خودروهای سه چرخ نوعی موتورسیکلت باربری درون شهری هستند که از گذشته نقش مهمی در حمل بار کم‌حجم و جابه‌جایی کالاهای درون شهری را بر عهده داشته‌اند.
این وسایل نقلیه که از وانت بار کوچکتر است به سبب حرکت سریع در مسافت‌های کوتاه و همچنین بهای کمتر کرایه اغلب از سوی شهروندان برای حمل بار در شهر صنعتی سبزوار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ارائه سوخت به موتورسیکلت‌های سه چرخ فاقد پلاک تا قبل از سهمیه‌بندی بنزین مشکلی نداشت اما با اجرای این طرح آنها از سهمیه سوخت محروم مانده و کسب و کار فعالان این عرصه متوقف شده است.
پلاک‌گذاری
راننده یک موتورسیکلت سه‌چرخ در سبزوار به خبرنگار ایرنا گفت: با اینکه بیشتر بار داخل این شهر با موتورهای سه‌چرخ جابه‌جا می شود نهادهای مرتبط برای پلاک‌گذاری و اختصاص سهمیه بنزین به این نوع وسیله پاسخ دقیق نمی‌دهند.
رضا لندرانی افزود: ماهیانه ۸۰ لیتر بنزین با نرخ آزاد مصرف می‌کنیم و برای جابه‌جایی یک محموله بار دستکم یک لیتر بنزین مصرف می‌شود که نرخ کرایه ۱۰۰ هزار ریالی پاسخگوی زحمت حمل بار، استهلاک و درآمد نیست.
وی ادامه داد: استفاده از بنزین آزاد به ناچار افزایش کرایه حمل بار سه چرخ‌ها را به دنبال دارد که این امر موجب عدم صرفه اقتصادی برای شهروندان و استفاده کمتر آنان از این نوع وسایل نقلیه شده است.
وی گفت: در دوره قبل طرح سهیمه بندی بنزین، با همکاری سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری و شرکت نفت حواله و سهمیه بنزین دریافت می‌کردیم اما در این دوره تاکنون پیگیری ما بی نتیجه بوده است.
لندرانی افزود: پاسخ شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، پلاک گذاری این موتورهای سه چرخ است اما از سوی دیگر برای پلاک گذاری راهکاری از سوی راهنمایی و رانندگی و فرمانداری به ما ارائه نشده است.
موتورسیکلت سه‌چرخ به عنوان وسیله باربری تعریف نشده است
معاون مدیریت حمل و نقل بار و مسافر شهرداری سبزوار نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون بیش از یکهزار دستگاه موتورسیکلت سه چرخ در سبزوار تردد می‌کند که ۸۵۰ دستگاه از این تعداد کد شناسایی دریافت کرده و مشغول فعالیت هستند.
بهزاد ریواده افزود: موتورهای سه چرخ به عنوان وسیله باربری داخل چرخه تعریف نشده و برای حمل و نقل و جابه‌جایی کالا از وسیله‌های نقلیه مربوط به حمل و نقل باربری شامل وانت بار، پراید وانت، پیکان وانت و نیسان و کامیونت استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: در زمان اجرای طرح سهمیه بندی بنزین در دولت دهم برای این موتورهای سه چرخ از سازمان حمل و نقل بار و مسافر شهرداری معرفی نامه صادر می‌شد تا از شرکت نفت حواله بگیرند و سهیمه بنزین دریافت کنند اما در طرح جدید سهیمه بندی بنزین چون این وسایل نقلیه فاقد پلاک هستند سهمیه سوخت به آنها تعلق نمی‌گیرد و تاکنون هیج بخشنامه‌ای در این باره صادر نشده است.
وی گفت: موتورسیکلت‌های سه‌چرخ به عنوان وسیله باربری تعریف نشده‌اند و مشخص نیست چه نهاد یا مرجعی مسوول نظارت و رسیدگی به مشکل سهمیه سوخت این وسایل است.
وضعیت نامعلوم
مدیر روابط عمومی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه سبزوار هم به خبرنگار ایرنا گفت: شرکت نفت وظیفه تامین سوخت خودروهایی را که از سوی مراجع ذیصلاح به رسمیت شناخته شود بر عهده دارد.
رمضانعلی قارزی افزود: خودروهای دارای پلاک طبق مصوبه و بر مبنای نوع کاربری مشخص شده سهمیه سوخت دریافت کرده و کارت سوخت آنها هر ماه شارژ می‌شود.
وی ادامه داد: موتورسیکلت‌های سه چرخ در مرحله نخست باید از سوی نیروی انتظامی، راهنمایی و رانندگی یا هر مرجع مرتبط شناسایی و پلاک گذاری شوند که نوع وسیله نقلیه آنها در قالب موتورسیکلت یا وانت بار مشخص گردد تا شرکت نفت موظف به صدور کارت سوخت و اختصاص سهمیه بنزین برای آنها شود.
موتورهای سه‌چرخ پلاک نمی‌شوند
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی سبزوار نیز به خبرنگار ایرنا گفت: موتورسیکلت‌های سه چرخ بیشتر برای محیط اختصاصی شامل کاروانسراهای تجاری بزرگ که در داخل آن بار حمل می‌شود یا مزارع و باغات استفاده می‌گردد و تردد در معابر ندارند.
سرهنگ هادی طلبه با بیان اینکه این خودروهای سه چرخ پلاک ندارند افزود: تردد آنها در سبزوار نمایان است از طرفی مشخص نیست چه نهاد و مرجعی مسوول رسیدگی به این وسایل نقلیه است.
وی ادامه داد: این خودروها برابر قانون پلاک نمی‌شوند و باید جمع آوری شوند و در مواردی که حوادث و جرایمی از آنها رخ می‌دهد به علت نداشتن پلاک و ثبت نبودن آنها در سامانه مسایل آنان به سختی قابل پیگیری است.
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی سبزوار گفت: اما به دلیل اینکه بیشتر رانندگان آنها اقشار محروم و مستضعف هستند و سال‌ها از این طریق امرار معاش داشته‌اند نمی‌توان آنها را جمع آوری کرد بلکه باید با تعامل بین دستگاهی برای ساماندهی و رفع مشکل آنها چاره‌اندیشی نمود.
وی با بیان اینکه این موتورسیکلت‌ها از نظر قانونی مجاز به تردد نیستند و سهمیه سوخت ندارند افزود: باید از طریق فرمانداری برای سهمیه سوخت آنها اقدامی صورت گیرد و در شورای ترافیک طرحی برای ساماندهی آنها ارائه شود که با آموزش‌های لازم و دریافت تعهد جلو برخی تخلفات احتمالی آنها گرفته شود.
سبزوار در ۲۳۰ کیلومتری غرب مشهد قرار دارد.