از دیدگاه کارشناسان، برای خیلی از مردم لبنان و جنبش اعتراضی آنان ظرف روزهای گذشته اثبات شده که حاکمیت صلاحیت و توان اجرای اصلاحات اجتماعی و اقتصادی و اراده ای برای مبارزه با فساد و حل بحران معیشتی ندارد زیرا نظام سهمیه بندی طایفه ای غیرممکن است که ضد منافع خود عمل کند.
تلاش‌ها، رایزنی ها و مذاکرات «حسان دیاب» نخست وزیر منتخب برای تشکیل دولت جدید به جایی نرسید زیرا بیشتر مسؤولان از زیر بار مسؤولیت‌های خود شانه خالی کردند و به نوعی نخست‌وزیر مکلف را تنها گذاشتند.
روزنامه «الاخبار» چاپ بیروت امروز (سه شنبه) نوشت: مردم دیگر چاره‌ای جز این ندارند که خود زمام اوضاع را در دست بگیرند زیرا مسوولان برای خروج از بحران یا حتی کاهش شدت آن، تلاش نمی‌کنند.
این روزنامه افزود: دولت در آینده نزدیک تشکیل نمی‌شود. دولت موقت یا پیشبرد امور هم فعالیتی ندارد تا کمی از خلأ را پر کند و حسان دیاب نیز از تصدی پست نخست‌وزیری انصراف نمی‌دهد.
مردم لبنان حسرت فرصتی را می‌خورند که هفته گذشته دست داد و دوشنبه (۱۶ دی ماه) دولت جدید تنها یک گام با اعلام تشکیل فاصله داشت. تنها اختلاف بر سر وزارت خارجه بود اما زمانی که دیاب از شرط خود مبنی بر دادن پست وزارت خارجه به دمیانوس قطار دست کشید و حاضر شد این وزارتخانه و نیز دفاع را به جریان آزاد ملی به رهبری «جبران باسیل» بدهد و وزیر اقتصاد را خود تعیین کند از عین التینه (کاخ رییس مجلس لبنان) با این توافق مخالفت شد.
الاخبار نوشت: نبیه بری رییس پارلمان و رهبر جنبش امل در آن زمان نامه‌ای از «میشل عون» رییس‌جمهوری لبنان دریافت کرد که در آن خواهان تشکیل دولت تکنو - سیاسی به جای دولت تکنوکرات (فن سالار) شده بود که قادر به مقابله با تحولات تازه ی منطقه‌ای باشد.
پس از این نامه، نبیه بری و نیز جریان آزاد ملی با این پیشنهاد یعنی بازگشت به دولت تکنو- سیاسی همسو شدند و حامیان دیاب از حمایت او برای تشکیل دولت مستقل فن سالار دست کشیدند.
رقیبانش مانند جریان المستقبل، حزب سوسیالیست ترقی خواه درزی، نیروهای لبنانی، نخست وزیران پیشین مانند نجیب میقاتی و بخش عمده ای از جریان اهل سنت هم با فشار بر دیاب، درصددند او را وادار به انصراف از تشکیل کابینه کنند.
روزنامه ی «النهار» چاپ بیروت امروز به نقل از برخی منابع مطلع نوشت که منتقدان حسان دیاب به ویژه جریان المستقبل در پی بازگرداندن حریری به پست نخست وزیری هستند حال آن که حزب الله و جریان آزاد ملی این را نمی خواهند.
این روزنامه افزود: نتیجه ی کار این است که روند تشکیل دولت طولانی تر، شکاف و خلاء قدرت سیاسی، گسترده تر و بحران اقتصادی لبنان عمیق تر خواهد شد. جریان آزاد ملی قصد دارد امروز به شکل رسمی عدم مشارکت خود را در دولت حسان دیاب اعلام کند. بر این اساس دو طرف مسیحی که بیشترین تعداد کرسی را در پارلمان دارند، یعنی جریان آزاد ملی به رهبری جبران باسیل با ۱۹ و نیروهای لبنانی به رهبری سمیر جعجع با ۱۵ کرسی، خارج از دولت خواهند بود.
هم چنین دو طرف سُنی که بیشترین کرسی را دارند یعنی جریان المستقبل به رهبری سعد حریری با ۱۸ کرسی و جریان میانه مستقل به رهبری نجیب میقاتی با ۴ کرسی، خارج از دولت دیاب خواهند بود. حزب سوسیالیست ترقی خواه درزی به رهبری ولید جنبلاط هم پیش از این اعلام کرده که در دولت حسان دیاب مشارکت نمی کند.
نه تنها او اکنون با مشکل مواجه و راه‌های ارتباطی به رویش بسته شده و از تشکیل دولت عاجز مانده است که حاکمیت لبنان هم راه خروج از بحران سیاسی و اقتصادی را گم کرده است.
به این شکل که اکنون نه امکان لغو ماموریت و تکلیف حسان دیاب برای تشکیل کابینه دارد، نه وی حاضر است انصراف بدهد یا راضی به تشکیل دولت با شخصیت‌های تکنو- سیاسی شود، نه قادر است به روش خود دولت تکنوکرات را به مجلس معرفی کند زیرا ممکن است رییس جمهوری قبول و امضا نکند و پارلمان رأی اعتماد ندهد و نه دولت موقت یا پیشبرد امور به وظایف خویش عمل می کند.
روزنامه «الشرق» چاپ بیروت امروز نوشت: کشمکش شدیدی بین جریان‌های سیاسی لبنان در مورد عملکرد دولت موقت یا پیشبرد امور به ریاست سعد حریری ایجاد و او متهم شده است که وظایف خود از جمله برگزاری جلسات را انجام نمی دهد و امور را پیش نمی بَرد.
این روزنامه افزود: طرفداران حریری به این اتهام پاسخ داده و گفته اند« فشار بر دولت مستعفی و متهم کردن آن به بی عملی و فرار از تعهدات خود، فایده ای ندارد، تمرکز باید بر تشکیل دولت جدید باشد تا بتواند به مسئولیت‌های خود عمل کند و کشور را از فروپاشی اقتصادی نجات دهد».
البته حریری پس از مامور شدن حسان دیاب به تشکیل کابینه، قوه مجریه و کارهای داخلی لبنان را رها کرده اما در موضوع های خارجی مانند ارسال پیام تسلیت به مناسبت درگذشت سلطان قابوس پادشاه فقید عمان، و گرفتن ارتباط با مقام های فرانسوی هم چنان به عنوان رییس دولت موقت، فعال است.
در این ارتباط مقام های فرانسه به مقام های لبنان گفته اند که معیار ارائه کمک‌های بین‌المللی به این کشور برای خروج از بحران اقتصادی، تشکیل دولت از وزیران قابل اعتماد برای جامعه بین‌الملل است، به‌خصوص در وزارتخانه‌های مهمی مانند خارجه، دفاع، اقتصاد و دارایی.
پایگاه خبری روزنامه ی «نداء الوطن» چاپ بیروت امروز به نقل از منابع خبری فرانسه نوشت: گروه ها و جریان هایی که اکثریت پارلمان لبنان را در دست دارند، تا کنون نتوانسته اند دولت تشکیل دهند و اگر دولت بر اساس اخباری که منتشر می‌شود، دولت یکدست و از یک گروه سیاسی باشد فرانسه و شریکان بین‌المللی آن، به لبنان کمک مالی نخواهند کرد.
این منابع گفته اند که دولت جدید لبنان بدون توجه به شخص نخست‌وزیر، نه فقط باید اعتماد مردم این کشور را به‌دست بیاورد بلکه جامعه بین‌الملل نیز به آن اعتماد کند.
در فقدان دولتی که بتواند از شدت بحران اقتصادی بکاهد ظرف دیروز و امروز خبرهای نگران کننده ای از وضع نامناسب اجتماعی و تجمع و درگیری های خیابانی در لبنان منتشر شده است.
برای نمونه مدیریت بیمارستان معروف «المقاصد» بیروت دوشنبه شب در بیانیه ای اعلام کرد: به دلیل شرایط خاص و استثنایی و افزایش هزینه های لوازم وابزارهای پزشکی و کمبود آن ها، بخش اورژانس خود را تعطیل کرده است.
در این بیانیه آمده است: وزارت دارایی لبنان منابع تخصیص یافته به بیمارستان المقاصد را پرداخت نکرده و بیشتر کمک های مردمی در داخل و خارج لبنان به این بیمارستان برای ارایه خدمات پزشکی نیز قطع شده است.
در بیانیه ابراز امیدواری شده که با حل بحران اقتصادی لبنان، المقاصد بتواند خدمات خود را در بخش اورژانس از سر بگیرد.
هم چنین شماری از جوانان دوشنبه شب روبروی منزل مسکونی «محمد شقیر» وزیر ارتباطات در خیابان الحمرا در غرب بیروت به خاطر افزایش بهای خدمات مخابراتی و تلفن همراه، تجمع اعتراضی برپا کردند.
النهار با درج این خبر، نوشت: معترضان «یوسف ونیانوس» وزیر خدمات عمومی در دولت موقت یا پیشبرد امور را از یک مجتمع تجاری در ضبیه در شمال بیروت و دو نماینده مجلس را از یک غذاخوری (رستوران) در منطقه اشرفیه در شرق این شهر، اخراج کردند.
النهار افزود: جوانان معترض در مناطق و میادین برج حَمّود، الدوره، النجمه، روبروی شرکت برق لبنان، بانک مرکزی و اتحادیه بانک ها در بیروت و نیز در میدان ها و خیابان های شهرهای صیدا و نبطیه در جنوب، طرابلس و عکار در شمال و زحله و بعلبک در بقاع در شرق لبنان تظاهرات، تجمع و تحصن کردند.
معترضان دیشب پل رینگ را در مرکز بیروت از هر دو جهت و جاده های هلالیه و قیاعه در شرق صیدا و هم چنین بزرگراه المنیه و پالما در شمال لبنان را با آتش زدن لاستیک مسدود کردند و با نیروهای نظامی و انتظامی درگیر شدند که به مجروح شدن یک نفر منجر شد.
هزاران کارگر، کارمند، جوانان حزبی و فعالان مدنی، دانشجویان و معلمان دانشگاه ها و مدارس خصوصی و دولتی با تظاهرات و تجمع و تحصن درقالب جنبش اعتراضی از ۲۵ مهر ماه تاکنون در شهرهای مختلف لبنان خواستار اصلاح ساختار سیاسی، پایان دادن به سوء مدیریت و فساد مقام ها، رفع بیکاری، گرانی و تورم، کمبود بنزین و برق، جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی (لیره) و افزایش حقوق و مزایا، هستند.