تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۳۹۸ - ۱۱:۰۶

باید از سخنگوی شورای نگهبان پرسید که چطور ممکن است یک استاد حقوق دانشگاه تهران در یک توییت ۲۹ کلمه‌ای، سه ایراد جدی حقوقی داشته باشد؟

عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در واکنش به سخنان رئیس‌جمهور در هیات دولت در اعتراض به نحوه رد صلاحیت بسیاری از کاندیداهای انتخابات مجلس، در توییتر خود نوشته است: «جنجال برای تأیید افراد فاقد صلاحیت تازگی ندارد، اما پیشگامی رییس‌جمهوری در این پروژه ضدملی تأسف بار است. البته نمی‌دانستیم عدم تایید بستگان به معنی حذف جناح‌های دیگر است!» با این حال به نظر می‌رسد که سخنگوی شورای نگهبان که حقوق‌دان این شورا و البته یکی از اساتید دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است؛ در توییت ۲۹ کلمه‌ای خود دست کم سه ایراد حقوقی دارد.

۱. اولین سوال از سخنگوی شورای نگهبان این است که با چه مستندی، اعتراض رئیس جمهور به برخی از رد صلاحیت‌ها را جنجال دانسته است. بعید است که آقای کدخدایی ندانند که جنجال یکی از ابزارهای لازم، برای ارتکاب جرم موضوع ماده ۶۱۸ قانون مجازات اسلامی یعنی «اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی» است. به این ترتیب عملا سخنگوی حقوق‌دان شورای نگهبان رئیس جمهور را تلویحا به ارتکاب جرم متهم کردند. در این شرایط سوال اینجاست که اگر واقعا چنین اتفاقی افتاده چرا دستگاه قضایی، به مساله ورودی نکرده است و اگر چنین اتفاقی نیفتاده چرا سخنگوی یک نهاد رسمی به خود حق می‌دهد که به رئیس جمهور این چنین تعریضی کند؟

۲. نکته دوم این است که طبق نظریه تفسیری شورای نگهبان در اول بهمن ماه ۱۳۶۰ در خصوص اصل ۱۱۳ قانون اساسی، «رئیس جمهور پاسدار مذهب رسمی کشور و نظام جمهوری اسلامی است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و تنظیم روابط قوای سه‌گانه و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط میشود بر عهده دارد، در رابطه با این وظایف و مسئولیت‌ها می‌تواند از مقامات مسئول اجرایی و قضائی و نظامی توضیحات رسمی بخواهد و مقامات مذکور موظفند توضیحات لازم را در اختیار ریاست جمهوری بگذارند، بدیهی است رئیس جمهوری موظف است چنانچه جریانی را مخالف مذهب رسمی کشور و نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی تشخیص داد اقدامات لازم را معمول دارد.» حال در شرایطی که رئیس جمهور و قوه مجریه، از طریق وزارت کشور، اقدام به برگزاری انتخابات مجلس می‌کند؛ آیا رئیس جمهور حق ندارد برای دفاع از نحوه اجرای انتخابات به شکل آزاد، چنین کاری انجام دهد؟ سوال مهم‌تر این است که آیا آقای کدخدایی به عنوان سخنگوی این شورا از این استفساریه مطلع است و رئیس جمهور را به خاطر عمل به اقدام قانونی خود منطبق با قانون اساسی و تفسیر شورای نگهبان از آن محکوم کند؟

۳. نکته سوم این است که رئیس جمهور در سخنان خود، به رد صلاحیت افراد مختلف از همه جناح‌ها صحبت کردند که رقم آن‌ها بیش از ده هزار نفر است. در این شرایط، آقای کدخدایی به عنوان یک حقوق‌دان چگونه به رئیس جمهور افترا زدند که این سخنان، به خاطر عدم تایید بستگان روحانی بوده است. آیا آقای کدخدایی از ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی آگاه نیست که در آن آمده است: «هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جرائد یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری راصریحاً نسبت دهد یا آن‌ها را منتشر نماید که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می‌شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید جز در مواردی که‌موجب حد است به یک ماه تا یک سال حبس و تا (۷۴) ضربه شلاق و یا یکی از آن‌ها حسب مورد محکوم خواهد شد.» آیا اگر کسی چنین امری را به طور مثال به آیت الله جنتی منتسب کرده بود، از نظر آقای کدخدایی مصداق جرم افترا قرار نمی‌گرفت؟