به گزارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بر اساس برآوردها نزدیک یک درصد از کل مجموع دانشجویان ایرانی در خارج از کشور تحصیل میکنند. این رقم در مقایسه با میانگین بینالمللی که حدود ۳ درصد است، رقم بالایی محسوب نمیشود. در سال ۱۹۷۹ و پیش از انقلاب اسلامی، ایران رتبه اول را از نظر تعداد دانشجو در ایالات متحده داشت در حالی که اکنون با بیش از ۱۰ هزار نفر دانشجو در آمریکا، رتبه ۱۲ را در این زمینه داراست.
در ابتدای انقلاب ۱۷۰ هزار دانشجو در کشور وجود داشت و ۱۰۰ هزار دانشجوی ایرانی نیز در خارج از کشور تحصیل میکردند. این در حالی است که بر اساس آمارهای رسمی «اکنون بیش از ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار دانشجو در کشور تحصیل میکنند که این تعداد نسبت به سالهای ابتدایی انقلاب ۲۵ برابر شده است و تعداد دانشجویان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل میکنند به ۴۸ هزار نفر رسیده و کمتر از نصف دوره سالهای ابتدایی انقلاب است».
هر چند کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعهای مانند چین، مالزی و ترکیه نیز دارای تبادل و مهاجرت بالای نخبگان و متخصصان با خارج از کشور هستند، اما معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تدوین برنامهای منسجم سعی کرده است پیشنهادات حمایتی گوناگونی را پیش روی کارآفرینان و متخصصان ایرانی خارج از کشور قرار دهد.
در صدر این حمایتها، ۸ خدمت قرار دارد که بیشتر جذب قشر دانشگاهی و پژوهشگر ساکن خارج از کشور را هدف قرار داده است. این حمایتها شامل «حمایت از فعالیتهای فناورانه و ایجاد شرکتهای نوپا»، «تسهیلات پسا دکتری»، «حمایت از اشتغال در مراکز نوآوری و شتابدهندهها به عنوان مربی و مشاور»، « تسهیلات دوره فرصت مطالعاتی»، «تسهیلات مسکن»، «حمایت از اشتغال در شرکتهای معتبر داخلی»، «حمایت از برگزاری سخنرانی و کارگاههای تخصصی» و «حمایت از همکاری به عنوان اساتید مدعو و معین»است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به ایرانیان نخبه متخصص و کار آفرین خارج از کشور عرضه میشود.
بر اساس این برنامه، شرکتهای داخلی که ایرانیان نخبه را استخدام کنند میتوانند مورد حمایت این معاونت قرار گیرند. علاوه بر انواع حمایتهای مالی، گرنت و پژوهانههای مختلف، ایرانیان نخبه در صورت مراجعه به کشور میتوانند از تسهیلات رفاهی مانند تسهیلات مسکن برخوردار شوند.