به گزارش روابط عمومی فدراسیون فاوا، در ابتدای این نشست محمدرضا طلایی رییس هیات مدیره فدراسیون به معرفی فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخت. وی در ادامه درخواست های فدراسیون از سازمان توسعه تجارت را مطرح و عنوان کرد: اکنون مهمترین خواسته فعالین حوزه ICT پیگیری تصویب آیین نامه اجرایی حمایت از توسعه صادرات نرم افزار و خدمات فناوری اطلاعات کشور است که علیرغم تصویب آن در کمیته کارشناسی شورای عالی صادرات، این آیین نامه همچنان در انتظار تصویب نهایی برای اجرایی سازی آن است.
طلایی در ادامه عنوان کرد که تصویب این آیین نامه، فعالان حوزه تولید و صادرات نرم افزار را تشویق می‌کند که حضور فعالانه‌تری در بازارهای داخلی و بین‌المللی داشته باشند و گسترش فعالیت به افزایش اشتغال نیز کمک خواهد کرد.
درخواست دیگر رییس هیات مدیره فدراسیون از رییس سازمان توسعه تجارت، حمایت از حضور فعالان حوزه ICT در نمایشگاه‌های خارجی بود. او همچنین خواستار حمایت سازمان برای برند سازی و دریافت گواهینامه‌های معتبر بین‌المللی از تولید کنندگان و صادرکنندگان در حوزه ICT شد.
طلایی در ادامه سخنان خود پیشنهاد داد تا فدراسیون فاوا در قالب یک همکاری مشترک با سازمان توسعه تجارت بتوانند بازارهای هدف صادراتی محصولات ICT ایران را شناسایی و با رفع موانع تولید و مقررات زدایی به فعالان این حوزه بخصوص در امر صادرات کمک کنند. او برای اجرای این امر نیز پیشنهاد تشکیل کارگروه مشترک فی‌مابین سازمان توسعه تجارت، اتاق بازرگانی ایران و فدراسیون فاوا جهت رصد دائمی محیط کسب و کار حوزه فاوا در کشور را ارایه داد.
رییس سازمان توسعه تجارت ایران در پایان به موضوع اکسپو ۲۰۲۰ پرداخت و گفت: در این زمینه نیازمند یک کار مشترک جدی هستیم. اکنون نسبت به اجرایی سازی برنامه‌های خود در این نمایشگاه عقب هستیم در صورتی که رقبای ما از مدت ها قبل در حال برنامه‌ریزی برای حضور در این رویداد بودند؛ چرا که پیش بینی می‌شود طی ۶ ماه این نمایشگاه حدود ۳۰ میلیون بازدید کننده خواهد داشت و ایران هنوز قدم‌های تعیین‌کننده و برنامه‌ریزی جدی در این زمینه صورت نداده است.
حمایت از صادرات اپلیکیشن‌های موبایلی
سعید رسول اف رییس انجمن تولیدکنندگان نرم افزار تلفن همراه نیز در این نشست با اشاره به حوزه تخصصی خود عنوان کرد که ظرفیت‌های بسیار خوبی در زمینه تولید محتوا و طراحی اپلیکیشن در بازارهای خارج از کشور وجود دارد، اما به دلیل مشکلات عرضه محصولات در بازارهای بین‌المللی فروش نرم‌افزار تلفن همراه چندان با استقبال جدی روبرو نمی‌شود. از طرفی حضور ما در نشست‌های بین‌المللی بسیار مهم است. مهمترین رویداد برای حوزه ما GSM است که مهمترین رویداد در عرصه تولید محتوای موبایلی محسوب می‌شود اما هنوز کار چندانی در این زمینه انجام نشده است. نکته دیگر این است که اکثر شرکت‌ها در این حوزه شرکت‌های کوچک و متوسطی هستند که به لحاظ ابعاد، توانایی حضور در این رویدادها و برقراری ارتباط با مشتریان خارجی برای آنها کار دشواری است؛ اما زیرساخت‌های آماده‌ای دارند که اگر هدایت شوند می‌توانند فعالیت‌های گسترده‌ای داشته باشند. ما پیشنهاداتی نیز آماده در زمینه صادرات نرم‌افزارهای موبایلی داریم که می‌توانیم در فرصت مناسب ارایه دهیم.
نیاز به تغییر حمایت‌ها
علی اکبریان نیز از اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نرم افزار ایران در این نشست عنوان کرد: با توجه به شرایط اقتصادی کنونی ایران، بسیاری از قوانین گذشته دیگر کارگشا نیست. چرا که حتی اگر یارانه‌ای را نیز پرداخت می‌کنیم، در این حوزه باید انتظار بازگشت آن به نحو سابق را نداشته باشیم و دیگر به شیوه گذشته نمی‌توان فعالیت کرد. برخی موانع قانونی اکنون با یک اصلاحیه محدود برطرف نمی‌شود بلکه باید یکبار دیگر آنها را بازتعریف کرد و نوع حمایت‌ها نیاز به یک تغییر اساسی دارد. هرچند در تغییر نحوه حمایت‌ها در شرایط کنونی ممکن است سوء استفاده‌هایی شکل بگیرد اما شیوه‌هایی وجود دارد که می‌توان این موارد را به حداقل ممکن رساند.
متولیان متعدد حوزه ICT
در بخش دیگر این نشست حمیدرضا احمدیان مشاور کمیسیون فاوای اتاق نیز عنوان کرد: ICT یکی از بخش‌های مظلوم کشور است و مشکل اصلی تعدد نهادهایی است که قصد دارند این مظلوم را از روی زمین بلند کنند. این تکثر نهادی، تا کنون عملا هم افزایی خوبی برای این بخش به همراه نداشته است. یکی از مسایلی که سازمان توسعه تجارت با آن دخیل است، کارگزاران نمایشگاهی این سازمان است که به شکل غیر هدفمند، هیات هایی را برای نمایشگاه‌ها اعزام می‌کنند. برای حضور در یک نمایشگاه بخصوص در بخش ICT نیاز به نوعی مطالعه بازارهای هدف است که کارگزاران این کار را انجام نمی‌دهند و افرادی هم که به این نمایشگاه‌ها می‌روند، چشم‌اندازی برای حضور ندارند و عملا کاری از پیش نمی‌برند.
در نمونه اخیر حضور فعالان ICT در افغانستان، برای افرادی که از قبل به شکل شخصی برنامه‌ریزی کرده بودند این نمایشگاه موفقیت‌آمیز بود؛ اما افرادی که تازه و بدون برنامه وارد شده بودند عملا دستاوردی نداشتند.
وی در ادامه عنوان کرد که ما باید بتوانیم از ظرفیت سازمان برای شناخت و ادبیات ورود به بازار هدف استفاده کنیم. به گفته او ما برای ICT نیاز به یک پایانه صادراتی موقت داریم که می‌تواند از یک نشست و یا ایجاد یک فضای کار مشترک(Cowork) آغاز شود. معاونت علمی ریاست جمهوری پیشتر برای ایجاد فضاهای کار مشترک اعلام آمادگی کرده و باید دید در سازمان توسعه تجارت چه ظرفیت‌هایی وجود دارد که به عنوان یک برنامه ملی در یک یا دو کشور بتوان آن را پیش برد.
او در بخش دیگر سخنان خود به مشکلات شرکت‌های تولیدکننده نرم افزار در کمیته ماده ۱۹ اشاره و عنوان کرد که شرکت‌ها برای حضور در این کمیته نیاز به مشاوره دارند و در آیین نامه جدید در صورت تصویب، یک کمیته تحت عنوان کمیته ماده ۱۵ برای شرکت‌های حوزه ICT پیش بینی شده است.
تغییر رویکرد نمایشگاه‌ها
علی مسعودی عضو هیات مدیره فدراسیون فاوای ایران و نماینده اتحادیه سراسری شرکت‌های فنی مهندسی حفاظت الکترونیک و شبکه‌های ایمنی نیز در این نشست به فعالیت‌های حوزه مربوطه خود اشاره و عنوان کرد: تولیدکنندگان داخلی این حوزه در حال بالا بردن کیفیت محصولات خود طی سال‌های اخیر هستند و تلاش می‌کنند موقعیت خود چه در تولید و چه در توسعه خدمات فنی و مهندسی را افزایش دهند.
وی افزود: ما در حال برنامه‌ریزی برای برگزاری نمایشگاه تجهیزات حفاظت الکترونیک و شبکه‌های ایمنی در سال آینده هستیم. مسعودی همچنین تاکید کرد باید نمایشگاه‌ها از حالت تجاری محور خارج شود و تشکل‌ها نیز به نمایشگاه تخصصی نگاه کنند. زیرا تشکل‌ها دنبال درآمدزایی نیستند و به دنبال آن هستند تا منافع در اختیار شرکت‌ها قرار گیرد و شرکت‌های زیر مجموعه نیز این مطالبه را از ما به عنوان تشکل دارند.
دوراهکار پیش رو
افشین کلاهی عضو هیات مدیره فدراسیون فناوری اطلاعات نیز در سخنان خود عنوان کرد: برای انجام یک کسب و کار باید یکسری واقعیت‌ها را در نظر گرفت و فرصت‌ها را بررسی کرد تا بتوان از آن طریق درآمدزایی کرد. ما طی ۱۵ سال کار توانستیم محصولاتی را تولید کنیم تا تبدیل به محصول صادراتی شوند و در دوره اجرای کامل برجام توانستیم قراردادهای میلیون دلاری را منعقد کنیم که بعد از تحریم‌ها با مشکل مواجه شد. ما به عنوان فعال اقتصادی منتظر شرایط کشور نمی‌مانیم و به دنبال راهکارهایی خواهیم بود تا بتوانیم با شرایط دیگر به کار خود ادامه دهیم.
وی ادامه داد: کشور در شرایط عادی به سر نمی‌برد و اگر بخواهیم کاری در این حوزه انجام دهیم، باید حقیقت ها را در نظر بگیریم. اکنون دوراه برای سازمان بیشتر باقی نمانده است. راه اول این است که سازمان توسعه تجارت بر مبنای قوانین و مقررات پیشین خود کار را ادامه دهد و عملا از زیر بار مشکلات شانه خالی کند و مشکلات را به فعالان اقتصادی منتقل کند یا اینکه سازمان به عنوان یک کمک کننده وارد شود و ببیند فعالان چه مشکلاتی دارند تا آنها را برطرف کند. چرا که قوانین و مقررات وحی منزل نیستند و می‌توان آن را بر مبنای شرایط بازنگری کرد.
اگر دیدگاه دوم در سازمان وجود داشته باشد ما نیاز به یک بازنگری در قوانین داریم و باید به فعالان شناخته شده در این حوزه اعتماد کرد. عملا اکنون پاویون جمهوری اسلامی ایران در هیچ نمایشگاهی معنا و مفهومی ندارد و تنها هدر دادن پول است. تشکل‌ها اکنون ارتباطاتی در فضای کاری خود دارند که با حمایت می‌توانند کار را پیش ببرند.
آنها بهترین جایی هستند که فعالان یک حوزه می‌توانند برای دریافت حمایت‌های دولتی راستی آزمایی شوند. ما می‌توانیم به شما بگوییم در این شرایط چگونه می‌توان کار کرد؛ زیرا کاری که کردیم تجربه آن را داریم و در حوزه ICT در شرایط کنونی دیگر نمی‌توان به اسم ایران فعالیت انجام داد.
فعالان حوزه از ما مطالبه کنند
پس از مطرح شدن مباحث اعضای فدراسیون در این نشست، حمید زادبوم به عنوان رییس سازمان توسعه تجارت ایران در خصوص صحبت‌های مطرح شده عنوان کرد: در موضوع اکسپو و تاخیری که در فرآیند اجرایی سازی اقدامات ایران صورت گرفته بخشی از آن به نظام تصمیم‌گیری در کشور باز می‌گردد. عربستان حدود ۳سال برای حضور در اکسپو خود را آماده می‌کند و ما در بهمن ۹۷ توانستیم مصوبه حضور را از هیات دولت دریافت کنیم و در حدود ۷ میلیون دلار برای این اتفاق در نظر گرفته شد.
هرچند دیر اقدام شد، ولی کمیته فناوری اطلاعات با حضور معاون علمی فناوری ریاست جمهوری و تعدادی از نمایندگان شرکت‌های دانش بنیان برگزار و قرار بر این شد که مسؤولیت کمیته اکسپو در اختیار معاونت علمی و فناوری قرار بگیرد. با این حال رویداد اکسپو کاملا ملی است و نیاز به یک کار بین بخشی دارد. از همین رو ما باید میز فناوری اطلاعات را فعال‌تر کنیم تا در همه حوزه‌ها حضور پیدا کنند تا یک کار بین بخشی و موفقیت آمیز شکل بگیرد.
وی در ادامه عنوان کرد: ما در تلاشیم که شکل مجوزهای نمایشگاهی را تغییر دهیم. در خصوص شکل برگزاری نمایشگاه‌ها و اینکه تشکل‌ها متولی باشند یا مجریان نمایشگاهی، اختلاف نظر جدی وجود دارد. نمی‌خواهیم که مجوزها خریدو فروش شود و این بستگی به اتحادیه ها و تشکل ها دارند.
زادبوم در خصوص حمایت از صادرات محصولات ICT اعلام آمادگی کرد و گفت: تلاش می‌کنیم مسیری که برای اجرایی سازی آیین نامه صادرات نرم‌افزار باید طی شود، سریع‌تر انجام شود و کمیته ماده ۱۵ نیز در مسیر اجرایی سازی قرار گیرد.
رییس سازمان توسعه تجارت در خصوص حضور فعالان ICT در خارج از کشور و نحوه حمایت دولت نیز گفت: این موضوع مورد توجه هم سازمان و هم معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری قرار دارد و از بخش خصوصی می‌خواهیم که مدل پیشنهادی خود برای این حمایت را ارایه دهند. زیرا کار در حوزه ICT کاملا خاص است و باید فعالان در این حوزه کمک کنند.
وی در ادامه عنوان کرد: مثل ستاد تنظیم بازار، ستاد توسعه صادرات را پیشنهاد کردیم که بناست طی روزهای آینده با دستور معاون اول ریاست جمهوری راه‌اندازی شود. همه دستگاه‌های مرتبط و درگیر با صادرات در این کمیته حضور دارند و فعالان بخش ICT نیز می‌توانند مشکلات خود را برای پیگیری به ستاد ارجاع دهند.
زادبوم با تایید عادی نبودن شرایط اقتصادی کشور تاکید کرد: نظام اداری کشور کارمندی اداره می‌شود و بخش خصوصی است که باید به کارمندان دولتی تلنگر وارد کند؛ چرا که شرایط جنگی است و در شرایط جنگی نمی‌توان به شکل عادی به سربازخانه در یک ساعت مشخص رفت و آمد کرد.
در این شرایط ویژه بخش خصوصی باید دایم مطالبه داشته باشد تا اقدامات مورد نظر انجام شود؛ در غیر این‌صورت کارمندان علاقه‌مند هستند مسیر عادی روزانه را طی کنند. ولی شما نیز باید مطالبات را صریح تر بیان کنید و حتما به ما طرح و برنامه دهید. بخصوص در بحث پایانه‌های صادراتی می‌توانید برنامه ارایه دهید تا در راستای اجرایی سازی آن تلاش کنیم. می‌توانیم تجربیات یکدیگر را برای حضور صادراتی در خارج از کشور نیز در میان بگذاریم.
وی در خصوص همایش صادراتی در حوزه ICT عنوان کرد: سازمان این آمادگی را دارد میزبان این همایش باشد ولی باید برای آن برنامه‌ریزی کرد. حتی می‌توانیم جلسات مشترکی نیز با معاونت علمی و همچنین وزارت ارتباطات داشته باشیم و به نظر من می‌توان سازمان شهرک‌های صنعتی صنایع کوچک و متوسط را نیز در این زمینه دخیل کرد. در بحث تعهد ارزی آیین نامه‌هایی در خصوص محصولات خدماتی در حال تنظیم است و در کمیته ماده ۱۹ نیز تصمیماتی در مورد تعهد ارزی خدمات فنی مهندسی اتخاذ شده که باید برای موضوع خدمات و محصولات ICT نیز اقدامات لازم در این زمینه صورت گیرد و باید جداگانه آن را مورد بررسی قرار داد.