تهران - ایرنا- در پی سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی در صبح روز هجدهم دی ماه ۱۳۹۸ قشرهای مختلف مردم و مسوولان در سراسر کشور با حضور گسترده در مراسم تشییع، برگزاری مراسم یادبود، دیدار با خانواده‌های داغدار جانباختگان این سانحه و نیز آیین‌های خودجوش به شیوه های مختلف ابراز همدردی کردند.
یک فروند هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال با شماره پرواز ۷۵۲ و ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه پرواز که در ساعت ۶:۱۲ صبح چهارشنبه ۱۸ دی ماه از فرودگاه امام خمینی (ره) به مقصد کی‌یف برخاست، ۶ دقیقه پس از قطع ارتباط با بخش کنترل ترافیک در ساعت ۶:۱۸ حوالی صبا شهر از توابع استان تهران سقوط کرد و همه سرنشینان آن جان باختند.
ایران مسئولیت سرنگونی سهوی این هواپیما را برعهده گرفت و ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای به‌طور رسمی اعلام کرد که هواپیمای اوکراینی پرواز تهران-کی‌یف، «به‌دلیل خطای انسانی مورد اصابت» موشک پدافند هوایی قرار گرفته است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی اطلاع از نتایج تحقیقات ستاد کل نیروهای مسلح درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، در پیامی با ابراز همدردی عمیق و مجدد با خانواده‌های داغدار، ستاد کل نیروهای مسلح را مأمور پیگیری کوتاهی‌ها یا تقصیرهای احتمالی در این حادثه و مراقبت برای عدم امکان تکرار چنین سانحه‌ای کردند.
«حسن روحانی» رییس جمهوری نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ساعاتی قبل از نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی مطلع شدم. در فضای تهدید و ارعاب رژیم متجاوز آمریکا علیه ملت ایران پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی و به منظور دفاع در برابر حملات احتمالی ارتش آمریکا، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در آماده باش صددرصد قرار داشتند که متأسفانه خطای انسانی و شلیک اشتباه، به یک فاجعه بزرگ منجر شد و دهها انسان بی‌گناه قربانی شدند. جمهوری اسلامی ایران از این اشتباه فاجعه بار بسیار متأسف است.»
بعد از این حادثه غمبار، مردم و مسوولان علاوه بر حضور گسترده در مراسم و یادمان‌های این شهیدان که بسیاری از آنان دانشجویان نخبه‌ای بودند که در خارج از ایران به تحصیل اشتغال داشتند، به شکل‌های دیگری همچون نامگذاری برخی مناطق به نام این شهدا و ایجاد مجموعه علمی به یاد آنها با خانواده جانباختگان ابراز همدردی کردند.
«منصور غلامی» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ۷ بهمن ۹۸ در حاشیه کنفرانس توسعه سرمایه انسانی که در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، گفت: یک مجموعه علمی در زمینه هوش مصنوعی به یاد دانش آموختگان جان باخته در سانحه هواپیمای اوکراین ایجاد می‌شود.
بسیاری از مردم با روشن کردن شمع یاد جانباختگان این حادثه را گرامی داشتند. برخی از یادمان ها و مراسم این شهدا با الهام از آثار هنری و فرهنگ خاص زادگاه فرد جانباخته، تصویری متفاوت و فرهنگی از آیین سوگواری ارائه نمودند. انتشار فیلمی از سوگواری خانواده یکی از جانباختگان مازندرانی این حادثه در فضای مجازی که مورد توجه بسیاری از کاربران ایرانی داخل و خارج از کشور قرار گرفت، از آن جمله است. فیلمی که در آن جمعی متشکل از بانوان همراه با مادر سوگوار یک شهید اهل ساری این حادثه، بر مزار او گرد هم آمده‌اند و قطعه‌ای از موسیقی مازندران را همخوانی می‌کنند.
جمعی از دوستداران محیط زیست و اعضای تشکل زیست محیطی پاکسازان طبیعت فارس نیز با همکاری نهادهای مسوول به یاد شهدای سانحه هوایی مبادرت به کاشت گونه‌های بومی و کوهی در شهرستان پاسارگاد استان فارس کردند.
علاوه بر برگزاری مراسم یادبود در شهرهای گوناگون ایران که عمدتا شهدایی از این حادثه در آنجا به خاک سپرده شدند، آیین بزرگداشت شهیدان حادثه هواپیمای مسافربری، شامگاه چهارشنبه ۲۵ دی ۹۸ در مسجد اعظم قم نیز از سوی شورای عالی مدیریت حوزه‌های علمیه و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد.
در این آیین آیات عظام ناصر مکارم شیرازی، جعفر سبحانی، حسین نوری همدانی، سید محمدعلی علوی گرگانی از مراجع تقلید، علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه، ابراهیم امینی، سید هاشم حسینی بوشهری، سید محمدجواد علوی بروجردی، محمدعلی گرامی، مرتضی مقتدایی و سید احمد خاتمی از استادان حوزه علمیه قم، بهرام سرمست استاندار قم، احمد امیرآبادی فراهانی عضو هیات رییسه و نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی، جمعی از نیروهای سپاه امام علی ابن ابیطالب(ع) و نیروهای مسلح استان قم، فضلا و طلاب حوزه علمیه و قشرهای گوناگون مردم حضور داشتند.
شماری از وزرا و مقامات دولتی نیز با صدور بیانیه هایی و سخنرانی در محافل مختلف با خانواده های داغدار سقوط هواپیما ابراز همدردی کردند.
روز چهارشنبه ۲۵ دی ماه نیز در حاشیه جلسه هیات دولت، رییس جمهوری، «اسحاق جهانگیری» معاون اول وی و اعضای کابینه با امضای دفتر یادبود، تاثر و تالم خاطر شدید خود را نسبت به این حادثه دردناک نشان دادند.
روحانی در این دفتر یادبود نوشت:« برای ۱۷۶ بی‌گناه و به یاد بال‌های سوخته، برای کودکان، زنان و دانشجویانی که برای همیشه آسمان ایران را داغدار نمود، یاد و نامشان برای همیشه زنده باد. خانواده‌های عزیزشان همیشه در پناه لطف حق باشند.»
در یادداشت معاون اول رییس جمهوری در این دفتر یادبود نیز آمده است: به احترام تک تک مسافرانی که هم در آسمان و هم در حافظه یک ملت ابدی شدند، به یاد رویاهای ناتمام و به یاد حرف هایی که هرگز فرصت گفته شدن نیافتند.
همچنین آیین گرامیداشت جان باختگان سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی با حضور سفیران جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف و با اهدای گل و روشن کردن شمع برگزار شد.