یک روانشناس بالینی روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه اپیدمی چاقی همیشه با هشدار برای عوارض خطر آفرین جسمی و روانی همراه است، افزود: چاقی یک نوع بیماری مزمن به شمار می رود که حاصل مصرف زیاد از حد کالری است و وقتی به صورت شکمی یا مرکزی باشد، مرگ و میر بیشتری به همراه دارد.
ریحانه عابدنیا با بیان اینکه چاقی و لاغری مفرط می تواند منجر به استرس های روانی یا همان انگ اجتماعی در فرد شود، افزود: برای لاغری روش های زیادی توصیه شده، اما آنچه اکثر مردم کمتر به آن توجه می‌کنند تأثیر افکار و رفتارها روی تناسب اندام بویژه لاغری است.
وی با اشاره به اهمیت روانشناسی لاغری در مقابله با چاقی تصریح کرد: روانشناسی لاغری چندان مورد توجه افراد چاق قرار نمی‌گیرد. شاید به همین خاطر بسیاری از افرادی که احساس می کنند اضافه وزن دارند و یا خیلی چاق هستند بدون درنظر گرفتن سلامت روان، تصمیم می‌گیرند با ورزش و رژیم غذایی لاغر شوند و از این رو در بیشتر مواقع این دسته افراد موفق نمی شوند.
این روان درمانگر با بیان اینکه درمان مشکلات سلامت روان دخیل در بروز و تداوم چاقی را باید جدی گرفت، افزود: علل و عوامل متعددی در پیدایش چاقی دخالت دارد که از آن جمله می توان به سیستم ژنتیک، آموزش، آسیب های روانشناختی دوران کودکی و مکانیسم های تطابقی بزرگسالی با شرایط استرس زا و یا ابتلای فرد به اختلالات خوردن اشاره کرد.
رابطه چاقی با اختلالات رفتاری
عابدنیا اظهار داشت: چاقی همراهی زیادی با اختلالات رفتاری از جمله افسردگی، اضطراب، وسواس، اختلالات خواب و یا خوردن تا حدود ۴۰ الی ۶۰ درصد دارد. افسردگی می تواند با ایجاد افزایش کورتیزول خون، ریسک چاقی، دیابت، بیماری های قلبی و فشار خون را بالا ببرد. مطالعات نشان داده که این ناهنجاری های متابولیک در افراد با علایم افسردگی که تحت درمان با بعضی از داروهای ضد افسردگی قرار گرفته اند، بهبود می یابد.
وی گفت: اگر چه تا کنون کمتر فرد یا افراد موفق در همراهی با توانایی برای کاهش وزن و داشتن رژیم غذایی، مشاهده شده، اما به وضوح دیده شده افرادی که دارای اختلال کنترل هیجانی یا ظرفیت کمتر تحمل هستند، خواسته یا ناخواسته تمایل بیشتری به چاقی دارند.
این روانشناس ادامه داد: با توجه به موارد همراهی بسیار زیاد مکانیسم های روانی دخیل در بروز چاقی و همچنین این که فرد یا افراد چاق به راحتی در سیکل معیوب انگ افسردگی پرخوری گرفتار شده و نمی توانند سیری یا گرسنگی خود را شناسایی کنند، لزوم مراجعه به یک روان پزشک در موارد شکست های متعدد در کاهش وزن، به شدت احساس می شود.
عابدنیا با بیان اینکه چاقی و اضافه وزن و در مقابل لاغری و کاهش وزن علاوه بر ضرر جسمانی که برای فرد ایجاد می کند، بر سلامت روان آن نیز تاثیرگذار است، افزود: داشتن وزن مناسب امروزه دغدغه خیلی از افراد شده و بطور غالب این نگرانی ها برای کسب زیبایی اندام شکل گرفته است.
وی تصریح کرد: طی سالهای اخیرا فرهنگ غالب در اکثر جوامع به سمت ایده آل سازی اندام و تشویق به داشتن وزن کم در افراد سوق یافته و از طرفی چاق بودن نیز به نوعی نقص بیان می شود. بنابراین تا حدودی چاق بودن در جامعه پذیرفته نیست و فرد یا افراد دارای اضافه وزن در مقایسه مستمر خود با الگوهای اجتماعی، از لحاظ اختلالات رفتاری احساس کمبود و ناکامی می کنند.
این روان درمانگر گفت: این مساله می تواند با توجه به نوع شخصیت و سلامت روان، تاثیر منفی بر اعتماد به نفس و خلق فرد یا افراد چاق گذارد و از طرفی به دلیل ایده آل سازی ظاهر اندام (چاقی یا لاغری)، افراد چاق بیشتر مورد ارزیابی منفی، بازخورد دیگران و گاهی نادیده گرفتن قرار می گیرند.