و نیروی تفکر و اندیشه را دارد در رشد و شکوفایی اقتصادی و صنعتی کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است.

این پژوهشگر عرصه برنامه ریزی درسی افزود: بر این اساس شناخت و پرورش ویژگی های کارآفرینانه و نهادینه سازی فرهنگ کار و کارآفرینی در نوجوانان و جوانان این مرز و بوم، ضرورتی انکار ناپذیر برای نظام آموزشی محسوب می شود.

وی با اشاره به تاثیرات بسیار خلاقیت بر وضعیت موجود جامعه گفت: مدارس به عنوان مراکز آموزش رسمی، جمع بسیاری از نیروهای جوان را در اختیار دارد که بی تردید تقویت قوه خلاقیت در آنها می‌تواند منجر به منافع بسیار فردی، اجتماعی و اقتصادی در هر جامعه باشد.

کشتی آرای یادآور شد: بر این اساس امروزه رد کشورهای توسعه یافته، شکوفایی و پرورش خلاقیت دانش آموزان از مهمترین فعالیت های آموزشی به شمار می آید.

کارآفرینی، باید در بستر ارزشی و فرهنگی مورد مطالعه و مطالبه قرار گیرد

عضو هیات علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کشور گفت: کارآفرینی، تحولی عظیم است که باید در بستر ارزشی و فرهنگی کشور مورد مطالعه و مطالبه قرار گیرد.

ابوالفضل بختیاری در گفت و گو با ایرنا با تاکید بر اینکه کارآمدی هر برنامه تحولی به معلم بستگی دارد  افزود:  برای مدارس کارآفرین به معلم کارآفرین نیاز است.

وی اظهارداشت: در تحولات چشمگیر عصر حاضر، پرورش نیروی انسانی ماهر، متخصص، کاردان و تحول خواه نیاز است و این مهم نیازمند تغییر رویکرد فرهنگی و سیستمی است.

این پژوهشگر و محقق برنامه ریزی آموزشی افزود: در چند دهه اخیر، تغییر و تحول در تمامی جنبه های نظام آموزشی، مربیان تربیتی و پژوهشگران آموزشی را با بهت و سردرگمی مواجه کرده است.

وی تصریح کرد: در این میان تحقیقات آموزشی به تحولات برنامه درسی نهان و پنهان بیش از پیش توجه و تاکید دارند.

بختیاری یادآور شد: همچنین پرورش دانش آموز کارآفرین، خلاق و نوآور در صدر برنامه های تحولی سیاستگذاران آموزشی قرار گرفته است.

مدارس کارآفرین به دنبال پرورش انسان‌های مولد است

مدیر اولین مدرسه کارآفرین در کشور با اشاره به اهمیت و وجه تمایز مدارس کارآفرین با مدارس عادی گفت: در مدارس کارآافرین علاوه بر آموزش کلاسیکی که در تمام مدارس به دانش‌آموزان داده‌ می‌شود، یک سری برنامه‌ریزی‌های خاص برای آموزش مسوولیت‌پذیری و با هدف پرورش  انسان‌های مولد و با تمرکز بیشتر بر آموزش مفاهیم عملی ارائه می‌شود.

مجتبی ملااحمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در مدارس کارآفرین، محیط آموزشی، محدود به کلاس نیست و تمام بخش‌ها و مکان‌هایی که دانش‌آموزان در طول شبانه‌روز در آنها حضور می‌یابند می‌تواند به‌عنوان یک محیط آموزشی استفاده ‌شود.

وی، یکی از موضوعات موردتوجه در این مدارس را توجه به اردوهای دانش‌آموزی برشمرد و گفت: روش کار به این صورت است که پیش از اردو، تیم مشاوره به محل بازدید اعزام می‌شود و اهداف و هر آنچه قرار است دانش‌آموزان در بازدید یا اردو بیاموزند به مسوولان محل یادآوری می شود.

این فعال و کارآفرین عرصه آموزش و پرورش اصفهان، یکی از مشکلات دانش آموزان را نداشتن مهارت‌های کار گروهی برشمرد و گفت: در این راستا نیز در مدارس کارآفرین، افزایش مهارت‌های اجتماعی به‌عنوان یک اولویت، موردتوجه قرار گرفته و برای آن برنامه‌ریزی‌شده است.

وی، آموزش مهارت‌های اجتماعی، اخلاق کارآفرینانه، تعهد و ترویج فرهنگ برنامه‌ریزی دانش‌آموزان را نیز جزء برنامه‌هایی برشمرد که در این مدارس به دانش آموزان آموزش داده می شود.

وی تغییر تکالیف دانش آموزان از کتبی صرف به پروژه محور، ارزشیابی مهارت‌محور، روش‌ تدریس‌های خلاقانه و فعالیت‌های آموزشی انگیزشی و ترغیب‌کننده و با تاکید بر نگرش کارآفرینی را از جمله تفاوت های مدارس کارآفرین با مدارس عادی برشمرد.

ملااحمدی افزود: نخستین مدرسه کارآفرینی کشور با رویکرد تربیت نیروی انسانی کارآمد و فعال در سال ۱۳۹۷ در اصفهان راه‌اندازی شد. این مدرسه ویژه پسران است و با ظرفیت پذیرش حدود ۱۰۰ دانش‌آموز در پایه ابتدایی فعالیت خود را در ناحیه پنج آموزش‌ و پرورش اصفهان آغاز کرد.