بارندگی های اخیر در نقاط مختلف کشور که امسال نسبت به سال های گذشته از شدت بیشتری برخوردار بوده برشدت سرمای هوا افزوده است.
افزایش سرمای هوا نیز شدت مصرف گاز در بخش خانگی را بالا برده است، به گونه‌ای که چندی پیش سخنگوی شرکت ملی گاز ایران گفت: مصرف گاز خانگی با توجه به بارش سراسری برف در کشور و برودت هوا به ۵۹۹ میلیون متر مکعب در روز رسیده و رکورد جدیدی را ثبت کرده است.
مصرف کنندگان گاز طبیعی تنها به بخش خانگی محدود نمی شوند، بلکه سایر بخش ها مانند صنعت، نیروگاه ها و تاحد کمی کشاورزی هم از گاز طبیعی استفاده می کنند و استفاده بیش از حد یک بخش، سایر بخش ها را تحت تاثیر قرار می دهد.
یکی از بخش هایی که تحت تاثیر مستقیم افزایش مصرف گاز در بخش خانگی است نیروگاه‌های تامین کننده برق هستند که هر ساله در زمستان با مشکل در تامین گاز مورد نیاز مواجه می شوند.
نیروگاه‌ها برای تامین کامل نیاز مصرف شبکه۱۷۵ میلیون متر مکعب گاز طبیعی نیاز دارند که این نیاز از طریق شرکت ملی گاز تامین و در اختیار آنها گذاشته می شود. در سال هایی که شدت سرمای هوا افزایش می یابد تامین گاز بیشتر برای بخش خانگی اولویت دار می شود و براین اساس سایر بخش ها باید از سوخت های دیگر استفاده کنند.
در زمستان امسال به دلیل روند سرما، تامین گاز برای نیروگاه ها مشکل‌دار شده است، چنانکه شرکت مادر تخصصی نیروگاه های حرارتی در روزهای اخیر اعلام کرد اکنون امکان تحویل گاز به نیروگاه ها در حد ۷۰ میلیون مترمکعب در روز فراهم است.
مشکل دار شدن تامین گاز برای نیروگاه ها سبب شد«رضا اردکانیان» وزیر نیرو هم به این موضوع واکنش نشان داده و بگوید: روند مصرف دربخش خانگی به گونه ای شده که تداوم آن نیروگاه ها را با مشکل روبرو می کند.
ایجاد مشکل در تامین نیاز نیروگاه ها چاره ای برای آنها باقی نمی گذارد مگر استفاده از سوخت های دیگر مانند مازوت و گازوئیل تا روند تامین برق پایدار برای مشترکان که این روزها از نان شب هم واجب تر شده با مشکل مواجه نشود.
سوخت نخست اکثر نیروگاه‌های کشور گاز طبیعی است و در صورت در دسترس نبودن کافی این نوع سوخت نیروگاه‌ها از سوخت مایع به عنوان جایگزین استفاده می‌کنند اما این استفاده از سوخت های جایگزین خود منشاء بروز مشکلات زیست محیطی در کشور خواهد بود.
افزایش آلودگی هوا یکی از ملموس ترین اثرات استفاده از سوخت های جایگزین در نیروگاه ها است که با شدت سرما و احتمال وارونگی هوا میزان این آلودگی ها به شدت بالاتر می رود.
شرکت تولید نیروی برق حرارتی ایران در این باره اعلام کرده بدلیل رعایت مسائل زیست محیطی، مصرف گازوییل بر نفت کوره ارجح است اما با توجه به مصارف قابل توجه گازوییل در بخش حمل ونقل، صنایع و کشاورزی و همچنین سقف تولید این نوع سوخت در کشور و موجودی مخازن نیروگاه ها و انبارهای شرکت پخش، امکان مصرف بیش از ۶۵ تا ۷۰ میلیون لیتر در روز وجود ندارد.
بدیهی است که جهت تامین کامل نیاز مصرف شبکه سراسری بقیه سوخت مورد نیاز بایستی توسط نفت کوره تامین شود در غیر اینصورت اعمال خاموشی به مشترکان برق اجتناب ناپذیر است.
مؤثرترین اقدامی که برای عبور موفقیت آمیز از زمستان سال جاری بدون اعمال خاموشی و توأم با کاهش مصرف سوخت نفت کوره می توان انجام داد صرفه جویی و منطقی تر شدن مصرف مشترکان گاز طبیعی و برق است.
صرفه جویی حتی ۵ درصد گاز طبیعی و برق که بدون کاهش سطح رفاه خانواده براحتی قابل دستیابی است، شرایط فعلی را بشکل مناسبی تعدیل خواهد کرد.
«قاسم تقی زاده خامسی» معاون آب و آبفای وزیر نیرو هم در یکی از شبکه های اجتماعی به موضوع افزایش مصرف گاز در بخش خانگی واکنش نشان داده است.
وی در صفحه اینستاگرام خود به مردم توصیه کرده برای کاهش مصرف گاز و تامین آن برای همه مشترکان و نیز بخش نیروگاهی همگان از لباس های گرمتر استفاده کرده و درجه وسایل گرمایشی خود را کمتر کنند.
علاوه بر این، «رضا اردکانیان» وزیر نیرو معتقد است که افزایش مصرف گاز در بخش خانگی که امکان تامین برق را با مشکل مواجه خواهد ساخت نه تنها برای داخل بلکه برروی صادرات برق کشور هم تاثیر منفی دارد.
وی چندی پیش در مراسم امضا و تبادل تفاهمنامه همکاری مشترک وزارت نیرو و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ساختمان وزارت نیرو، گفت: ۵۰۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی برای بخش خانگی در نظر گرفته شد که اکنون این میزان فراتر رفته است.
اردکانیان اضافه کرد: نیروگاه ها برای تامین برق باید گاز مصرف کنند که افزایش مصرف در بخش خانگی با ایجاد محدودیت در مصرف نیروگاه ها روبرو شده و چنانچه برق مورد نیاز برای صادرات تامین نشود، اثر منفی بر تعهداتی که داریم خواهد داشت.
این مصرف بی‌رویه سبب شده اقدام هایی برای کنترل در دستور کار قرار گیرد به طوری که سخنگوی صنعت برق از پرداخت پاداش توسط شرکت‌های برق و گاز به مشترکانی که نسبت به کاهش مصرف خود اقدام کنند، خبر داد.
«مصطفی رجبی‌مشهدی» با بیان اینکه این اقدام توسط وزارتخانه‌های نفت و نیرو برای ترویج مصرف بهینه گاز و برق مشترکان است، خاطرنشان کرد: طرح پرداخت پاداش خوش‌مصرفی به مشترکان به دلیل سرمای هوا و افزایش مصرف انرژی در کشور اجرایی می شود.
رجبی مشهدی تاکید کرد: مشترکانی که نسبت به دوره مشابه سال قبل مصرف برق و گاز خود را کاهش دهند مشمول پرداخت پاداش خوش مصرفی می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه این طرح بر اساس تجربه موفق همکاری مشترکان برق در تابستان سال جاری دنبال می‌شود، ابراز امیدواری کرد: با توجه به برودت و سرمای هوا و نیاز به صرفه‌جویی در مصرف سوخت، مشترکان برق و گاز مشارکت فعالانه‌ای در این طرح داشته باشند.
سخنگوی صنعت برق افزود: می‌توان با راهکارهای ساده مانند استفاده بیشتر از نور طبیعی و خاموش کردن لامپ‌های اضافی، تنظیم وسایل گرمایشی در دمای آسایش و جلوگیری از هدررفت انرژی نسبت به کاهش مصرف انرژی در زمستان اقدام کرد.