۱۱ روز از حملات موشکی ایران (۱۸ دی ماه) به پایگاه عین‌الاسد آمریکا در عراق می‌گذرد؛ واکاوی تحولات رخ داده از آن زمان تاکنون، مسیری را ترسیم می‌کند که تاکنون در سیاست خارجی و دفاعی آمریکا، سابقه نداشته است.
عین الاسد که از پایگاه‌های نیروهای مسلح عراق و آمریکا محسوب می‌شود، در استان انبار عراق واقع است. این پایگاه در زمان صدام حسین «قادسیه» نام داشت و ساخت آن به پایان دههٔ ۱۹۷۰ و اوایل ۱۹۸۰ میلادی بازمی‌گردد که پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، این پایگاه در اختیار نیروهای آمریکایی قر ار گرفت.
بعد از اقدام تروریستی کاخ سفید در به شهادت رساندن سردار سلیمانی و پاسخ موشکی ایران با حمله به پایگاه آمریکا در عراق، واکنش کاخ سفید به طور سینوسی، با ابهامات زیادی مواجه شده است.
واکنش ابتدایی مقام‌های نظامی آمریکایی به پیامدهای این حمله، گزارش به دونالد ترامپ و نشست خبری او در صبح روز بعد، با اعلام اینکه حمله ایران، هیچ تلفات و مجروحی نداشته شروع شد و اینکه کاخ سفید، به دنبال جنگ نیست و به تنش‌ها ادامه نمی‌دهد.
اما به تدریج، مقام های آمریکایی از روزهای بعد حمله موشکی ایران، با سیاست «قطره چکانی» تلاش می‌کنند واقعیت‌های پنهان شده از این حملات را اطلاع‌رسانی کنند؛ در همین رابطه پنجشنبه(۲۶ دی) ائتلاف بین‌المللی ضد داعش تحت سرکردگی آمریکا اذعان داشت که در حمله موشکی ایران ۱۱ نظامی آمریکایی آسیب دیده‌اند.
این ائتلاف در بیانیه خود اعلام کرد، در حالی که هیچ نیروی نظامی در حمله ایران به عین الاسد کشته نشدند، چندین نظامی به دلیل علائم آسیب مغزی ناشی از انفجار، تحت مداوا قرار گرفته و همچنان تحت معاینه هستند.
اعلام این مواضع، با واکنش پنتاگون همراه شد به گونه‌ای که مقام‌های وزارت دفاع آمریکا مجبور شدند از موضع خود کوتاه بیایند. «بیل اوربان» سخنگوی پنتاگون روز جمعه(۲۷دی) اعتراف کرد که ۱۱ نفر از نظامیان آمریکایی در پایگاه عین الاسد پس از حمله موشکی ایران به این پایگاه آمریکایی دچار آسیب مغزی شدند.
او در حالی که همچنان مدعی شد هیچ نیروی ایالات متحده در حمله ۸ ژانویه ایران به پایگاه هوایی عین الاسد کشته نشده، تائید کرد که چند نفر به دلیل مشاهده علائم آسیب مغزی ناشی از انفجار معالجه شدند و همچنان ارزیابی‌ها در این زمینه ادامه دارد.
به گفته سخنگوی پنتاگون، همچنین برخی نظامیان آمریکایی برای اقدامات احتیاطی و مراقبت‌های لازم به پایگاه‌های آمریکا در کویت و آلمان منتقل شده‌اند و پس از اطمینان از سلامت‌شان، به عراق باز خواهند گشت.
این اعتراف پنتاگون در حالی صورت می گیرد گه دولتمردان آمریکایی از دونالد ترامپ رئیس جمهوری تا مارک اسپر وزیر دفاع از ابتدای حمله موشکی ایران اظهارات متفاوت و ضدونقیضی درباره پیامدها و خسارات‌ها در پایگاه هوایی عین الاسد اعلام کرده‌اند که مغایر با گزارش مقام‌های دولتی و حتی رسانه ها بود.
از دروغ ترامپ تا واقعیت عین الاسد
پس از حملات موشکی ایران به پایگاه نظامیان آمریکایی در عراق، گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای بسیاری درباره وضعیت این پایگاه شکل گرفت. مقام‌های آمریکایی از رئیس جمهوری تا پنتاگون، از زمان حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی عین الاسد همه تلاش خود را برای پنهان کردن تلفات این حمله انجام دادند.
ابتدا ترامپ ساعاتی پس از موشک باران ایران، در توئیتی با دستپاچگی اعلام کرد که همه چیز خوب است. «همه چیز خوب است. موشک‌هایی از ایران به سوی دو پایگاه واقع در عراق شلیک شد. ارزیابی تلفات و خسارت‌های در حال انجام است. تا حالا همه چیز خوب بوده است. فردا صبح یک سخنرانی خواهم داشت».
وی در نخستین نطق رسانه‌ای خود پس از آنچه رهبر معظم انقلاب "سیلی" ایران در پی اقدام تروریستی آمریکا در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی عنوان کرد، به یک یادداشت توئیتری بسنده کرد.
اما رئیس کاخ سفید روز بعد برای ارائه این سخنرانی که بیش از ۳۰ دقیقه تاخیر داشت و چرایی آن هنوز اعلام نشده، با حضور مایک پنس معاون اول، مارک اسپر وزیر دفاع، مایک پمپئو وزیر امور خارجه، مارک میلی رئیس ستاد مشترک ارتش و دیگر فرماندهان نظامی ارشد این کشور در مقابل دوربین‌ها حاضر شد و در حالی که نگرانی و ترس در چهره‌اش هویدا بود، مدعی شد: هیچ سرباز آمریکایی آسیب ندیده و آسیب اندکی به پایگاه نظامی وارد شده است. نیروهای بزرگ ما برای همه چیز آماده‌اند، اما به نظر می‌رسد ایران در حال کاهش اقدامات خود است. این اقدام خوبی برای همه طرف‌های درگیر و جهان است.
چنین اظهاراتی، آن هم در حالی که پیش از پاسخ موشکی ایران، ترامپ شاخ و شانه کشیده بود که هر واکنش ایران را با شدت، پاسخ می‌دهد؛ سبب شد تا نگاه تحلیلگران آمریکایی به این مساله این باشد که کاخ سفید، انتظار چنین پاسخی از ایران را نداشت و نمی‌داند پیامد اقدامات بعدی واشنگتن، با چه شدتی از سوی ایران، پاسخ داده خواهد شد.
در همین رابطه « باربرا اسلاوین » کارشناس ارشد اندیشکده شورای آتلانتیک در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: «واکنش حساب شده ایران به گونه‌ای بود که به ترامپ اجازه داد عقب نشسته و به تنش دامن نزند. البته ترامپ ادعا کرد که پاسخ ایران شدید نبود و حتی گفت که تلفات نداشتیم. بعد مشخص شد که دروغ گفته بود و تعدادی از سربازان آمریکایی مجروح شده و تحت درمان قرار گرفته اند. با این حال بسیار کمک کرد که مساله بالا نگیرد.»
در بررسی این مساله، می‌توان به اخبار درز شده از آثار این حمله اشاره کرد. یک روز پس از حمله موشکی ایران به این پایگاه، «جک خوری» روزنامه‌نگار اسرائیلی که در هاآرتس قلم می‌زند در توئیتر انگلیسی خود از «انتقال ۲۲۴ نظامی زخمی آمریکایی به تل‌آویو» خبر داد.
او نوشته بود: «بر اساس گزارش‌هایی که به هاآرتس رسیده، ساعاتی پیش یک هواپیمای آمریکایی که حامل سربازان مجروح شده در حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد بود، در تل‌آویو به زمین نشست. بر اساس این منابع اطلاعاتی، ۲۲۴ سرباز زخمی، به مرکز بیمارستانی سوارسکی تل آویو منتقل شده‌اند».
ساعتی پس از این توئیت، حساب انگلیسی این روزنامه‌نگار صهیونیستی بسته شد. در توجیه این مساله، هک شدن توئیتر اعلام شد. با این حال، دقایقی بعد نیز او در توئیتر عبری خود مدعی شد که توئیتر انگلیسی ندارد. آن هم در حالی که بررسی‌ها نشان داد او پیش از این، در نوشته‌های خود در فضای وب نیز آدرس همین صفحه مسدود شده را به عنوان آدرس توئیتر انگلیسی‌زبان خود ذکر کرده بود.
البته این تنها نشت اطلاعات از واقعیت‌های پیامد حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی نبود؛ هفته نامه نیوزویک (وابسته به مؤسسه واشنگتن پست) نیز در خبری از کشته شدن حدود ۲۷۰ نظامی آمریکایی در این حمله سهمگین خبر داد. با این حال پس از دقایقی و بدون توضیح قبلی، این خبر را اصلاح و تعداد کشته‌های آمریکایی را از آن حذف کرد.
با وجود انتظار رسانه‌ها برای نشان دادن تصاویری از پایگاه عین‌الاسد و هماهنگی برای اعزام خبرنگاران غربی، تنها خبرنگاری که چند روز بعد پس از پاسخ موشکی ایران توانست وارد پایگاه آمریکایی شود، گزارشگر شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان بود.
او در گزارشی از داخل این پایگاه نظامی پس از هدف قرار گرفتن، از ویرانی وسیع آن خبر داد و با بهت و حیرت به آسیب‌های سنگین وارد شده اشاره کرد و گفت: «مگر می‌شود با این حجم خسارت‌ها و ویرانی‌های بالا، کسی کشته نشده باشد.
طبق گزارش‌های میدانی، خسات سنگین بر این پایگاه وارد شده و بسیاری از ناظران و تحلیلگران حوزه دفاعی بر این باورند که وزرات دفاع آمریکا بتعمدی به دنبال پنهانکاری در این موضوع است.
شبکه خبری سی‌ان‌ان نیز امروز شنبه در گزارشی به تناقض‌گویی مقام‌های پنتاگون درارتباط با تلفات ناشی از حملات موشکی ایران به پایگاه عین‌الاسد پرداخت که از سوی آمریکا اعلام شده ۱۱ نفر از پرسنل این پایگاه دچار عوارض مغزی و روانی شده‌اند.
سی‌ان‌ان در تارنمای خبری خود نوشت: چندین پرسنل نظامی پایگاه عین‌الاسد آمریکا در عراق در جریان حمله موشکی هشتم ژانویه (۱۸ دی ماه) ایران برخلاف اعلام قبلی پنتاگون، دچار جراحات ناشی از این حمله شدند.
این رسانه با یادآوری اینکه آمریکا در برآوردهای اولیه خود در پی این حملات موشکی، اشتباه کرده است، نوشت: صدمات وارد شده به نظامیان آمریکایی مستقر دراین پایگاه جدی‌تر از برآوردهای اولیه پنتاگون حکایت دارد.
همچنین خبرنگار بی‌بی‌سی در آمریکا در گزارشی از اخبار جدید از زخمی شدن چند نظامی آمریکایی در حمله موشکی سپاه به عین الاسد و افزایش انتقادها از پنهانکاری مقام‌های آمریکایی خبر داد و گفت، پس از انتشار بیانیه وزارت دفاع آمریکا مبنی بر نداشتن تلفات و زخمی، برخی مقام‌های پیشین وزارت دفاع آن را سوال برانگیز دانسته اند.
این منتقدان معتقدند که احتمالا پنتاگون در ساعات اولیه آمارهای دقیقی از تلفات در عین الاسد در اختیار ترامپ قرار نداده تا ترامپ به سمت درگیری بیشتر نرود.
ورای گفته‌های مقام‌های امریکایی، تصاویر هوایی نه تنها روایتی متفاوت از صحبت‌های ترامپ و پنتاگون را آشکار می‌سازد بلکه نشان می‌دهد که ایران توانسته قدرت موشکی خود را بسیار توسعه دهد.
براین اساس، انتظار می‌رود پنتاگون برای سرپوش گذاشتن از عمق فاجعه این حمله بر نیروهای آمریکایی و خسارت وارد شده به این تجهیزات آنها در این پایگاه، رویه اطلاع‌رسانی قطره‌چکانی را به شیوه‌ای ادامه دهد؛آن هم به دو دلیل؛
یا ترامپ از همه ماجرای رخ داده در پایگاه عین الاسد اطلاع دارد و برای پرهیز از فشار داخلی، سکوت اختیار کرده و یا اینکه مقام‌های پنتاگون، به دلیل روحیه احساسی و خارج از تعقل او، اطلاعات ناقصی به رئیس جمهوری داده‌اند تا جلوی پیامدهای بیشتر افزایش تنش‌ها با ایران را بگیرند.
البته نکته مهمتر آنکه ترامپ در سال منتهی به انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد و احتمال می‌رود او به وزارت دفاع و سایر مقام‌ها دستور داده از اطلاع‌رسانی درباره میزان خسارت و ... حمله موشکی ایران مخفی‌کاری کرده تا او همچنان عرصه رقابت با حزب رقیب را حفظ کند.
با وجود این تحلیل‌ها، باید منتظر بود که در روزهای آینده اطلاعات بیشتری از آثار و پیامدهای حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکا در عراق آشکار، تا چرایی این روند مخفی‌کاری بیش از پیش روشن شود.
2023