ارومیه- ایرنا- اجرای طرح‌های آبخیزداری با هدف جلوگیری از رسوب و فرسایش خاک و افزایش آب‌های زیرزمینی در آذربایجان‌غربی مورد توجه ویژه قرار گرفته و  این استان در بررسی اخیر سازمان جنگل‌ها و مراتع، رتبه نخست کشور را در خصوص اجرای این طرح‌ها به خود اختصاص داده‌است.

به گزارش ایرنا، آبخیزداری که از دیرباز به عنوان یکی از اقدامات لازم برای ذخیره و استفاده بهینه از آب در دنیا مورد استفاده قرار می گرفت، در دهه‌های گذشته مورد بی‌مهری قرار گرفته بود ولی طی سال‌های اخیر به عنوان راهکار طلایی برای تامین بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز بخش کشاورزی آذربایجان‌غربی در دستور کار قرار گرفته است تا ضمن مدیریت منابع حوضه‌های آبخیز، حال و روز دریاچه ارومیه نیز روز به روز بهتر شود. 

طبق گفته کارشناسان سهم طرح‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری در ذخیره‌سازی آب غیرقابل انکار است و مفهوم آن را می توان در بخش مدیریت منابع طبیعی، کشاورزی، اقتصادی و انسانی بدون ایجاد اثرات منفی در منابع آب و خاک مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. 

صاحب‌نظران این بخش تاکید دارند که با اجرای هر هکتار آبخیزداری می‌توان ۵۰۰ مترمکعب آب جدید تولید کرد؛ ضمن آنکه اجرای هر هکتار عملیات آبخیزداری از ۶.۵ تن فرسایش خاک و رسوب جلوگیری می‌کند.

آذربایجان‌غربی یکی از استان‌های موفق در اجرای طرح‌های آبخیزداری کشور طی سال‌های اخیر محسوب می‌شود و با اجرای این طرح‌ها در زمان‌بندی تعیین شده از وقوع سیل در بسیاری از نقاط سیل‌خیز استان جلوگیری و بحران‌ها به ویژه در اوایل سال جاری مدیریت شد.

سال گذشته و امسال دهها طرح آبخیزداری در آذربایجان‌غربی به بهره برداری رسید که موتور محرک این طرح‌ها، اختصاص بودجه مناسب از صندوق توسعه ملی بود.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان‌غربی با اشاره به اهمیت اجرای طرح‌های آبخیزداری در توسعه بسترهای اقتصادی و اجتماعی استان به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان‌غربی در ارزیابی‌های اخیر امتیاز ۹۹ از ۱۰۰ را در اجرای طرح‌های آبخیزداری کسب کرد که بالاترین امتیاز در سطح کشور به شمار می‌رود.

میرصمد سیدموسوی با اشاره به اجرای کامل ۳۱ طرح آبخیزداری در ۱۷ شهرستان آذربایجان‌غربی، اضافه کرد: امسال ۲۵۰ هزار مترمکعب عملیات آبخیزداری و سازه‌های مکانیکی با ۳۱۰ میلیارد ریال هزنیه در استان به اجرا درآمده‌است.

وی بیان کرد: اعتبار طرح‌های آبخیزداری اجرایی در استان نظیر دیگر مناطق کشور با موافقت مقام معظم رهبری از صندوق توسعه ملی اختصاص یافته‌است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان‌غربی ادامه داد: اجرای طرح‌های آبخیزداری در سال گذشته که با استفاده از اعتبارات صندوق توسعه ملی انجام شد، نقش بسزایی در جلوگیری از ایجاد سیلاب در استان طی ایام نوروز امسال داشت و در صدد تقویت این بخش برای جلوگیری از بروز مشکلات مشابه هستیم.

کارشناس و صاحب‌نظر منابع طبیعی آذربایجان‌غربی نیز در این خصوص با اشاره به اینکه آبخیزداری از جمله مواردی است که در سال‌های طولانی گذشته مورد بی توجهی قرار گرفته بود، گفت: تداوم حرکت در این مسیر با هدف ذخیره‌سازی آب اجتناب‌ناپذیر است.

هوشنگ داداش زاده افزود: توجه ویژه صورت گرفته در ماه‌ها و سال‌های اخیر به این بخش و اختصاص بودجه از محل صندوق توسعه ملی به این امر بهترین فرصت برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در آذربایجان‌غربی بوده که از آن به خوبی استفاده شده‌است.

وی بیان کرد: با استفاده از توان کارشناسان، اساتید دانشگاهی و صاحب‌نظران و اجرای مطالعات به هنگام و گسترده، بهترین گزینه‌های آبخیزداری باید احصا و بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری شود.

وی با تاکید بر اینکه فرصت‌های زیادی در خصوص ذخیره آب از دست رفته و مشکل آب بسیار جدی است، اضافه کرد: همه نهادهای مسوول و فعالان حوزه کشاورزی باید برای اجرای طرح‌های ذخیره آب پیشقدم شوند و در مسیر بهبود یا حتی تثبیت وضعیت فعلی حرکت کنند.

معاون آبخیزداری سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز در این خصوص گفت: عملیات آبخیزداری با هدف ذخیره سازی مناسب آب و کاهش فرسایش خاک طی سال گذشته در ۶۴۹ حوضه کشور اجرا شده که نقش مهمی در اجرای برنامه‌های این حوضه در استان‌های مختلف داشت.

خسرو شهبازی افزود: این حوضه‌ها در ۳۴۰ شهرستان ۳۱ استان کشور قرار داشتند و برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در آنها، ۲۰۰ میلیون دلار از صندوق ذخیره ارزی هزینه شد.

وی اضافه کرد: انجام اقدامات آبخیزداری اثر بسیار زیادی در راستای بهبود کیفیت خاک دارد و با اجرای این اقدامات، میزان فرسایش خاک سه تا ۹ تن در هکتار کاهش یافته است.

وی بیان کرد: در سال جاری نیز بر اساس دستور مقام معظم رهبری ۱۵۰ میلیون یورو اعتبار از محل صندوق توسعه ملی برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سطح کشور تخصیص یافت.

آذربایجان‌غربی ۲ هزار و ۷۵۰ هزار هکتار منابع طبیعی دارد که از این میزان ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار هکتار عرصه مرتعی است.

آبخیزداری به علم و هنر برنامه‌ریزی مستمر و اجرای اقدام لازم جهت مدیریت منابع حوزه‌های آبخیز اعم از طبیعی، کشاورزی، اقتصادی و انسانی بدون ایجاد اثرات منفی در منابع آب و خاک گفته می‌شود و می‌تواند به صورت مکانیکی یا بیولوژیکی باشد.