منطقه حفاظت شده بیجار نخستین منطقه حفاظت شده کردستان است که حدود ۳۲ هزار هکتار مساحت دارد و بدلیل تنوع گونه‌های جانوری، گیاهی، تنوع اقلیمی، زیستگاه پستانداری همچون آهو، قوچ، میش ارمنی، گربه وحشی، کفتار، گرگ، پرندگان کبک دری، کبوتر، عقاب طلایی و باقرقره و از این لحاط از منحصر بفردترین مناطق حفاظت شده کشور است.
در منطقه حفاظت شده شهرستان بیجار بیش از ۲۰ گونه پستاندارن و بیش از ۹۰ گونه پرندگان تاکنون شناسایی شده‌اند که بارزترین گونه منطقه قوچ و میش ارمنی است.
سایت پرورش و تکثیر حیات وحش بیجار حدود ۴۰ هکتار وسعت دارد که در سال ۸۶ در ابتدا به منظور تکثیر گوزن زرد ایجاد شد و بعدها بدلایلی همچون نامناسب بودن این زیستگاه برای این گونه جانواری به سایت تکثیر و پرورش آهو، قوچ و میش تبدیل شد.
مناطق حفاظت شده غیر محصور بدلیل غنی بودن منطقه نیاز به علوفه‌ریزی ندارند ولی سایت پرورش و تکثیر حیات وحش بیجار در طول سال بویژه فصل زمستان نیاز به علوفه‌ریزی دارد تا دو گونه جانوری موجود در آن از لحاظ تغذیه دچار مشکل نشوند.
وقتی علوفه به میزان کافی در آبشخورهای موجود در این سایت وجود نداشته باشد این جانوران در اثر رقابت غذایی با هم درگیر می‌شوند و امکان زخمی و حتی تلف شدن آنها در این نزاع‌ها وجود دارد.
ارائه درخواست تامین اعتبار برای خرید علوفه
مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بذور علوفه‌ای در سایت تکثیر و پرورش قوچ و میش ارمنی بیجار قوه نامیه خود را از دست داده به همین دلیل علوفه یکی از نیازهای حیات وحش در این سایت است.
فریبا رضائی اضافه کرد: تامین علوفه نیاز به پول نقد دارد که از ۲ ماه گذشته درخواست تامین اعتبار لازم را به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان ارائه کرده‌ایم و اگر این اعتبار و علوفه مورد نیاز تامین نشود بی‌شک با بحران کمبود علوفه و تغذیه وحوش مواجه خواهیم شد.
معاون بودجه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان نیز در این رابطه اعلام کرد: سال گذشته بنابر درخواست اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان پنج میلیارد ریال برای تامین علوفه سایت تکثیر و پرورش حیات وحش بیجار پرداخت کردیم.
اردشیر همت‌پور اضافه کرد: امسال تاکنون درخواستی مبنی بر تامین اعتبار علوفه این سایت برای ما ارسال نشده است.
۳ راس آهو در سایت تکثیر حیات وحش بیجار تلف شدند
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان هم با اشاره به اینکه تا ۱۵ روز آینده ذخیره علوفه سایت تکثیر حیات وحش بیجار به پایان می‌رسد، گفت: به ۲۰ تا ۳۰ تن علوفه تا پایان امسال در این سایت نیاز داریم.
شهاب محمدی اظهار داشت: سایت تکثیر حیات وحش بیجار ۴۰ هکتار وسعت دارد که علوفه آن جوابگوی نیاز حیوانات موجود در آن نیست لذا درخواست تامین اعتبار برای تهیه ۲۰ تا ۳۰ تن علوفه برای فصل زمستان در این سایت را داده‌ایم.
معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان یادآور شد: در یک ماه اخیر سه راس آهوی ایرانی در این سایت تلف شدند که دلیل این تلفات درگیری در فصل جفتگیری و کهولت سن بوده است.
رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بیجار هم گفت: تولید مثل قوچ و میش ارمنی در سایت تکثیر و پرورش حیات وحش بیجار مثبت است و سالانه حدود ۳۰ تا ۴۰ رأس در منطقه رها سازی می‌شود.
علی اصغر هدایت‌زاده یادآور شد: فعلا مشکلی در تامین علوفه این سایت وجود ندارد و بر اساس وعده مسوولان حدود ۶۰۰ میلیون ریال اوراق برای خرید علوفه تضمین شده است.
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش حفاظت محیط زیست کردستان هم به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون بیش از ۵۰ راس قوچ و میش و حدود ۲۵ راس آهو در سایت تکثیر و پرورش حیات وحش بیجار وجود دارد.
حیدر ویسی با اشاره به اینکه سال‌های ۹۶ و ۹۷ رهاسازی قوچ و میش از این سایت انجام شد، گفت: طی این دو سال ۵۰ راس قوچ و میش رهاسازی شد ولی امسال هنوز این اقدام انجام نشده و در صورت مساعد بودن شرایط و با تایید کمیته فنی سازمان حفاظت محیط زیست امکان انتقال آن به زیستگاه‌ها و سایت‌هایی در غرب و شمال غرب کشور وجود دارد.
وی یادآور شد: منطقه نزدیک روستای حسن آباد بیجار در گذشته یکی از زیستگاه‌های آهو بوده ولی به مرور زمان به دلایلی همچون تخریب زیستگاه و شکار غیرمجاز این گونه منقرض شد و برای احیای آهو اقدام به تکثیر و پرورش آن در سایت حیات وحش بیجار شد.
کمتر از ۱۵ روز به اتمام ذخیره علوفه سایت تکثیر و پرورش حیات وحش بیجار باقی مانده و اگر در این مدت اعتبار مورد نیاز خرید علوفه تامین نشود جان گونه‌های جانوری موجود در این سایت به خطر می‌افتد، بنابراین می‌طلبد مسوولان ذیربط با جدیت بیشتری به وضعیت این سایت بپردازند.